Asystentura rodziny – kluczowe umiejętności i kompetencje

Agnieszka Zaborowska

doi:10.18290/rt.2018.65.10-4

Agnieszka Zaborowska Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Teologii

DOI: https://doi.org/10.18290/rt.2018.65.10-4

Słowa kluczowe: rodzina; polityka społeczna; asystent rodziny

Abstrakt

Rodzina jest fundamentalnym środowiskiem rozwoju każdego człowieka. Funkcjonalna rodzina jest podstawowym składnikiem dobra wspólnego. Współcześnie często dochodzi do sytuacji, w której rodzina nie radzi sobie z wypełnianiem ważnych zadań, staje się niewydolna, niezaradna, problemowa. Część odpowiedzialności za funkcjonowanie takiej rodziny przejmują instytucje i profesje wspomagające rodzinę, do których od niedawna należy asystent rodziny.

Asystent rodziny to „młody” zawód, został wprowadzony w 2012 roku i do końca roku 2014 był rozwiązaniem nieobowiązkowym. Od 1 stycznia 2015 roku na każdą gminę został nałożony obowiązek zatrudniania asystentów rodziny. Zawód asystenta rodziny jest wciąż rozwijającą się profesją. Z roku na rok zatrudnianych jest coraz więcej asystentów, co świadczy o dużym zapotrzebowaniu. Jednak organizacyjny kontekst zawodu wciąż wymaga doprecyzowania. Takie zagadnienia, jak kompetencje asystentów rodzin, warsztat, metody, narzędzia, kwalifikacje, to szczególnie istotne kwestie, zważywszy na trudność pracy z rodziną dysfunkcyjną.

Głównym celem artykułu jest wskazanie preferowanych kompetencji i umiejętności potrzebnych do wykonywania zawodu asystenta rodziny, a tym samym przesłanek do podnoszenia jakości pracy asystentów rodziny. Prezentowane stanowisko wynika z analizy badań przeprowadzonych wśród asystentów rodziny w latach 2016-2017. Badania ujawniają m.in. nowe wyzwania i potrzeby w zakresie uzupełniania kompetencji.

Bibliografia

Babbie E., Podstawy badań społecznych, tłum. W. Betkiewicz (i in.), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.

Dąbrowska B., Podejście skoncentrowane na rozwiązaniach (SFA) nową jakością w pracy socjalnej, w: Praca socjalna skoncentrowana na rozwiązaniach, red. L. Misia, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2008.

De Barbaro B. (red.), Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1999.

Dunajska A., Dunajska D., Klein B., Asystentura w pomocy społecznej, Wydawnictwo VerlagDashofer, Warszawa 2011.

Gagacka M., Beneficjenci aktywnej polityki rynku pracy, w: Polityka aktywizacji w Polsce. Usługi reintegracji w sektorze gospodarki społecznej, red. M. Grewiński, M. Rymsza, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej TWP, Warszawa 2011.

Gorbaniuk J., Asystent rodziny, „Roczniki Nauk o Rodzinie i Pracy Socjalnej” 4(59)2012.

http://www.mops.krakow.pl/sites/default/files/content/news/7088517/nowy_system_wsparcia_rodzin_z_dziecmi.pdf (12.08.17).

http://www.frs.pl/equal.html (09.08.17)

Janowska J., Poradnik asystenta rodziny, Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Krakowie, Kraków 2013.

Józefczyk J., Szanse i zagrożenia dla asystentury − refleksje praktyka, w: Asystentura rodziny nowatorska metoda pomocy społecznej w Polsce, red. M. Szpunar, Wydawnictwo Historyczne Tabularium, Gdynia 2010.

Juszczyk S., Badania ilościowe w naukach społecznych. Szkice metodologiczne, Wydawnictwo Śląskiej Szkoły Zarządzania im. gen. Jerzego Ziętka, Katowice 2005.

Kawula S., Czynniki i sieć wsparcia społecznego w życiu człowieka, w: Pedagogika społeczna. Dokonania − aktualności − perspektywy, red. S. Kawula, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2006.

Kotlarska-Michalska A., Praca socjalna w rodzinie, z rodziną i dla rodziny w perspektywie ról zawodowych pracownika socjalnego i asystenta rodziny, w: Asystent rodzinny. Nowy zawód i nowa usługa w systemie wspierania rodzin. Od opieki do wsparcia, red. A. Żukiewicz, Wydawnictwo „Impuls”, Kraków 2011.

Krasiejko E., Metodyka działania asystenta rodziny. Podejście skoncentrowane na rozwiązaniach w pracy socjalnej, Wydawnictwo Śląskie, Katowice 2010.

Krasiejko I., Imielińska A., Efektywność asystentury rodziny na podstawie badań przeprowadzonych w MOPS w Częstochowie, w: Asystentura rodziny, red. M. Szpunar, Wydawnictwo Historyczne Tabularium, Gdynia 2011.

Krasiejko I. Metodyka działania asystenta rodziny. Różne modele pracy socjalnej i terapeutycznej z rodziną, Wyd. Naukowe, Katowice 2012.

Lasota M., Asystent rodziny w Miejskim Ośrodku Pomocy Rodzinie w Poznaniu, w: Asystent rodzinny. Nowy zawód i nowa usługa w systemie wspierania rodzin. Od opieki i pomocy do wsparcia, red. A. Żukiewicz, Wydawnictwo „Impuls”, Kraków 2011.

Malinowski J., Role, funkcje i zadania asystenta rodzinnego, w: Asystent rodzinny. Nowy zawód i nowa usługa w systemie wspierania rodzin. Od opieki i pomocy do wsparcia, red. A. Żukiewicz, Wydawnictwo „Impuls”, Kraków 2011.

Mirewska E., Sylwetka asystenta rodzinnego w perspektywie założeń ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej nad dzieckiem, w: Rodzicielstwo zastępcze w perspektywie teoretycznej i praktycznej, red. A. Żukiewicz, Wydawnictwo Akapit, Toruń 2011.

Nowak S., Metodologia badań społecznych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.

Sołoma L., Metody i techniki badań socjologicznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn 2002.

Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej z dnia 9 czerwca 2011 r. (Dz.U. z 2011 r., poz. 135).

Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U. 2011, nr 149, poz. 135).

Wróblewska J., Asystent rodziny jako forma pomocy i wsparcia podstawowej komórki społecznej, w: Młode pokolenie wobec zagrożeń współczesnego świata, red. E. Gładysz, Wydawnictwo Studio Poligraficzne Edytorka, Warszawa 2014.