Dialog ad intra i ad extra Kościoła w Polsce

  • Tomasz Wielebski Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Słowa kluczowe: dialog ad extra i ad intra; II Sobór Watykański, Ecclesiam suam, Gaudium et spes; parafialne i diecezjalne rady duszpasterskie; ekumenizm; niewierzący; judaizm; islam; Kościół w Polsce

Abstrakt

Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym II Soboru Watykańskiego wzywa wszystkich ludzi do rozwijania dialogu w myśl zasady: „niechaj w sprawach koniecznych panuje jedność, w wątpliwych wolność, we wszystkich zaś miłość” (KDK 92). Pięćdziesiąta rocznica opublikowania tego dokumentu jest dobrą okazją do przyjrzenia się Kościołowi w Polsce pod kątem realizacji wezwania do dialogu w aspekcie ad intra i ad extra. Autor szuka odpowiedzi na pytanie, w jakim stopniu wskazania Magisterium Kościoła powszechnego zawarte w nauczaniu II Soboru Watykańskiego i encyklice Ecclesiam suam Pawła VI, dotyczące istoty i zasad prowadzenia dialogu, znajdują odzwierciedlenie w polskiej rzeczywistości, zarówno w nauczaniu Kościoła, jak też w codziennej praktyce. Najpierw przedstawia on istotę i rodzaje dialogu, następnie ukazuje, jak powinien wyglądać dialog w świetle wybranych tekstów Magisterium Kościoła powszechnego. Następnie ukazuje, jak nauczanie dotyczące dialogu jest realizowane przez Kościół w Polsce w wymiarze dialogu ad intra (diecezjalne i parafialne rady duszpasterskie) i dialogu ad extra (ekumenizm, islam, judaizm, niewierzący), aby w końcu przejść do wniosków i postulatów pastoralnych.

Bibliografia

Biela B., Pastoralne nawrócenie w teorii i praktyce parafialnej, Katowice: Emmanuel 2014.

Boguszewski R., Wartości i normy. Komunikat z badań CBOS nr 111/2013.

Boguszewski R., Zmiany w zakresie podstawowych wskaźników religijności Polaków po śmierci Jana Pawła II. Komunikat z badań CBOS nr 26/2015.

Boguszewski R., Zmiany w zakresie wiary i religijności Polaków po śmierci Jana Pawła II, Komunikat z badań CBOS nr 49/2012.

Franciszek, Adhortacja apostolska Evangelii gaudium, 24.11.2013, Kraków: Wydawnictwo M 2013.

Franciszek, „Bądźcie kreatywni, otwarci na Ducha Świętego”. Przemówienie podczas spotkania z kapłanami, (Carerta, 26.07.2014), „L`Osservatore Romano”, 2014, nr 8-9, s. 32-38.

Gądecki S., Dzieci jednego Boga. Przesłania na Dzień Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce (1998-2014), Poznań: Św. Wojciech 2015.

Gądecki S., Słowo wstępne, w: Kościół naszym domem. Kościół naszym domem i szkołą komunii. Program duszpasterski dla Kościoła w Polsce na lata 2010-2013. Rok 2011/2012, Poznań: Św. Wojciech 2011, s. 7-12.

Gryniakow J., Historyczne tradycje ducha ekumenizmu w Polsce, w: W. Hryniewicz, J. Gajek, S. Koza (red.), Ku chrześcijaństwu jutra, Lublin: TN KUL 1997, s. 357-365.

Hipsz N., Społeczna percepcja rzeczywistości parafialnej. Komunikat z badań CBOS nr 163/2014.

Jan Paweł II, List apostolski Novo millennio ineunte, 6.01.2001, Wrocław: TUM 2001.

Jan Paweł II, List apostolski Tertio millennio adveniente, 10.10.1994, Poznań: Pallottinum 1995.

Komisja Episkopatu ds. Apostolstwa Świeckich, Wytyczne w sprawie Parafialnych Rad Duszpasterskich, 18.11.1975, „Wiadomości Archidiecezjalne Warszawskie”, 66(1976), nr 1-2, s. 3-8.

Komitet ds. Dialogu z Niewierzącymi Konferencji Episkopatu Polski, Niewierzący w parafii. Sugestie duszpasterskie, 16.04.1999.

