Poczucie sensu życia a retrospektywna ocena postaw rodzicielskich wśród kobiet z niepełnosprawnością

  • Małgorzata Grabowska Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Nauk Społecznych
Słowa kluczowe: kobieta; niepełnosprawność; postawy rodzicielskie; poczucie sensu życia; dobrostan

Abstrakt

W niniejszym artykule skoncentrowano się na zagadnieniu sensu życia. Przeanalizowano definicje sensu życia zaproponowane przez polskich i zagranicznych badaczy, następnie wymieniono czynniki kształtujące poczucie sensu życia. W dalszej części artykułu omówiono pojęcie postawy rodzicielskiej, a także dwa modele tych postaw: model Marii Ziemskiej i model Mieczysława Plopy. Wyniki badań pokazały, że hipoteza postawiona w badaniach potwierdziła się tylko częściowo. Można więc wnioskować, że istnieje związek pomiędzy poczuciem sensu życia a retrospektywną oceną postaw rodzicielskich u badanych kobiet z niepełnosprawnością. Postawa matek wobec dorosłych córek z niepełnosprawnością jest pozytywna i stabilna, postawa ojca − negatywna i niestabilna.

Bibliografia

Aouil B., Haj-Bakri B. (2017), Wypalenie zawodowe a poczucie sensu życia lekarzy internistów, Psychologia.net.pl [dostęp: 11.03.2017].

Baumeister R. (1986), Meaning of Life, New York.

Csíkszentmihályi, M. (1996), cyt. za: R. Klamut (red.) (2010), Kwestionariusz Postaw Życiowych − KPŻ. Podręcznik do polskiej adaptacji kwestionariusza „Live Attitude Profile − Reviesed” (LAP−R) Gary'ego T. Rekera, Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.

Czabała Cz., Sęk H. (2000), cyt. za: R. Klamut (red.) (2010), Kwestionariusz Postaw Życiowych − KPŻ. Podręcznik do polskiej adaptacji kwestionariusza „Live Attitude Profile − Revised” (LAP-R) Gary'ego T. Rekera, Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.

Czapiński J., Panek T. (red.) (2009), Diagnoza społeczna – raport, Warszawa: Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania.

Frankl W.E. (1984), cyt. za: R. Klamut (2010), Kwestionariusz Postaw Życiowych – KPŻ. Podręcznik do polskiej adaptacji kwestionariusza „Life Attitude Profile – Revised” (LAP-R) Gary'ego T. Rekera, Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.

Garczyński S., Obuchowski K. (1990), cyt. za: M. Grabowska, J. Łukasiewicz (2015), Poczucie sensu życia a retrospektywna ocena postaw rodzicielskich przez osoby niepełnosprawne, w: M.Z. Stepulak, J. Łukasiewicz (red.) (2015), Współczesne znaczenie wartości w teorii i praktyce psychologicznej, Lublin: Wydawnictwo Innovatio Press 2015, s. 87-128.

Grabowska M., Łukasiewicz J. (2015), Poczucie sensu życia a retrospektywna ocena postaw rodzicielskich przez osoby niepełnosprawne, w: M.Z. Stepulak, J. Łukasiewicz (red.), Współczesne znaczenie wartości w teorii i praktyce psychologicznej, Lublin: Wydawnictwo Innovatio Press 2015, s. 87-129.

Grodzka M. (1984), cyt. za: I. Obuchowska (red.) (1991), Dziecko niepełnosprawne w rodzinie, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Jan Paweł II (1984), List apostolski „Salvifici doloris”, Watykan: Libreria Editrice Vaticana.

Jaworska T. (2000), cyt. za: B. Aouil, B. Haj-Bakri (2017), Wypalenie zawodowe a poczucie sensu życia lekarzy internistów, Psychologia.net.pl [dostęp: 11.03.2017].

Jusiak R., Łuczyńska A., Pietruszka S., Wach T. (2015), Szkice z pedagogiki, opieki międzyludzkiej, pracy resocjalizacyjnej i pedagogiki chrześcijańskiej, Lublin: Wydawnictwo KUL, s. 92-93.

Kałużna B., Lipska-Łokś J. (2016), Aspiracje i plany życiowe (nie)pełnosprawnych zielonogórzanek, Niepełnosprawność – Zagadnienia. Problemy, nr 1, s. 1-29.

Kierkegaard S. (2017), Prezentacja multimedialna, pdf (27.03.2017).

Klamut R. (2010), Kwestionariusz Postaw Życiowych – KPŻ. Podręcznik do polskiej adaptacji kwestionariusza „Life Attitude Profile – Revised” (LAP-R) Gary'ego T. Rekera, Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.

