Święty Kościół grzesznych chrześcijan

  • Grzegorz Dziewulski Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
Słowa kluczowe: świętość Kościoła; grzeszność Kościoła; reforma Kościoła; odnowa Kościoła

Abstrakt

Pojawiające się w mediach informacje o przewinieniach duchownych katolickich, bez uwzględniania analogicznych czynów świeckich chrześcijan, implikują zakwestionowanie roszczenia Kościoła do świętości oraz domaganie się wykluczenia z niego grzesznika. W artykule ukazano teologiczne, czyli pierwotne rozumienie świętości Kościoła, która polega na obecności w nim Chrystusa i Jego łaski dla uświęcania grzeszników. Wymóg wysokiego etycznego postępowania chrześcijan stanowi dopiero konsekwencję łaski chrztu, i – w swoim realizmie – oznacza wzrost w łasce, ale także i stałe nawracanie się. Fundamentalność tego chrzcielnego związku z Kościołem trwa pomimo grzechu ochrzczonych, implikuje ona jednak postawę ich stałego nawracania się. Określenie „grzeszny Kościół” nie wyklucza jego świętości, gdyż wyraża ono prawdę, że – podobnie jak Chrystus – jest on realnie obciążony i dźwiga winy swoich członków. Pochodną historycznego wymiaru Kościoła jest stała i regularna konieczność weryfikacji i odnowy jego struktur pod kątem ich owocności pastoralnej.

Bibliografia

Enchiridion Symbolorum, definitionum et declarationum de rebus fidei et morum. Kompedium der Glaubensbekenntnisse und kirchlichen Lehrentscheidungen. Lateinisch-Deutsch, H. Denzinger (Autor), P. Hünermann (Herausgeber), Freiburg im Br.: Herder 20093.

Konstytucja dogmatyczna o Kościele Lumen gentium, w: Sobór Watykański II, Konstytucje. Dekrety, Deklaracje. Poznań: Pallottinum 2002, s. 104-166.

Dekret o ekumenizmie Unitatis redintegratio, w: Sobór Watykański II. Konstytucje. Dekrety, Deklaracje. Poznań: Pallottinum 2002, s. 193-208.

Jan Paweł II, Encyklika Sollicitudo rei socialis (1978), w: tenże, Dzieła zebrane, t. 1. Encykliki, Kraków: Wydawnictwo M 2006, s. 283-324.

Jan Paweł II, Encyklika Ut unum sint (1995), w: tenże, II. Dzieła zebrane, t. 1, Encykliki, Kraków: Wydawnictwo M 2006, s. 619-666.

Jan Paweł II, Bulla Incarnationis mysterium (1998), w: tenże, Dzieła zebrane, t. IV, Konstytucje apostolskie, Listy motu proprio i bulle, Orędzia na światowe dni, Kraków: Wydawnictwo M 2007, s. 243-252.

Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań: Pallottinum 2002.

Międzynarodowa Komisja Teologiczna: Pamięć i pojednanie: Kościół i winy przeszłości (2000), Kraków: Wydawnictwo Księży Sercanów SCJ 2000.

Ansorge D., „Vergib uns unsere Schuld”, „Internationale Katholische Zeitschrift Communio” 5(42)2013, s. 460-470.

Augustyn św., O państwie Bożym: przeciw poganom ksiąg XXII, przeł. W. Kornatowski, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX 1977.

Bausenhart G., Einführung in die Theologie. Genese und Geltung theologischer Aussagen, Freiburg im Br.: Herder 2010.

Beinert W., Kennenzeichen der Kirche, w: Neues Lexikon der katholischen Dogmatik, red. W. Beinert, B. Stubenrauch, Freiburg in Br.: Herder 2012, s. 389-390;

Beinert W., Kühn U., Ökumenische Dogmatik, Leipzig: Evangelische Verlagsanstalt 2013.

Congar Y., Die Weseneigenschaften der Kirche, w: Mysterium salutis. Grundriss Heilsgeschichtlicher Dogmatik, red. J. Feiner, M. Löhrer, t. IV/1, Einsiedeln u.a.: Benzinger 1973, s. 357-594.

Częsz B., Duch Święty w Kościele a grzechy jego członków: Próby wyjaśnień u przednicejskich Ojców Kościoła, „Teologia Patrystyczna” 1(2004), s. 19-27.

Dziewulski G., Kościół, w: Wielka Encyklopedia Prawa, t. II. Prawo kanoniczne, red. B. Hołyst i in., Warszawa: Fundacja „Ubi societas, ibi ius” 2014, s. 108-110.

Dziewulski G., Królestwo Boże jako kryterium tożsamości Kościoła i jego odniesienia do świata, w: Królestwo Boże a Kościół, red. M. Chojnacki i in., Kraków: Salwator 2012, s. 179-204.

Dziewulski G., Rozwój samoświadomości Kościoła. Kościół jako sakrament, w: Tajemnice rozwoju. Materiały z konferencji 10-12 maja 2008, red. D. Bieńkowska, A. Lenartowicz, Łódź: Wydawnictwo Archidiecezjalne Łódzkie 2009, s. 75-90.

