Andrzej Nikodemowicz – kompozytor uduchowiony. Rodem Lwowianin Lublina Obywatel

  • Agnieszka Schulz-Brzyska Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Teologii
Słowa kluczowe: Andrzej Nikodemowicz; dodekafonia; muzyczne spełnienie; rola wiary; muzyka współczesna

Abstrakt

Andrzej Nikodemowicz to jedna z największych postaci współczesnej muzyki polskiej. Szczęśliwe dzieciństwo i lata młodzieńcze przerwała najpierw okupacja rosyjska, potem faszystowska, następnie tragiczny okres sowieckiego terroru. Dzięki niezachwianej wierze znosił trudy i upokorzenia ze strony agresora. Muzyk, który mając wszelkie możliwości rozwinięcia swojego talentu, był zmuszony do wycofania się z kariery pianisty poprzez kontuzję ręki spowodowaną niewłaściwym ćwiczeniem na fortepianie. Natomiast jako kompozytor nie mógł swobodnie tworzyć według własnej koncepcji opartej na głębokiej wierze. Nagonki i represje z powodu wyznawanej wiary, uniemożliwienie pracy w Konserwatorium Lwowskim, a także wykonywania utworów religijnych, w końcu zniszczenie jego nagrań w lokalnej radiostacji przyczyniły się do opuszczenia rodzinnego Lwowa. Lublin, który stał się nowym, szczęśliwszym miejscem, dał nowe możliwości swobodnego tworzenia i wykonywania muzyki przez A. Nikodemowicza. Wiara, która była fundamentem zasad jego życia i podstawą natchnienia kompozytorskiego, pozwoliła mu przetrwać trudne czasy we Lwowie i w pełni rozwijać swój talent w wolnym Lublinie, którego stał się Honorowym Obywatelem.

Bibliografia

Baculewski K., Historia muzyki polskiej, t. 7. Współczesność, cz. I: 1939-1974, red. S. Sutkowski, Sutkowski Edition Warsaw, Warszawa 1996.

Bojarski J.J., Andrzej Nikodemowicz – profesor znany i nieznany, „Niecodziennik Biblioteczny” 2002, nr 2, s. 10-11.

Bojarski J.J., Papież i lwowski profesor, „Niecodziennik Biblioteczny” 2007, nr 1(7).

Bojarski J.J., Profesor Andrzej Nikodemowicz dziesiątym Honorowym Obywatelem Miasta Lublina, „Niecodziennik Biblioteczny” 2010, nr 225, s. 1-2.

Dubaj M., Andrzej Nikodemowicz, w: Kompozytorzy polscy 1918-2000, t. 3: Biogramy, red. M. Podhajski, Wydawnictwo AM w Gdańsku, Gdańsk–Warszawa 2005, s. 668-670.

Dudek M., Nurt awangardowy w twórczości Andrzeja Nikodemowicza na przykładzie Sonorita quasi una sonata per violono, violoncello e piano forte, „Roczniki Teologiczne” 63(2016), z. 13, ISSN 2353-7272 DOI:http://dx.doi.org/10.18290/rt.2016.63.13-6.

Gwizdalanka D., Muzyka i polityka, PWM, Kraków 1999.

Gwizdalanka D., Przemiany kultury muzycznej XX wieku, PWM, Kraków 2011.

Krenz J., Ogólna charakterystyka twórczości Andrzeja Nikodemowicza, prace dedykowane Profesorowi Andrzejowi Nikodemowiczowi z okazji jego dziewięćdziesiątych urodzin. Relacja mistrz–uczeń. Rozważania z perspektywy psychologii muzyki, red. G.E. Kwiatkowska, J. Posłuszna, Auremus, Kraków 2014, s. 39-53, ISBN 978-83-60741-75-7.

Nikodemowicz A., Moje lwowskie lata, w: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Lublin – Polonia, vol. II, sectio L, 2004.

Nikodemowicz A., Tadeusz Majerski, w: Kompozytorzy polscy 1918-2000, t. 2: Biogramy, red. M. Podhajski, Wydawnictwo AM w Gdańsku, Gdańsk–Warszawa 2005, s. 566.

Lindstedt I., Józef Koffler, w: Kompozytorzy polscy 1918-2000, t. 2: Biogramy, red. M. Podhajski, Wydawnictwo AM w Gdańsku, Gdańsk–Warszawa 2005, s. 416.

Posłuszna J., Twórca spełniony. Rozmowa z Profesorem Andrzejem, prace dedykowane Profesorowi Andrzejowi Nikodemowiczowi z okazji jego dziewięćdziesiątych urodzin. Relacja mistrz–uczeń. Rozważania z perspektywy psychologii muzyki, red. G.E. Kwiatkowska, J. Posłuszna, Auremus, Kraków 2014, s. 15-29 , ISBN 978-83-60741-75-7.

Schulz-Brzyska A., Andrzej Nikodemowicz – klasyczny romantyk współczesności, Polihymnia, Lublin 2009.

Siedlaczek I.A., Rozmowa Andrzejkowa z profesorem Nikodemowiczem, cz. II, „Niecodziennik Biblioteczny” 2015, nr 35 (17.12.2015).

Szymański K., Pamięci Andrzeja Nikodemowicza, „Kurier Galicyjski” 2017, nr 3 (271), s. 6.

Wieczorek S., Na froncie muzyki. Socrealistyczny dyskurs o muzyce w Polsce w latach 1948-1955, Musicologica Wratislaviensia, Wrocław 2014, s. 42-47.

Żarnowski J., Kultura polska w latach 1918-2000, w: Kompozytorzy polscy 1918-2000, t. 1. Eseje, red. M. Podhajski, Wydawnictwo AM w Gdańsku, Gdańsk–Warszawa 2005, s. 103-104.

http://chrzest966.pl/dorota-staszkiewicz-sacrum-w-nas-mieszka-przez-mieszka-chrystianizacja-ziem-polskich-a-muzyka-xx-i-xxi-wieku-artykul/#_edn6 [dostęp: 15.04.2017].

http://lubimyczytac.pl/cytaty/154728/ksiazka/bog-nigdy-nie-mruga-50-lekcji-na-trudniejsze-chwile-w-zyciu [dostęp: 16.04.2017].

Opublikowane
2019-12-18
Dział
Materiały