Zróżnicowanie postaw rodzicielskich ze względu na płeć dziecka u rodziców dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym uczestniczących w Systemie Nauczania Kierowanego

  • Dominika Zarosińska Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Nauk Społecznych
  • Mirosław Brzeziński Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Teologii
Słowa kluczowe: postawy rodzicielskie; mózgowe porażenie dziecięce; System Nauczania Kierowanego

Abstrakt

Mózgowe porażenie dziecięce, zgodnie z definicją wypracowaną w Lublanie w latach 1992-1994 przez Międzynarodową Komisję Neurologii Dziecięcej, jest traktowane jako „różnorodne, zmieniające się z wiekiem zaburzenia ruchu i postawy współistniejące z innymi objawami, uwarunkowane trwałym uszkodzeniem mózgu znajdującego się w stadium nie zakończonego rozwoju”. W związku z powyższym usprawnianie dzieci powinno obejmować wszystkie sfery życia, czemu wyszedł naprzeciw Andras Petö – twórca Systemu Nauczania Kierowanego. W programie ważną rolę pełnią specjaliści różnych dziedzin, jednak największe znaczenie przypisuje się rodzicom dziecka. Istotne jest zatem kształtowanie i rozwijanie właściwej więzi między dzieckiem a rodzicem. Słuszne wydaje się zatem przeanalizowanie postaw prezentowanych przez rodziców dzieci niepełnosprawnych. Na uwagę zasługują także różnice między postawami rodzicielskimi przejawianymi wobec córek i synów z MPD, uczestniczących w SNK. Grupę badaną stanowi 28 rodziców dzieci z MPD, które uczestniczą w SNK w Ośrodku Rehabilitacyjno-Terapeutycznym w Zamościu. Do weryfikacji postaw rodzicielskich wykorzystano Skalę Postaw Rodzicielskich autorstwa Mieczysława Plopy, opublikowaną w 2008 r. Wyniki badań wykazują, iż różnice statystyczne występują między rodzicami dziewcząt a rodzicami chłopców w zakresie nasilenia postawy nadmiernie wymagającej. Zauważono ponadto tendencje do różnic istotnych statystycznie między rodzicami tych dzieci pod względem nasilenia postawy akceptacji.

Bibliografia

Błeszczyńska K., Wybrane problemy kształtowania się postaw rodzicielskich wobec dzieci z odchyleniami od normy, „Problemy Rodziny” 1(1991), nr 175, s. 1-6.

Bogucka J., Mazanek E., O niektórych metodach usprawniania psychoruchowego za pomocą muzyki, w: R. Michałowicz (red.), Mózgowe porażenie dziecięce, Warszawa 2001, s. 459-463.

Cudak S., Postawy rodzicielskie wobec dziecka niepełnosprawnego w rodzinie, w: S. Cudak (red.), Wychowawcze i emocjonalne funkcjonowanie rodziny z dzieckiem niepełnosprawnym, Łódź: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi 2007, s. 115-139.

Cudak S., Wychowawcze i emocjonalne funkcjonowanie rodziny z dzieckiem niepełnosprawnym, Łódź: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi 2007.

Czochańska J., Wczesne rozpoznawanie mózgowego porażenia dziecięcego i jego wczesna rehabilitacja, w: P. Wośko, D. Zarzycki (red.), Wczesna diagnostyka i leczenie ortopedyczno-rehabilitacyjne dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym, Lublin 1994, s. 41-43.

Forma P., Antynomia postaw rodzicielskich wobec niepełnosprawnego dziecka – diagnoza i wskazania pedagogiczne, „Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne” 2013, nr 3(4), s. 359-365.

Francuz P., Mackiewicz R., Liczby nie wiedzą, skąd pochodzą. Przewodnik po metodologii i statystyce nie tylko dla psychologów, Lublin: Wydawnictwo KUL 2007.