Konferencja Episkopatu Polski, Dialog – zadanie na nowy wiek, 28.11.2003.

Konferencja Episkopatu Polski, List pasterski z okazji 25. rocznicy ogłoszenia soborowej deklaracji „Nostra aetae”, 30.11.1990.

Kongregacja Nauki Wiary, List do Biskupów Kościoła katolickiego o niektórych aspektach Kościoła pojętego jako komunia Communionis notio, 28.05.1992, w: Z. Zimowski, J. Królikowski (red.), W trosce o pełnię wiary. Dokumenty Kongregacji Nauki Wiary 1966-1994, Tarnów: Biblos 1995, s. 390-401.

Krucina J., Między Ecclesiam suam a Soborem. Komentarz, w: Ecclesiam suam, Wrocław: TUM 2006, s. 97-117.

List Pasterski Episkopatu Polski z okazji 50. rocznicy „Nostra aetate”. Wspólne duchowe dziedzictwo chrześcijan i Żydów, 6.10.2015.

Łukaszczyk R., Dialog, w: Encyklopedia katolicka, t. III, Lublin: TN KUL 1996, kol. 1258-1262.

Łukaszczyk R., Miś R., Zimoń H., Dialog z religiami niechrześcijańskimi, w: Encyklopedia katolicka, t. III, Lublin: TN KUL 1996, kol. 1278-1281.

Miziołek W., Inicjatywy ekumeniczne Kościoła Rzymskokatolickiego, w: W. Hryniewicz, J. Gajek, S. Koza (red.), Ku chrześcijaństwu jutra, Lublin: TN KUL 1997, s. 397-404.

Miziołek W., Stosunki międzywyznaniowe w Polsce. Punkt widzenia Kościoła rzymskokatolickiego, w: W. Hryniewicz, J. Gajek, S. Koza (red.), Ku chrześcijaństwu jutra, Lublin: TN KUL 1997, s. 405-410.

II Nadzwyczajne Zgromadzenie Generalne Synodu Biskupów, Relatio finalis. Kościół kierowany przez słowo Boże sprawuje tajemnicę Chrystus dla zbawienia świata, 7.12.1985, „L’Osservatore Romano”, 1985, nr 10 (dodatek), s. 1-6.

Paweł VI, Encyklika Ecclesiam suam, 6.08.1964, Wrocław: TUM 2006.

Piwko A.M., Recepcja islamu w Polsce. Synteza, Warszawa: WD Klaudia 2015.

II Polski Synod Plenarny (1991-1999), Warszawa–Poznań: Pallottinum 2001.

Przybecki A., Czterdzieści lat soborowej inspiracji w polskim duszpasterstwie, w: K. Półtorak (red.), Recepcja wskazań Soboru w życiu i działaniu Kościoła w Polsce. Niektóre wyzwania 40 lat po Soborze Watykańskim II (1965-2005), Szczecin: Alta 2 2006, s. 7-24.

Rada Episkopatu Polski do spraw Dialogu Religijnego, Dialog u podstaw ewangelizacji, 25.08.2000.

Sadłoń W., Duszpasterskie rady parafialne w Polsce na podstawie badań empirycznych, „Teologia Praktyczna”, 14(2012), s. 73-90.

Skowronek A., Czym jest ekumenizm?, w: W. Hryniewicz, J. Gajek, S. Koza (red.), Ku chrześcijaństwu jutra, Lublin: TN KUL, s. 27-40.

Szafrański A., Dialog wewnątrzkościelny, w: Encyklopedia katolicka, t. III, Lublin: TN KUL 1996, kol. 1262-1270.

Wal J., Dialog, w: R. Kamiński, W. Przygoda, M. Fiałkowski (red.), Leksykon teologii pastoralnej, Lublin: TN KUL 2006, s. 175-181.

Wal J., Kultura dialogu, Kraków: Czuwajmy 2012.

Wal J., Rola dialogu w życiu Kościoła, w: R. Kamiński (red.), Teologia pastoralna fundamentalna, Lublin: Alta 2 2000, s. 188-203.

Wielebski, T., Tutak M.J., Diecezjalne Rady Duszpasterskie w Polsce. Między ideałem a rzeczywistością, „Teologia Praktyczna”, 13(2012), s. 7-32.

Opublikowane
2019-12-11
Dział
Artykuły