Trynitarne podstawy eklezjologii komunijnej według Wacława Hryniewicza OMI
Abstrakt
Święta tajemnica jedności Kościoła ma swe źródło w tajemnicy jedności Trójcy Świętej. Dla Wacława Hryniewicza Kościół jest ciałem Trzech, istnieje dzięki Trójcy i dla uczestnictwa w Jej życiu. W dogmacie Trójcy Świętej zawarta jest podstawa antropologii chrześcijańskiej. Wszelki byt ma dla Hryniewicza charakter komunijny. Nic nie istnieje poza komunią, nawet sam Bóg. Relacyjność Osób Boskich i miłość są podstawową cechą bytowania samego Boga.
Ontologia osoby stanowi w myśli komunijnego teologa z Lublina podstawę ontologii wspólnoty. Misterium osoby tkwi w tym, że łączy się w niej i utożsamia partykularność (indywidualność) oraz relacyjność i wspólnotowość. Osoba jest egzystencjalną relacją. Być dla Hryniewicza znaczy miłować. Trójca jest wzorem różnorodności, która nie niszczy jedności, lecz ją wzbogaca. Aby ktoś mógł prawdziwie być, winien spełniać dwa warunki: być sobą oraz być w relacji.
Bibliografia
Bazyli Wielki: Ὄροι κατὰ πλάτος (Regulae fusius tractatae), w: Patrologiae Cursus Completus. Series Graecae, ed. P. Migne, vol. 31, Paris 1857-1866, k. 890-1052.
Hryniewicz Wacław: Współczesna antropologia prawosławna, „Analecta Cracoviensia” 4 (1972), s. 217-238.
Hryniewicz Wacław: Hermeneutyczne znaczenie idei bogoczłowieczeństwa w świetle antropologii prawosławnej, „Studia Theologica Varsaviensia” 12 (1974), nr 1, s. 263-272.
Hryniewicz Wacław: Proces recepcji prawdy w Kościele. Jego znaczenie hermeneutyczne i ekumeniczne, „Collectanea Theologica” 45 (1975), fasc. II, s. 19-34.
Hryniewicz Wacław: Papież dla wszystkich chrześcijan?, „Collectanea Theologica” 48 (1978), fasc. III, s. 195-201.
Hryniewicz Wacław: Był i pozostanie moim mistrzem, w: Tajemnica człowieka. Wokół osoby i myśli ks. Wincentego Granata, red. Wacław Hryniewicz, Lublin: TN KUL 1985, s. 452-455;
Hryniewicz Wacław: Przymioty Kościoła w perspektywie paschalnej, „Roczniki Teologiczno- Kanoniczne” 32 (1985), z. 2, s. 149-159.
Hryniewicz Wacław: Recepcja jako problem ekumeniczny, w: Recepcja – nowe zadanie ekumenizmu, red. Wacław Hryniewicz, Leonard Górka, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL 1985, s. 9-36.
Hryniewicz Wacław: Nasza Pascha z Chrystusem. Zarys chrześcijańskiej teologii paschalnej – t. 2, Lublin: TN KUL 1987.
Hryniewicz Wacław: Człowiek – istota otwarta na uczestnictwo w Bogu, w: Bóg naszej nadziei. Szkice teologiczno-ekumeniczne. t. 1, Opole: Wydawnictwo Św. Krzyża 1989, s. 128-146.
Hryniewicz Wacław: Ku integralnej ontologii osoby ludzkiej, w: Bóg naszej nadziei. Szkice teologiczno-ekumeniczne, t. 1, Opole: Wydawnictwo Św. Krzyża 1989, s. 190-204.
Hryniewicz Wacław: Pascha Chrystusa w dziejach człowieka i wszechświata. Zarys chrześcijańskiej teologii paschalnej, t. 3, Lublin: TN KUL 1991.
Hryniewicz Wacław: Ku teologii Kościołów siostrzanych, w: Kościoły siostrzane. Dialog katolicko- prawosławny 1980-1991, Warszawa: Wydawnictwo Verbinum 1993, s. 336-347.
