Kult eucharystyczny na podstawie średniowiecznych mszalnych rękopisów węgierskich

  • Rastislav Adamko Uniwersytet Katolicki w Ružomberku, Wydział Pedagogiki
Słowa kluczowe: kult eucharystyczny; średniowieczne Węgry; śpiew gregoriański; manuskrypt

Abstrakt

W XI i XII wieku w odpowiedzi na spory teologiczne nastąpił znaczący rozwój kultu eucharystycznego, którego kulminacją było ustanowienie w 1264 r. święta Bożego Ciała. Jednym z impulsów do wprowadzenia tego święta był cud eucharystyczny w Bolsenie, warto jednak pamiętać o innym, mniej znanym cudzie eucharystycznym w Koszycach. Miasto to stało się popularnym ośrodkiem pielgrzymkowym, zaś kult eucharystyczny na Węgrzech znacząco się ożywił. Dowodem tego są zachowane księgi muzyczno-liturgiczne, w których odnaleźć można liczne innowacje i nowe pieśni. Wersety allelujatyczne, tropy oraz adaptacje melodii różniły się niekiedy od tych obecnych w Europie zachodniej i środkowej. Odrębność i niezależność tradycji Ostrzyhomskiej (a także mniejszych tzw. tradycji peryferyjnych) przejawiała się również w odmiennym wyborze śpiewów i tekstów psalmowych oraz w licznych wariantach tekstowych i melodycznych.

Bibliografia

Adam A., Liturgický rok: Historický vývoj a současná praxe, Vyšehrad, Praha 1998.

Historia duchowości, t. IV: Duchowość średniowiecza. red. B. Calati, R. Grégoire, A. Blasucci, Homo Dei, Kraków 2005.

Nowak W., Odnowa kultu eucharystycznego w Kościele a sanktuaria eucharystyczne Warmii przed Soborem Trydenckim. „Liturgia Sacra” 17(2011), nr 1, s. 25-36.

Mihályfi Á., Verejné bohoslužby: Katolícka liturgika, Knihtlačiareň Havelka, Banská Bystrica1937.

Pikulik J., Polskie graduały średniowieczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa 2001.

Radó P., Einchiridion Liturgicum, t. II, Herder, Romae–Friburgi Brisg.–Barcinone 1961.

Szendrei J., Graduale Strigoniense: Musicalia Danubiana, vol. 12*/1, MTA Zenetudomány Intézet, Budapest 1993.

Szendrei J., Tropenbestand der ungarischen Handschriften, w: Cantus Planus, Papers read at the Third Meeting of the International Musicological Society Study Group, Tihany, Hungary, Budapest Hungarian Academy of Sciences, Institute for Musicology, 19-24 September 1988, 1990.

Tropi Proprii missae, cz. I. red. A. Vlhová-Wörner, Bärenreiter, Praha 2004.

Zubko P., Dejiny Košickej cirkvi v prameňoch, Vydavateľstvo Michala Vaška, Prešov 2006.

Zubko P., Kult Svätej Krvi v Košiciach: Rozprávanie o stratených stredovekých relikviách, Košice 2012.

Opublikowane
2020-01-30
Dział
Artykuły