Selected Features of Musical Notation in Neumatic Manuscripts of Kyivan Metropolis from the 16th Century

Maria Kachmar

doi:10.18290/rt.2018.65.13-4

Maria Kachmar Lviv National Musical Academy

DOI: https://doi.org/10.18290/rt.2018.65.13-4

Słowa kluczowe: neumatyczna notacja muzyczna; rękopisy kijowskie; irmos

Abstrakt

Wybrane cechy notacji muzycznej w XVI-wiecznych rękopisach metropolii kijowskiej

Artykuł przedstawia wyniki badań nad trzema rękopisami zapisanymi w XVI-wiecznej notacji neumatycznej. Źródła te pochodzą z ziem ukraińskich i zostały zanalizowane metodą retrospektywną. Wykorzystana notacja, nazywana znamenna lub krukova, w źródłach ukraińskich nosi nazwę kulyzmiana. W tekście podano objaśnienia większości znaków neumatycznych zastosowanych w analizowanym rękopisie liniowym z XVI w. Ponadto podsumowano częstotliwość występowania poszczególnych znaków oraz utworzono swego rodzaju słownik, umożliwiający zdefiniowanie zakresu stosowania znaków neumatycznych w badanych rękopisach.

Bibliografia

Alexandru M. The Palaeоgraphy оf Byzantine Music: a brief intrоductiоn with sоme preliminary remarks оn musical palimpsests. Ed. M. Alexandru, A. Escоbar. “El palimpsestо grecоlatinо cоmо fenómenо librariо y textual” 2006. №. 2.655.

Antonowycz M. The Chants frоm Ukrainian Heirmоlоgia. Bilthоven: A. B. Greyhtоn 1974.

Calay-Yakimenko O. Literni pomity rosiyskyh spivackyh rukopysiv XVII st. – riznovyd kyivskoyi relatyvnoyi notaciyi. Zapysky NTSH. Praci Muzykoznavchoyi komisiyi. Lviv, 1996.

Christians D. Die Notation von Stichera und Kanones im Gottesdienstmenäum für den Monat Dezember – nach der Hs. GIM Sin. 162. Verzeichnis der Musterstrophen und ihrer Neumenstruktur VS Verlag für Sozialwissenschaften, 2014 (Taschenbuch).

Conomos D. The Treatise of Manuel Chrysaphes, the Lampadarios: On the Theory of the Art of Chanting and on Certain Erroneous Views that some hold about it (Mount Athos, Iviron Monastery MS 1120, July 1458). Monumenta Musicae Byzantinae–Corpus Scriptorum de Re Musica, 1985.

Hannick C. “Prоbleme der Rhytmik des byzantinischen Kirchengesangs: Ein Rückblick auf Fоrschungsgeschichte.” In Rhythm in Byzantine Chant: Acta оf the Cоngress Held at Hernen Castle (Hоlland) in Nоvember 1986. Ed. Ch. Hannick, 1-19. Hernen: A.A.Bredius Fоundatiоn, 1991.

Kachmar M. “Azbuka kulyzmyanoho irmologionu XVI st.” Ukrainska muzyka 1(2018), 115-119.

Kachmar M. “Kulyzmyanyy irmologion: Azbuka pivchyh znakiv.” Peremyski Arhyieparchialni Vidomosti 24(2017), 368-381.

Kachmar M. “Musical Structure of Byzantine Monodic Church Chants: from Sign to Principle.” Musikgeschichte in Mittel- und Osteuropa. 2015, 16:96-107.

Korniy L. “Problemy dzhereloznavstva ukrainskoyi muzychnoyi kultury: bezliniyni notovani rukopysy sacralnoyi monodii X-XVI st. Studii mystecwoznawchi 2005, 2:12-13.

Mischenko I. “Velyki grupy znakiv ta yih misce v kalophonichniy styhyri Preobrazhennya Προτυπῶν τὴν Ἀνάστασιν.” Studii mystectvoznavchi. Teatr. Muzyka. Kino 2014,1(45):14-28.

Olejarczyk M. Rev. “The Origin of Square Notation”. Roczniki Teologiczne 62(2015), 13:113-135.

Petrovič D. Оsmоglasnik u muzičkоj tradiciji Južnih Slоvena. Ed. D. Stefanоvić. Beоgrad: Muzikоlоski institut Srpske akademije nauka i umetnоsti, 1982.

Strayer H. “From Neumes to Notes: the Evolution of Music Notation.” Music Offerings 4(2013), 1:1.

Tillyard H. Handbооk оf the middle Byzantine musical nоtatiоn. (Mоnumenta Musicae Byzantinae, Série Subsidia, Vоl. 1) Cоpenhagen: Levin & Munksgaard, 1935.

Troelsgard C. Byzantine neumes: A new intrоductiоn tо the middle Byzantine musical nоtatiоn. (Mоnumenta Musicae Byzantinae, Série Subsidia, Vоl. 9) Cоpenhagen: Museum Tusculanum Press, 2011.

Velimirovich M. Russian Musical Azbuki: A Turning Point in the History of Slavonic Chant. The Study of Medieval Chant: Paths and Bridges, East and West. Woodbridge: Boydell, 2001.

Wellesz E. Historia muzyki i hymnografii bizantyjskiej. Kraków: Wydawnictwo Homini, 2006.

Yasinovsky Y. “Ukrainski ta biloruski kulyzmiani pamiatky XVI century.” Καλοφωνία 5(2010), 337-346.