Hryniewicz Wacław: Przyzywanie Ducha. Bizantyjska pneumatologia Symeona zwanego Nowym Teologiem, „Znak” 1994, nr 3 (466), s. 4-15.
Hryniewicz Wacław: Nadzieja zbawienia a dramat wolności człowieka, „Studia Theologica Varsaviensia” 33 (1995), nr 2, s. 91-110.
Hryniewicz Wacław: Duchowość całości, w: Ku chrześcijaństwu jutra. Wprowadzenie do ekumenizmu, red. Wacław Hryniewicz, Jan Sergiusz Gajek, Stanisław J. Koza, Lublin: TN KUL: 1996, s. 750-757.
Hryniewicz Wacław: Tajemnica jedności Kościoła, w: Ku chrześcijaństwu jutra. Wprowadzenie do ekumenizmu, red. Wacław Hryniewicz, Jan Sergiusz Gajek, Stanisław J. Koza, Lublin: TN KUL 1996, s. 41-48.
Hryniewicz Wacław: Pedagogia nadziei. Medytacje o Bogu Kościele i ekumenii, Warszawa: Wydawnictwo Verbinum 1997.
Hryniewicz Wacław: Dar Zmartwychwstałego. Pneumatologia prawosławna i jej znaczenie dla ekumenii, w: Duch, który jednoczy. Zarys pneumatologii, red. Marek Marczewski, Lublin: Wydawnictwo „Polihymnia” 1998, s. 211-232.
Hryniewicz Wacław: Konflikty i duch pojednania, „Tygodnik Powszechny” 28 (1998) z 11 lipca 1998, s. 14.
Hryniewicz Wacław: Chrześcijaństwo nadziei. Przyszłość wiary i duchowości chrześcijańskiej, Kraków: Wydawnictwo Znak 2002.
Hryniewicz Wacław: Prawda i nadzieja. Relacyjność i eschatologiczna orientacja prawdy w Kościele, w: Ekumeniczna odpowiedzialność na początku trzeciego tysiąclecia, red. Leonard Górka, Sławomir Pawłowski, Lublin: Wydawnictwo KUL 2003, s. 253-268.
Hryniewicz Wacław: Dramat wiary Abrahama, w: tenże, Kościół jest jeden, Kraków: Wydawnictwo Znak 2004, s. 9-29.
Hryniewicz Wacław: Kenoza Chrystusa a eklezjologia, w: tenże, Kościół jest jeden, Kraków: Wydawnictwo Znak 2004, s. 271-300.
Hryniewicz Wacław: Tożsamość i tolerancja, w: tenże, Kościół jest jeden, Kraków: Wydawnictwo Znak 2004, s. 363-385.
Hryniewicz Wacław: Nad przepaściami wiary. Rozmawiają Elżbieta Adamiak i Józef Majewski, Kraków: Wydawnictwo Znak 2008.
Hryniewicz Wacław: Teolog na drogach nadziei. Moje doświadczenia chrześcijańskie, w: Drogi chrześcijaństwa, red. Bohdan Sławiński, Warszawa 2008, s. 11-49.
Hryniewicz Wacław, Karski Karol, Paprocki Henryk: Credo. Symbol naszej wiary, Kraków: Wydawnictwo Znak 2009.
Hryniewicz Wacław: Nadzieja leczy. Zamyślenia na każdą porę, Warszawa: Wydawnictwo Verbinum 2009.
Hryniewicz Wacław: Zbawiciel jest polifoniczny, http://wyborcza.pl/1,76842,5738977,Zbawiciel_jest_polifoniczny.html?fb_xd_fragment#?=&cb=f2467970043df78&relation=parent.parent&transport=fragment&type=resize&height=21&width=120 [dostęp: 24.03.2011].
