Christ and the Perfection of Creation in Schleiermacher's Dogmatic Theology

Kevin M. Vander Schel

doi:10.18290/rt.2017.64.2-3

Kevin M. Vander Schel Gonzaga University, Department of Religious Studies

DOI: https://doi.org/10.18290/rt.2017.64.2-3

Słowa kluczowe: Schleiermacher; chrystologia; łaska; historia; racjonalizm

Abstrakt

Chrystus i doskonałość stworzenia w teologii dogmatycznej Schleiermachera

Artykuł stanowi próbę nowego odczytania roli odkupienia realizowanego przez Chrystusa w historii i świecie natury. Koncepcja teologiczna Friedricha Schleiermachera jest źródłem licznych kontrowersji i dyskusji, z uwagi na jego rozumienie nadprzyrodzonego i objawionego charakteru Jezusa Chrystusa poprzez silne akcentowanie roli uczucia (Gefühl) oraz religijnej podmiotowości w refleksji teologicznej. W kontraście do powyższej opinii, artykuł stanowi próbę odzyskania unikalnego spojrzenia Schleiermachera na chrystologię poprzez skoncentrowanie się na powracającym temacie „supernatural-becoming-natural”. Objawienie się i rola zbawcza Chrystusa nie oznacza dla niego ani absolutnej nadprzyrodzoności, ani absolutnej przyrodzoności. Schleiermacher opisuje Jezusa Chrystusa jako inaugurującego decydujący i nieprzekraczalny wpływ na historię, a jednocześnie taki, który pośredniczy w świecie przyrody, nie naruszając jej autonomii, aby doprowadzić´ ją do transformacji ludzkiej historii od wewnątrz. Jest to zasadniczy ruch w kierunku doskonalenia i dopełnienia świata i historii.

Bibliografia

BARTH, Karl. Protestant Theology in the Nineteenth Century: Its Background & History. Valley Forge, PA: Judson Press, 1973.

BRUNNER, Emil. Die Mystik und das Wort. Tübingen: J.C.B. Mohr, 1924.

FRANK, Gustaw. Geschichte der protestantischen Theologie: Geschichte des Rationalismus und seiner Gegensätze, Leipzig: Breitkopf & Härtel, 1875.

GERRISH, Brian. Tradition and the Modern World: Reformed Theology in the Nineteenth Century. Chicago: The University of Chicago Press, 1977.

HARMS, Claus. Claus Harms: Ein Kirchenvater des 19. Jahrhunderts. Auswahl aus seinen Schriften. Hg. Johann Schmidt. Gütersloh: Gütersloher, 1976.

HECTOR, Kevin W. “Actualism and Incarnation: The High Christology of Friedrich Schleiermacher.” International Journal of Systematic Theology 8(2006), 3: 307-322.

HIRSCH, Emanuel. Geschichte der neuern evangelischen Theologie im Zusammenhang mit den allgemeinen Bewegungen des europäischen Denkens. Bd. 5. Darmstadt, Germany: C. Bertelsmann, 1964.

HORNIG, Gottfried. “Der Perfektabilitätsgedanke bei J.S. Semler.” Zeitschrift für Theologie und Kirche 72(1975), 4: 381-397.

KANT, Immanuel. Religion within the Limits of Reason Alone. Trans. Theodore M. Greene and Hoyt H. Hudson. New York: Harper Torchbooks, 1960.

LINDBECK, George A. The Nature of Doctrine: Religion and Theology in a Postliberal Age. Philadelphia: Westminster Press, 1984.

LIVINGSTON, James C. Modern Christian Thought: The Enlightenment and the Nineteenth Century. Minneapolis, MN: Fortress Press, 2006.

MCCUTCHEON, R., “Introduction: The Autonomy of Religious Experience.” In: The Insider/Outsider Problem in the Study of Religion. Ed. R. McCutcheon. New York: Continuum, 2005.

PROUDFOOT, Wayne. Religious Experience. Berkeley: University of California Press, 1985.

PROUDFOOT, Wayne. “Immediacy and Intentionality in the Feeling of Absolute Dependence.” In: Schleiermacher, the Study of Religion, and the Future of Theology. Ed. Wilhelm Gräb and Brent Sockness, 27-38. Berlin: Walter de Gruyter, 2010.

RÖHR, Johann .F. Briefe über den Rationalismus. Wissen und Kritik. Bd. 8. Hg. Wolfgang Erich Müller. Waltrop: Hartmut Spenner, 1997.

SCHLEIERMACHER, Friedrich D.E. Brief Outline of Theology as a Field of Study: Translation of the 1811 and 1830 Editions. Trans. Terrence N. Tice. 3rd ed. Louisville: Westminster John Knox, 2011.

SCHLEIERMACHER, Friedrich D.E. Christliche Sittenlehre (Vorlesung im Wintersemester 1826/27): Nach größenteils unveröffentlichten Hörernachschriften und nach teilweise unveröffentlichten Manuskripten Schleiermachers. Bd. 1. Hg. Hermann Peiter. Berlin: LIT Verlag, 2010.

SCHLEIERMACHER, Friedrich D.E. Der christliche Glaube nach den Grundsätzen der evangelischen Kirche im Zusammenhange dargestellt, Zweite Auflage (1830/31). In: Kritische-Gesamtausgabe I.13.1-2. Hg. Rolf Schäfer. New York: Walter de Gruyter, 2003.

SCHLEIERMACHER, Friedrich D.E. On the Glaubenslehre: Two Letters to Dr. Lücke. Trans. by James Duke and Francis Fiorenza. Atlanta, GA: Scholars Press, 1981.

SCHLEIERMACHER, Friedrich D.E. Schleiermachers Sendschreiben über seine Glaubenslehre an Lücke. Hg. Hermann Mulert. Gießen: Töpelmann, 1908.

SCHWARZ, Carl. Zur Geschichte der neuesten Theologie. 4th ed. Leipzig: F.A. Brodhaus, 1869.

VANDER SCHEL, Kevin M. Embedded Grace: Christ, History, and the Reign of God in Schleiermacher’s Dogmatics. Minneapolis, MN: Fortress Press, forthcoming November, 2013.

VAN DRIEL, Edwin. Incarnation Anyway: Arguments for Supralapsarian Christology. New York: Oxford University Press, 2008.

WILSON, John E. Introduction to Modern Theology: Trajectories in the German Tradition. Louisville: Westminster John Knox, 2007.