Pietyzm XVII wieku jako protestancka forma Nowej Ewangelizacji

  • Sławomir Pawłowski Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Teologii
Słowa kluczowe: adhortacja Evangelii gaudium; papież Franciszek; nowa ewangelizacja; Pia desideria; pietyzm; Filip Jakub Spener

Abstrakt

Czy w świecie protestanckim można odnaleźć odpowiednik katolickiej nowej ewangelizacji? Z pewnością tak. Jednym z nich - przy całej ich różnicy czasowej i teologicznej - jest zrodzony w XVII wieku pietyzm, ruch odnowy religijnej zainicjowany przez Filipa Jakuba Spenera (1635-1705), który swoje postulaty zawarł w dziele pt. Pia desideria (1675). Pietyzm kładł nacisk na ożywienie osobistej wiary, modlitwę, lekturę Pisma Świętego, zaangażowanie człowieka w przemianę struktur społeczno-gospodarczych, działalność misyjną oraz życic wspólnotowe. Czy istnieje z kolei – vice versa – katolicka forma pietyzmu? Odpowiedź nic jest prosta, ponieważ Kościół katolicki XXI wieku ma za sobą wielkie dzieło II Soboru Watykańskiego wraz z wezwaniem do apostolstwa świeckich, odnową biblijną, ożywieniem ruchów kościelnych. Idea parafii jako „wspólnoty wspólnot”, uwrażliwienie na potrzebę głoszenie kerygmatu, powstawanie grup modlitewno-formacyjnych, odnowa charyzmatyczna – w tym wszystkim można dostrzec realizację ideałów, które przyświecały pietystom. W pewnym sensie na miano pia desideria naszych czasów zasługuje adhortacja papieża Franciszka Evangelii gaudium.

Bibliografia

Ewangelia w świecie – Orędzie XIII Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów do ludu Bożego http://nowaewangelizacja.org/strefa-ewangelizacji/dokumenty-o-nowej-ewangelizacji/ (dostęp 01. 03. 2018).

Franciszek, papież: Adhortacja apostolska Evangelii gaudium. O głoszeniu Ewangelii w dzisiejszym świecie, Kraków: Wydawnictwo „M” 2013.

Kasper Walter: Nowa ewangelizacja – wyzwanie pastoralne, teologiczne i duchowe, w: Nowa ewangelizacja. Impulsy do ożywienia wiary, red. George Augustin, Ząbki: Apostolicum 2012, s. 19-37.

Kongregacja Nauki Wiary: Iuvenescit Ecclesia, http://episkopat.pl/relacja-miedzy-darami-hierarchicznymi-a-charyzmatycznymi-list-kongregacji-nauki-wiary/ (dostęp 14.06.2016).

Konieczny Mariusz, Pietyzm, w: Encyklopedia katolicka, t. 15, Lublin 2011, kol. 550-552.

Maciuszko Janusz: Niezamierzony manifest pietyzmu [wprowadzenie do dzieła Spenera], w: Filip Jakub Spener, Pia desideria, Bielsko Biała: Wydawnictwo Augustana 2002, s. 7-21.

Maino Paolo: Il posmoderno nella Chiesa? Il Rinovamento carismatico, Milano: San Paolo Edizioni 2004.

Międzynarodowa Komisja Teologiczna: Teologia dzisiaj. Perspektywy, zasady i kryteria, Kraków: Dehon Wydawnictwo Księży Sercanów 2012.

Neumann Jacek: Dlaczego katecheza ewangelizacyjna?, w: Ewangelizować czy katechizować?, red. Stanisław Dziekoński, Warszawa: Verbinum 2002, s. 133-143.

Nosowski Zbigniew: Nawrócenie kościelnych struktur, w: Lublin – Miasto zgody religijnej. Ekumenizm w historii, teologii, kulturze, red. Sławomir Pawłowski, Sławomir Jacek Żurek, Lublin: TN KUL 2017, s. 193-207.

Pawłowski Adam: Kerygmat w nowej ewangelizacji, Poznań: Agape 2014.

Selderhuis Herman J., Tradycja protestancka w Europie (od XVI do XIX wieku), w: Duchowość chrześcijańska. Zarys 2000 lat historii, od Wschodu do Zachodu, red. Gordon Mursell, Częstochowa: Edycja Świętego Pawła 2004, s. 165-200.

Spener Filip Jakub: Pia desideria, Bielsko Biała: Wydawnictwo Augustana 2002.

Szlachetka Waldemar: (Nowa) ewangelizacja – obowiązek wszystkich czy przywilej wybranych, w: Polskie drogi nowej ewangelizacji, red. Kazimierz Święs, Dariusz Lipiec, Lublin: Wydawnictwo KUL 2014, s. 107-122.

Zieliński Tadeusz J.: Protestantyzm ewangelikalny. Studium specyfiki religijnej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe ChAT 2013.

Opublikowane
2020-01-30
Dział
Artykuły

Inne teksty tego samego autora