The Baptism of Mieszko in 966: The Evolution of Scientific Theories on the Basis of Archaeological Discoveries
Abstrakt
When Mieszko I went into the water of baptism he opened for the posterity the access not only to the family of the kingdom out of this world, but also to the family of nations of the western culture. His decision started the Polish state. The distance in time and scarce source material cause that the research process is still in progress. The author on the basis of written sources shows how scientific theories considering baptism of Mieszko changed and evolved. Confirmation or falsification of these theories is searched on the basis of archaeological discoveries.
On the basis of the research to date the author presents how the main theories considering formation of Polish state based on the decision of baptism of the ruler himself were changing. After presentation of the Mieszko's state in 966, main hypotheses concerning genesis, time and place as well as effects of the baptism of the ruler are pointed out. The theories changed due to the influence of reading sources, political events, comparative research performed through the years and, lately, on the basis of archaeological research and results achieved thanks to the use of the newest research technologies. The baptism of Mieszko was most probably on the territory of Gniezno state in 966 (maybe on Easter Eve). The effects of his decision triggered formation of Christian identity of the Polish state, however, the ruler had probably purposes which were less distant in time, including religious purpose.
Bibliografia
Abraham W., Organizacja Kościoła w Polsce do połowy XIII w., Poznań: Pallottinum 19623.
Anonim tzw. Gall, Kronika polska, tłum. R. Grodecki, red. M. Plezia, Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 19754; Wrocław 19895.
Banaszak M., Historia Kościoła katolickiego, Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej 1989.
Bogdanowicz P., Chrzest Polski, NP 23(1966), s. 7-64.
Dowiat J., Metryka chrztu Mieszka I i jej geneza, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1961.
Górecki A., Początek państwa polskiego i chrzest Mieszka I – u źródeł sporu o „duszę polską”, „Christianitas” 63-64(2016), s. 50-80.
Jana Długosza Roczniki czyli Kroniki sławnego Królestwa Polskiego, ks. I-II, red. J. Dąbrowski, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1962.
Jasiński T., Początki Polski w nowym świetle, „Nauka” 4(2007), nr 4, s. 7-18.
Kantak K., Dzieje Kościoła polskiego, t. I: Wiek X − XI − XII. Początki metropolii polskiej, Poznań 1912, reprint: red. W. L. Babicz, Poznań: Oficyna Wydawnicza Druck 1999.
Koczy L., Chrzest Polski, w: Sacrum Poloniae Millenium. Rozprawy, szkice, materiały historyczne, t. I, Rzym: Uniwersytet im. A. Mickiewicza 1954, s. 9-69.
Kóčka-Krenz H., Badania zespołu pałacowo-sakralnego na Ostrowie Tumskim w Poznaniu, w: Osadnictwo i architektura ziem polskich w dobie Zjazdu Gnieźnieńskiego, red. A. Buko, Z. Świechowski, Warszawa: Zakład Wydawniczy Letter Quality 2000, s. 69-74.
Kóčka-Krenz H., Zespół pałacowo-sakralny na grodzie poznańskim, w: Polska na przełomie I i II tysiąclecia, red. S. Skibiński, Poznań: Stowarzyszenie Historyków Sztuki 2001, s. 287-296.
Kóčka-Krenz H., Początki monumentalnej architektury świeckiej na grodzie poznańskim, w: Początki architektury monumentalnej w Polsce, red. T. Janiak, D. Stryniak, Gniezno: Muzeum Początków Państwa Polskiego 2004, s. 21-38.
Kronika biskupa merseburskiego Thietmara. Thietmari Merseburgiensis episcopi chronicon, tłum. M.Z. Jedlicki, Poznań 1953, edycja elektroniczna 2002: www.zrodla.historyczne.prv.pl
Księga tysiąclecia katolicyzmu w Polsce, red. P. Kałwa, Cz. Strzeszewski, t. III, Lublin: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego KUL 1969.