Hryniewicz Wacław: Wstęp do wydania polskiego. Duch Święty – mistagog Bożego królestwa, w: Paul Evdokimov, Duch Święty w tradycji prawosławnej, Poznań: Wydawnictwo „W drodze” 2012, s. 7-25.
Hryniewicz Wacław: Dialog jako podstawowa kategoria wiary, w: O ekumenizmie w roku wiary. Księga pamiątkowa z okazji jubileuszu 30-lecia Instytutu Ekumenicznego KUL, red. Przemysław Kantyka, Piotr Kopiec, Marcin Składanowski, (Teologia w dialogu, t. 15), Lublin: Wydawnictwo KUL 2013, s. 51-61.
Hryniewicz Wacław: Dialog to konieczność. Otwarta postawa. O tym, czego uczy nas dialog z Bogiem i ludźmi, a także o nadziei z Wacławem Hryniewiczem OMI, specjalistą dialogu ekumenicznego z prawosławiem, rozmawia Marcin Wrzos OMI, „Misyjne Drogi” 31 (2013), nr 1/157, styczeń-luty, s. 40-41.
Jaskóła Piotr: Laudacja z okazji nadania tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu Opolskiego o. prof. dr. hab. Wacławowi Hryniewiczowi OMI, w: Doctores Honoris Causa Universitatis Opoliensis. Prof. dr hab. Wacław Hryniewicz OMI. Prof. dr hab. Stanisław Celestyn Napiórkowski OFMConv., red. Piotr Jaskóła, Rajmund Porada, Opole: Wydawnictwo Św. Krzyża 2014, s. 12-18.
Koza Stanisław J.: Tajemnica jedności i podziału Kościoła. Kilka refleksji ekumenicznych ucznia o swym Mistrzu, w: Instaurare omnia in Christo. O zbawieniu, teologii, dialogu i nadziei. Profesorowi Wacławowi Hryniewiczowi OMI w 70. Rocznicę urodzin, red. Przemysław Kantyka, Lublin: Wydawnictwo KUL 2006, s. 95-100.
Krąpiec Mieczysław A.: Metafizyka. Zarys teorii bytu, Lublin: TN KUL 1978.
Nossol Alfons: Ekumenia radykalnej nadziei zbawczego uniwersalizmu. Próba ogólnej charakterystyki paschalnej teologii Prof. Wacława Hryniewicza, w: Instaurare omnia in Christo. O zbawieniu, teologii, dialogu i nadziei Profesorowi Wacławowi Hryniewiczowi OMI w 70. rocznicę urodzin, red. Przemuysław Kantyka, Lublin: Wydawnictwo KUL 2006, s. 199-214.
Piotrowski Eligiusz: Traktat o Trójcy Świętej, w: Dogmatyka, tom 4, red. Elżbieta Adamiak, Andrzej Czaja, Józef Majewski, Warszawa: Biblioteka „WIĘZI” 2007, s. 15-320.
Sandri Leonardo: List jubileuszowy Watykańskiego Sekretariatu Stanu z racji 70 – tych urodzin ks. prof. Dra hab. Wacława Hryniewicza, w: Instaurare omnia in Christo. O zbawieniu, teologii, dialogu i nadziei Profesorowi Wacławowi Hryniewiczowi OMI w 70. rocznicę urodzin, red. Przemysław Kantyka, Lublin: Wydawnictwo KUL 2006, s. 5-6.
Sobór Watykański II: Dekret o ekumenizmie Unitatis redintegratio (21 XI 1964).
Szymik Jerzy: Recenzja dorobku naukowego o. prof. dr hab. Wacława Hryniewicza OMI w postępowaniu o nadanie tytułu doktora honoris causa UO, w: Doctores Honoris Causa Universitatis Opoliensis. Prof. dr hab. Wacław Hryniewicz OMI. Prof. dr hab. Stanisław Celestyn Napiórkowski OFMConv., red. Piotr Jaskóła, Rajmund Porada, Opole: Wydawnictwo Św. Krzyża 2014, s. 23-32.
Copyright (c) 2016 Roczniki Teologiczne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