Kornas-Biela D. (1988), w: I. Obuchowska (red.) (1991), Dziecko niepełnosprawne w rodzinie, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Krok D. (2012), Poczucie sensu życia jako mediator w związkach duchowości i eudajmonistycznego dobrostanu psychicznego, Psychologia Jakości Życia, 11, 145-162. DOI: 10.5604/16441796.1058430

Larkowa H. (1987), Człowiek niepełnosprawny. Problemy psychologiczne, Warszawa: PWN.

Łukasiewicz J., Klajnert Z. (2015), Poczucie sensu życia i samoocena osób w okresie średniej i późnej dorosłości, w: M.Z. Stepulak, J. Łukasiewicz (red.), Współczesne znaczenie wartości w teorii i praktyce psychologicznej, Lublin: Wydawnictwo Innovatio Press 2015, s. 129-177.

Matusewicz W. (1975), cyt. za: J. Łukasiewicz, E. Klajnert (2015), Poczucie sensu życia i samoocena osób w okresie średniej i późnej dorosłości, w: M.Z. Stepulak, J. Łukasiewicz (red.), Współczesne znaczenie wartości w teorii i praktyce psychologicznej, Lublin: Wydawnictwo Innovatio Press, s. 129-177.

Moser G. (1987), cyt. za: J. Łukasiewicz, E. Klajnert (2015), Poczucie sensu życia i samoocena osób w okresie średniej i późnej dorosłości, w: M.Z. Stepulak, J. Łukasiewicz (red.) (2015), Współczesne znaczenie wartości w teorii i praktyce psychologicznej, Lublin: Wydawnictwo Innovatio Press, s. 129-177.

Nielicki (1999), w: R. Klamut (2010). Kwestionariusz Postaw Życiowych – KPŻ. Podręcznik do polskiej adaptacji kwestionariusza „Life Attitude Profile – Revised” (LAP-R) Gary'ego T. Rekera, Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.

Obuchowska I. (1991), Dziecko niepełnosprawne w rodzinie, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Obuchowski K. (2000), cyt. za: H. Ochonczenko, G. Miłkowska (red.) (2005), Osoba niepełnosprawna w społeczności akademickiej, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Olszak-Krzyżanowska B. (2005), Świat wartości i sens życia niepełnosprawnych studentów zielonogórskich, w: H. Ochonczenko, G. Miłkowska (red.), Osoba niepełnosprawna w społeczności akademickiej, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 49-63.

Plopa M. (2007), Psychologia rodziny. Teoria i badania, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Popielski K. (1987), cyt. za: R. Klamut (2010), Kwestionariusz Postaw Życiowych – KPŻ. Podręcznik do polskiej adaptacji kwestionariusza „Life Attitude Profile – Revised” (LAP-R) Gary'ego T. Rekera, Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.

Przetacznikowa M., Włodarski Z. (1986), Psychologia wychowawcza (t. 2), Warszawa: PWN.

Ryff C.D., Keyes C.L. (2013), w: E. Wojciechowska, K. Turowski, E. Bartoń, A. Czekirda, Subiektywna ocena dobrostanu u kobiet korzystających z zabiegów medycyny, Zdrowie. Dobrostan, 3, 140-150.

Sikora K. i Trzópek J. (1999), cyt. za: R. Klamut (2010), Kwestionariusz Postaw Życiowych – KPŻ. Podręcznik do polskiej adaptacji kwestionariusza „Life Attitude Profile – Revised” (LAP-R) Gary'ego T. Rekera, Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.

Steger M.F. (2011), cyt. za: D. Krok (2012), Poczucie sensu życia jako mediator w związkach duchowości i eudajmonistycznego dobrostanu psychicznego, Psychologia Jakości Życia, 11, 145-162. DOI: 10.5604/16441796.1058430

Stepulak M.Z., Łukasiewicz J. (2015), Współczesne znaczenie wartości w teorii i praktyce psychologicznej, Lublin: Wydawnictwo Innovatio Press.

Wojciechowska E., Turowski K., Bartoń E., Czekirda M. (2013), Subiektywna ocena dobrostanu u kobiet korzystających z zabiegów medycyny, Zdrowie. Dobrostan, 3, 140-150.

Ziemska M. (1973), Postawy rodzicielskie, Warszawa: Wydawnictwo Wiedza Powszechna.

Ziemska M. (1974), Postawy rodzicielskie i ich wpływ na osobowość dziecka, Wychowanie w Przedszkolu, 7-8, 376-382.

Opublikowane
2019-12-18
Dział
Artykuły