Jagoda M., Zamojskie doświadczenia w zakresie podnoszenia jakości współpracy edukacyjno-rehabilitacyjnej w okresie szkolnym – procedury aktywizujące, „Biuletyn Sieci MPD” 2009, nr 1, s. 5-7

Kirenko J., Wsparcie społeczne rodzin z dzieckiem niepełnosprawnym i jego uwarunkowania, w: D. Kornas-Biela (red.), Rodzina: źródło życia i szkoła miłości, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 2000, s. 385-392.

Król M., Nauczanie Kierowane jako system zintegrowanych działań rehabilitacyjno- -edukacyjno-opiekuńczych wobec dzieci z wczesnym upośledzeniem mózgu i ich rodzin, http://nasze-dzieci.net/metody_nk.htm [dostęp: 18.01.2016].

Król M., System Nauczania Kierowanego. Zintegrowanie działań rehabilitacyjno-edukacyjno-społecznych wobec dzieci z wczesnym uszkodzeniem mózgu i ich rodzin, Zamość: Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom Niepełnosprawnym Krok za krokiem w Zamościu, 2004.

Kułakowska Z., Neurofizjologiczne podstawy Nauczania Kierowanego, w: M. Jagoda-Kordulska (red.), Podstawy Nauczania Kierowanego. Przewodnik metodyczny dla pedagogów, fizjoterapeutów i rodziców dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym, Zamość: Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom Niepełnosprawnym w Zamościu 2002, s. 11-15.

Mazanek E., Mózgowe porażenie dziecięce. Problemy psychologiczno-pedagogiczne, Warszawa 2003, s. 101-104.

Michałowicz R., Definicja, obraz kliniczny, podział, w: R. Michałowicz (red.), Mózgowe porażenie dziecięce, Warszawa 2001, s. 17-26.

Michałowicz R., Chmielik J., Przyczyny mózgowego porażenia dziecięcego, w: R. Michałowicz, J. Chmielik, J.B. Michałowska-Mrożek, K. Mrożek (red.), Mózgowe porażenie dziecięce. Wskazówki dla rodziców, Warszawa 1997, s. 9-30.

Nowotny J., Czupryna K., Domagalska M., Aktualne podejście do rehabilitacji dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym, „Neurologia Dziecięca” 2009, nr 18(35), s. 53-60.

Parchomiuk M., Rodzice dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym wobec sytuacji trudnych, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej 2007.

Paul P., Jakość życia rodzin z dzieckiem z wczesnym uszkodzeniem mózgu prowadzonych systemem Nauczania Kierowanego, a poza systemem, „Biuletyn Sieci MPD” 2009, nr 1, s. 9-10.

Plopa M., Skala Postaw Rodzicielskich. Wersja dla rodziców. Podręcznik, Warszawa: Wizja 2008.

Rosińczuk J., Kołtuniuk A., Księżyc M., Wolniak M., Rodzice dziecka z mózgowym porażeniem dziecięcym wobec problemów dnia codziennego, „Pielęgniarstwo Neurologiczne i Neurochirurgiczne” 2(2013), nr 4, s. 149-154.

Sidor B., Trudności przeżywane przez rodzinę dziecka z niepełnosprawnością umysłową, w: D. Kornas-Biela (red.), Rodzina: źródło życia i szkoła miłości, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 2000, s. 395-398.

Synder M., Dziecięce porażenie mózgowe, w: M. Synder (red.), Dziecko z porażeniem mózgowym. Przewodnik dla rodziców i opiekunów, Łódź: Święty Paweł 2002, s. 11-13.

Ślenzak J., Wychowanie w rodzinie, w: R. Michałowicz (red.), Mózgowe porażenie dziecięce, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2001, s. 464-469.

Zabłocki K.J., Mózgowe porażenie dziecięce w teorii i terapii, Warszawa 1998.

Ziemska M., Postawy rodzicielskie, Warszawa: Wiedza Powszechna 1973.

Opublikowane
2019-12-18
Dział
Artykuły