Organy w kościołach dekanatu ożarowskiego diecezji sandomierskiej (cz. I). Instrumenty niezachowane w świetle źródeł archiwalnych

  • Maria Szymanowicz Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Teologii
Słowa kluczowe: organy; dekanat ożarowski; diecezja sandomierska

Abstrakt

Niniejszy artykuł rozpoczyna cykl tekstów na temat organów i organistów diecezji sando-mierskiej. Cykl ten wpisze się w jubileusz 200-lecia utworzenia diecezji, który będzie miał miejsce w 2018 roku. Artykuł dotyczy niezachowanych organów w kościołach dekanatu ożarowskiego. Powstał w oparciu o XVIII, XIX i XX-wieczne źródła przechowywane w archiwach w Krakowie, Sandomierzu i Radomiu.

Analiza uzyskanych danych pozwoliła na wysnucie następujących wniosków. Na terenie dekanatu ożarowskiego w 10 parafiach funkcjonowało kolejno 21 instrumentów. Były to niewielkie organy, od 4 do 15 głosów. Większość usytuowana była na chórze muzycznym nad wielkimi drzwiami kościoła. Instrumenty były malowane i zdobione dekoracją snycerską, wiele z nich znajdowało się w złym stanie. Uzyskano także wiadomości o sześciu organmistrzach, którzy budowali, bądź naprawiali organy na badanym terenie.

Dla opracowania pełnej monografii polskiego budownictwa organowego potrzeba jeszcze wielu prac przyczynkarskich i taki charakter ma niniejszy artykuł.

Bibliografia

Chwałek J., Budowa organów, Ministerstwo Kultury i Sztuki, Warszawa 1971.

Chybiński A., Luźne notatki o staropolskich organach, organistach i organmistrzach, „Muzyka Kościelna” 1926, nr 2, s. 17-21.

Gołos J., Polskie organy i muzyka organowa, PAX, Warszawa 1972.

Rocznik diecezji sandomierskiej, red. K. Kida, Sandomierz 2010.

Szydłowska-Cegłowa B., Staropolskie nazewnictwo instrumentów muzycznych, Ossolineum, Wrocław 1977.

Szymanowicz M., Nazewnictwo organów w XVIII wieku (na podstawie wybranych akt wizytacyjnych), w: Studia Organologica, t. 5, red. M. Szymanowicz, Polihymnia, Lublin 2016, s. 73-83.

Szymanowicz M., Polska bibliografia organów, t. 1, Polihymnia, Lublin 2011.

Szymanowicz M., Polska bibliografia organów, t. 2, Polihymnia, Lublin 2014.

Opublikowane
2019-12-18
Dział
Artykuły