Leonarda Górki Dziedzictwo ojców wezwaniem do jedności w różnorodności

  • Józef Budniak Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Teologiczny
Słowa kluczowe: Cyryl i Metody; Kościół; Europa; ekumenizm; komunia; nadzieja

Abstrakt

Kościół będący w drodze do jedności w różnorodności winien korzystać ze swej bogatej historii. To w niej możemy dostrzec przykłady, które mogą być pomocne w procesie pojednania nie tylko Kościołów, lecz również kultur i narodów. Takim paradygmatem procesu pojednania są między innymi Apostołowie Słowian, święci Cyryl i Metody, którzy zostali nazwani przez papieża Jana Pawła II w „słowiańskiej encyklice” Slavorum Apostoli (SA), autentycznymi protagonistami ekumenizmu, skutecznie dążącymi „do usunięcia lub zmniejszenia wszelkiego prawdziwego lub choćby pozornego podziału między poszczególnymi Wspólnotami, należącymi do tego samego Kościoła” (SA 14).

Prof. Leonard Górka SVD, świadek ekumenizmu, a zarazem wielki orędownik tradycji cyrylo-metodiańskiej i wieloletni pracownik naukowo-dydaktyczny Instytutu Ekumenicznego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, w swych wystąpieniach i publikacjach często podkreślał, że Święci Bracia Sołuńscy poprzez swą osobowość i dokonane dzieło są postaciami, które uwrażliwiają wszystkich chrześcijan do tęsknoty za zjednoczeniem i jednością między dwoma siostrzanymi Kościołami – Wschodnim i Zachodnim. Jego świadectwo może być punktem odniesienia dla tych chrześcijan, którzy w dziele zjednoczeniowym angażują swe siły w proces jednoczenia w różnorodności.

Bibliografia

Bartůnĕk Václav: Soluňští bratři: 1100 let příchodu sv. Cyrila a Metoděje na Moravu: Sborník, 2. vyd., Praha: Ústřední církevní nakladatelství 1963.

Budniak Józef: Dziedzictwo konfesyjne, w: Różnić się w zgodzie. Księga pamiątkowa dedykowana Księdzu Profesorowi Leonardowi Górce, red. Sławomir Pawłowski, Lublin: Wydawnictwo KUL.

Budniak Józef: Jednoczeni w różnorodności. Tradycja cyrylo-metodiańska jako paradygmat procesu pojednania Kościołów, kultur i narodów, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2009.

Cinek František: Arcibiskup dr. Antonín Cyril Stojan. Život a dílo A.C. Stojana, Roma: ???? 1989.

Czaja Andrzej: „Communio ecclesiarum” w perspektywie zróżnicowanego rozumienia Boskiej komunii, w: „Kościoły siostrzane” w dialogu, red. Zygfryd Glaeser, Opole: Wydział Teologiczny UO 2002.

Górka Leonard: Dziedzictwo ojców. Ekumeniczny charakter tradycji welehradzkiej, Warszawa: Verbinum 1995.

Górka Leonard: Ekumeniczne znaczenie Kongresów Welehradzkich, w: W służbie słowa Bożego, red. Waldemar Wesoły; Roman Malek, Płock–Pieniężno: Wydawnictwo Diecezjalne 1978.

Górka Leonard: Slawische Befreiungstheologie. Grundriß zur Teologie und Geistigkeit der Kirillo Methodianischen Tradition, „Roczniki Teologiczne” 55 (2008), z. 7.

Górka Leonard: Słowiańska teologia wyzwolenia na podstawie dzieła ewangelizacyjnego patronów Europy, Cyryla i Metodego, w: Intelektualne i duchowe dziedzictwo Cyryla i Metodego. Historia i aktualność tradycji cyrylometodiańskiej, red. Józef Budniak, Andrzej Kasperek, Katowice: Polska Akademia Nauk Oddział w Katowicach i Studio Noa 2014.

Górka Leonard: Święci Cyryl i Metody a pojednanie. Słowiańskie dziedzictwo w służbie jedności Kościołów i narodów, Warszawa–Lublin: Wydawnictwo Księży Marianów 2001.

Hadrian II, List apostolski Gloria in excelsis Deo (rok 868–869) do książąt słowiańskich Rościsława, Świętopełka i Kocela, w: Cyryl i Metody – apostołowie i nauczyciele Słowian, red. Jan Sergiusz Gajek, Leonard Górka, cz. 2, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL 1991.