Frankenmölle H., Kirche (Biblisch), w: Neues Handbuch Theologischer Grundbegriffe, t. II, red. P. Eicher, München: Peter Kösel Verlag 2005, s. 331-344.

Gantke W., Heilig, w: Neues Handbuch Theologischer Grundbegriffe, t. II, red. P. Eicher, München: Peter Kösel Verlag 2005, s. 94-103.

Hilberath B.J., Theologischer Kommentar zum Dekret über den Ökumenismus „Unitats redintegratio“, w: Herders Theologischer Kommentar zum Zweiten Vatikanischen Konzil, t. III, red. P. Hünermann, B. J. Hilberath, Freiburg im Br.: Herder 2009, s. 69-223.

Hryniewicz W., Pedagogia nadziei. Medytacje o Bogu, Kościele i ekumenii, Warszawa: Wydawnictwo Księży Werbistów „Verbinum” 1997.

Kasper W., Kościół katolicki. Istota, rzeczywistość, posłannictwo, przeł. G. Rawski, Kraków: Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy 2014.

Krasiński J., Świętość Kościoła, w: Leksykon Teologii Fundamentalnej, red. M. Rusecki i in., Lublin–Kraków: Wydawnictwo M 2002, s. 1213-1217.

Kraus G., Die Kirche – Gemeinschaft des Heils. Ekklesiologie im Geist des Zweiten Vatikanischen Konzils, Regensburg: Friedrich Pustet 2012.

Królikowski P., Rusecki M., Świętość Kościoła, w: Encyklopedia Katolicka, t. XIX, Lublin: TN KUL 2013, kol. 404-407.

Lubac H. de, Medytacje o Kościele, przeł. J. Białkowski-Cichoń, Kraków: Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy 1997.

Miggelbrink R., Einführung in die Lehre von der Kirche, Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft 2003.

Myszor W., Grzech i pokuta w Kościele III wieku, „Teologia Patrystyczna” 1(2004), s. 8-18.

Napiórkowski A., Ecclesia semper purificanda et reformanda, „Communio. Międzynarodowy Przegląd Teologiczny” 4(33)2013, s. 102-118.

Napiórkowski A., Reforma i rozwój Kościoła. Duch Boży i instytucja, Kraków: Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy 2012.

Neuhaus G., Fundamentaltheologie. Zwischen Rationaliäts- und Offenbarungsanspruch, Regensburg: Friedrich Pustet 2013.

Neuhaus G., Sündige Kirche oder Kirche der Sünder?, w: Glaube in Gemeinschaft. Autorität und Rezeption in der Kirche, red. M. Knapp, T. Söding, Freiburg im Br.: Herder 2014, s. 339-353.

Neuner P., Die heilige Kirche der sündigen Christen, Regensburg: Friedrich Pustet 2002.

Rahner J., Heiligkeit der Kirche, w: Neues Lexikon der katholischen Dogmatik, red. W. Beinert, B. Stubenrauch, Freiburg in Br.: Herder 2012, s. 319-321.

Rahner J., Sakramentalität der Kirche, w: Neues Lexikon der katholischen Dogmatik, red. W. Beinert, B. Stubenrauch, Freiburg im Br.: Herder 2012, s. 574-576.

Rahner K., Kirche der Sünder. Mit einem Geleitwort von Karl Kardinal Lehman, red. A.R. Batlogg, A. Raffelt, Freiburg im Br.: Herder 2011.

Ratzinger J., O dokumencie „Pamięć i pojednanie”. Wypowiedź kard. Josepha Ratzingera, „LʼOsservatore Romano” 2000, nr 6, s. 47-49.

Ratzinger J., Wprowadzenie w chrześcijaństwo, przeł. Z. Włodkowa, Kraków: Znak 1994.

Rybicki A., Świętość (w teologii), w: Encyklopedia Katolicka, t. XIX, Lublin: TN KUL 2013, kol. 403.

Sattler D., Kirche(n), Padeborn: Ferdinand Schöningh 2013.

Schlögel H., Heiligkeit und Sündigkeit der Kirche. Moraltheologische Perspektiven, „Internationale Katholische Zeitschrift Communio” 5(42)2013, s. 485-495.

Schlosser M., Berufen zur Heiligkeit in der «communio sanctorum». Anmerkungen zum 5. Kapitel von «Lumen gentium», „Internationale Katholische Zeitschrift Communio” 5(42)2013, s. 448-460.

Simonis W., Die Kirche Christi: Ekklesiologie, Düsseldorf: Patmos 2005.

Spiteris I., Die Heiligkeit der Kirche im Verständnis der Ostkirchen. Zur Theologie des Nikolaus Kabasilas, „Internationale Katholische Zeitschrift Communio” 5(42)2013, s. 471-484.

Opublikowane
2019-12-12
Dział
Artykuły