Labuda G., Studia nad początkami państwa polskiego, t. I, Poznań: Księgarnia Akademicka 1946; Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM 19872; Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM 20123.
Labuda G., Mieszko I, Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 20022.
Łowmiański H., Imię chrzestne Mieszka I, „Slavia Occidentalis” 19(1948), s. 288-293.
Nowacki J., Dzieje archidiecezji poznańskiej, t. I: Kościół katedralny w Poznaniu, Poznań: Księgarnia Świętego Wojciecha 1959.
Ożóg K., 966. Chrzest Polski, Kraków: Wydawnictwo Biały Kruk 2016.
Pobóg-Lenartowicz A., Imię chrzestne Mieszka I. O próbie nowego spojrzenia na genezę Chrztu Polski, w: Rola chrystianizacji w kształtowaniu się państwowości polskiej. Materiały z sesji naukowej odbytej w Opolu w dniu 20 kwietnia 1996 r., red. B. Cioch, Opole: „Sowa”. Polskie Towarzystwo Historyczne (Oddział w Opolu) 1996, s. 9-19.
Samsonowicz H., O ziemiach polskich w IX wieku, w: Świat pogranicza, red. M. Nagielski, A. Rachuba i S. Gorzyński, Warszawa: Wydawnictwo DiG 2003, s. 35-43.
Samsonowicz H., Plemię i państwo, „Kwartalnik Historyczny” 112(2005), z. 3, s. 5-20.
Sawicki W., Przyjęcie chrześcijaństwa przez Mieszka I i znaczenie tego faktu dla Polski, w: Historia Kościoła w Polsce, red. B. Kumor, Z. Obertyński, t. I: Do roku 1764, cz. 1: Do roku 1506, Poznań–Warszawa: Wydawnictwo Pallottinum 1974, s. 20-24.
Sikorski D.A., Kościół w Polsce za Mieszka I oraz Bolesława Chrobrego. Rozważania nad granicami poznania historycznego, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM 2013.
Steele P.E., Nawrócenie i chrzest Mieszka, Warszawa: Fronda 2005.
Sułowski Z., Początki Kościoła polskiego, w: Kościół w Polsce, red. J. Kłoczowski, t. I: Średniowiecze, Kraków: Znak 1966, s. 15-123.
Sułowski Z., Chrzest Polski, ZNKUL 9(1969), nr 1-2, s. 7-27.
Sułowski Z., Pierwszy Kościół polski, w: Chrześcijaństwo w Polsce. Zarys przemian 966-1979, red. J. Kłoczowski, Lublin: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego KUL 1992, s. 17-51.
U progu chrześcijaństwa w Polsce. Ostrów Lednicki, t. I-II, red. K. Żurowska, Kraków: Wydawnictwo Gutenberg 1993-1994.
Urban W., Powody i okoliczności chrztu przez Mieszka I, „Studia Theologica Varsaviensa” 4(1966), nr 2, s. 11-45.
Urbańczyk P., Zjazd Gnieźnieński w polityce imperialnej Ottona III, w: Trakt cesarski Iława-Gniezno-Magdeburg, red. W. Dzieduszycki, M. Przybył, Poznań: Muzeum Archeologiczne w Poznaniu 2002, s. 49-87.
Urbańczyk P., Czy Gniezno było pierwszą stolicą państwa wczesnopiastowskiego?, w: Studia nad dawną Polską, red. T. Sawicki, t. II, Gniezno: Muzeum Początków Państwa Polskiego 2009, s. 17-25.
Urbańczyk P., Zanim Polska została Polską, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika 2015.
Widajewicz J., Chrzest Polski, „Życie i Myśl” 2(1951), nr 2, s. 443-469.
Widukindi Res gestae saxonicae, hrsg. A. Bauer, R. Rau, Quellen zur Geschichte der sächsischen Kaiserzeit, vol. 8, Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft 1971.
Copyright (c) 2017 Roczniki Teologiczne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