Homilia Jana Pawła II wygłoszona w bazylice w Welehradzie w dniu 22 kwietnia 1990 (w czasie pierwszej wizyty duszpasterskiej w Czeskiej i Słowackiej Federacyjnej Republice), w: Cyryl i Metody – apostołowie i nauczyciele Słowian, red. Jan Sergiusz Gajek, Leonard Górka, cz. 2, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL 1991.

Jan Paweł II: Akt Europejski. Santiago de Compostella, 9 listopada 1982, w: Sławomir Sowiński, Radosław Zenderowski, Europa drogą Kościoła. Jan Paweł II o Europie i europejskości, Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 2003.

Jan Paweł II: Encyklika Slavorum Apostoli, Roma 1985.

Jan Paweł II: List apostolski Egregiae virtutis (31 XII 1980), Roma 1981.

Jan VIII: List apostolski Predicationis tuae (czerwiec–lipiec 879 r.) do arcybiskupa Panonii Metodego, w: Cyryl i Metody – apostołowie i nauczyciele Słowian, red. Jan Sergiusz Gajek, Leonard Górka, cz. 2, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL 1991.

Konstituce a Direktář Kongregace Sester sv. Cyrila a Metoděje, Praha: ???? 1984.

Leon XIII: Encyklika Grande munus, skierowana w dniu 30 września 1880 roku do patriarchów, prymasów, arcybiskupów i biskupów świata katolickiego łaskę i wspólnotę ze Stolicą Apostolską utrzymujących, dotycząca czci Apostołów Słowiańszczyzny – Świętych Cyryla i Metodego, w: Encyklika Ojca św. Leona XIII z dnia 30 IX 1880 r. dotycząca czci Apostołów Słowiańszczyzny, wyd. Antoni Kantecki, Poznań: nakładem wydawcy 1880, s. 1-31.

List pasterski katolickich biskupów Jugosławii (11 października 1984 r.) z okazji 1100 lecia śmierci św. Metodego „Święty Metody–Apostoł i Nauczyciel Słowian” (885–1985), w: Cyryl i Metody – apostołowie i nauczyciele Słowian, red. Jan Sergiusz Gajek, Leonard Górka, cz. 2, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL 1991.

Łużny Ryszard: Encyklika słowiańska, „Więź” 1986, nr 1.

Łużny Ryszard: Myśl słowiańska Jana Pawła II, red. Jan Orłowski, Anna Woźniak, Lublin: Wydawnictwo KUL 2008.

Naumow Aleksander: Pasterze wiernych Słowian. Święci Cyryl i Metody, Kraków: Wydawnictwo Znak 1985.

Paweł VI: List apostolski Antiquae nobilitatis do biskupów, kapłanów i wiernych Czechosłowacji z okazji 11 wieków od śmierci św. Cyryla, Apostoła jej narodów, AAS 1969, vol. 61, s. 137-149. Cyt. za: Cyryl i Metody – apostołowie i nauczyciele Słowian, red. Jan Sergiusz Gajek, Leonard Górka, cz. 2, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL 1991.

Przemówienie papieża Jana Pawła II na nabożeństwie ekumenicznym w Eczmiadzynie, „Wiadomości KAI” 2001, nr 40, s. 25.

Ratzinger Joseph: Postępy ekumenizmu, tłum. Joanna Kruczyńska, w: Joseph Ratzinger, Kościół – Ekumenizm – Polityka, („Communio” 1990, nr 5), Poznań–Warszawa: Pallottinum 1990.

Schoof Mark: Przełom w teologii katolickiej. Początki – drogi – perspektywy, przeł. Halina Bortnowska, Kraków: Wydawnictwo Znak 1972.

Sestra Marie CM: Matka Unie, v: Cesta k nebi. Aby všichni jedno byli, Velehrad: ????? 1938.

Sławski Franciszek: Święci Cyryl i Metody – życie i dzieło, w: Cyryl i Metody. Apostołowie i Nauczyciele Słowian. Studia i dokumenty, red. Jan Sergiusz Gajek, Leonard Górka, cz. 1, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL 1991.

Tkadlčík Vojtěch: Velehradská cesta k odloučeným bratřím, Praha: Česká katolická Charita 1970.

Zlámal Bohumil: Příručka českých církevních dĕjín, Díl 1: Počátky latinského a slovanského křesťanství na Velké Moravě a v Čechách (roky 800–1000), Olomouc: Česká katolická Charita 1970.

Zlámal Bohumil: Svatí Cyril a Metodĕj, Řím: Křesťanská akademie – Edice Sůl země 1985.

Żywot św. Konstantyna Cyryla, w: Tadeusz Lehr Spławiński, Konstantyn i Metody. Zarys monograficzny z wyborem źródeł, Warszawa: PAX 1967.

Opublikowane
2019-12-12
Dział
Inne