Katechizm Kościoła Katolickiego w służbie przepowiadania homilijnego

  • Kazimierz Panuś Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, Wydział Teologiczny
Słowa kluczowe: Dyrektorium homiletyczne; Katechizm Kościoła Katolickiego; homilia; kazanie katechizmowe; wymiar katechetyczny przepowiadania liturgicznego

Abstrakt

Dyrektorium homiletyczne, dokument Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów z 2014 roku, nazywa Katechizm Kościoła Katolickiego „nieocenionym źródłem dla głosiciela homilii […]. Katechizm pokazuje, w co wierzymy, jak sprawujemy kult, jak żyjemy i jak się modlimy” (DH 23). Katechizm wskazuje na jedność Bożego misterium, a w nim na centralne miejsce Jezusa Chrystusa. Dyrektorium, dostrzegając potrzebę wymiaru katechetycznego w przepowiadaniu homilijnym w specjalnym apendyksie, zatytułowanym Homilia i Katechizm Kościoła Katolickiego, szczegółowo podaje, które teksty Katechizmu wiążą się ściśle z kerygmatem czytań poszczególnych niedziel i świąt. Dzięki temu zabiegowi orędzie czytań biblijnych wiąże się z żywą tradycją i analogią wiary, a sam Katechizm służy pomocą homiliście w przygotowaniu i teologicznym pogłębieniu homilii. Tym samym homilia, opierając się na swym biblijno-liturgicznym źródle, czyli na misterium Chrystusa proklamowanym w słowie Bożym i celebrowanym w liturgii, byłaby także miejscem przekazu treści didaskalijnych, służących teologicznemu pogłębieniu. Jednakże zawarty w tak ujętej homilii materiał katechizmowy zasadniczo różniłby się od dawnych kazań katechizmowych. Tematykę katechezy prowadzonej w ramach homilii wyznaczałaby liturgia, a zwłaszcza układ Lekcjonarza, a nie katechizm. Dlatego też treści wiary ujęte byłyby od strony liturgicznej, biblijnej i mistagogicznej. Prawdy wiary głoszone w homilii stałyby się przedmiotem żywego i osobistego doświadczenia w liturgii.

Bibliografia

Czerwik S.: Pojęcie liturgii według dokumentów reformy soborowej i nowego Katechizmu Kościoła Katolickiego. W: Misterium liturgii w Katechizmie Kościoła Katolickiego. Materiały sesji naukowej. Red. J.J. Kopeć, H. Sobeczko, R. Pierskała. Opole 1995 s. 20.

Czerwik S.: Spojrzenie na misterium Eucharystii w dokumentach posoborowych i w Katechizmie Kościoła Katolickiego. W: Powołanie i służba. Księga jubileuszowa ku czci biskupa Mieczysława Jaworskiego w 70 rocznicę urodzin. Red. K. Gurda, T. Gacia. Kielce: Wydawnictwo „Jedność” 2000 s. 227-243.

Dyk S.: Kazanie katechizmowe zamiast homilii czy didaskalia w homilii? W: Jak przepowiadać dziś. Głoszenie słowa Bożego w służbie chrześcijańskiej wiary. Red. S. Dyk, W. Czupryński. Olsztyn: SQL 2014 s. 65-78.

Forte B.: Fundamenty wiary. Kraków: Wydawnictwo OO. Franciszkanów „Bratni Zew” 2012.

Królikowski J.: „Katechizm Kościoła Katolickiego” i duszpasterstwo. W: Katechizować dzisiaj. Problemy i wyzwania. Red. J. Stala. Kielce: Wydawnictwo Jedność 2004 s. 37-54.

Murawski R.: Geneza i założenia Katechizmu Kościoła Katolickiego. „Seminare” 10:1994 s. 35-45.

Osial W.: „Katechizm Kościoła Katolickiego” a wyzwania doktrynalnej katechezy Kościoła. „Studia Loviciensia” 16:2014 s. 209-223.

Panuś K.: Historia kaznodziejstwa. Kraków: Wydawnictwo Salwator 2007.

Panuś K.: Kazania katechizmowe – przeżytek czy szansa? W: Głoszenie i celebrowanie wiary. Wokół wyzwań ewangelizacji. Red. K. Lijka, S. Wiśniewski. Poznań: Wydział Teologiczny UAM 2014 s. 75-90.

Panuś T.: O ilustracjach w Katechizmie Kościoła Katolickiego. W: Catechetica. Porta fidei. Red. A. Kiciński, P. Goliszek. Lublin: Wydawnictwo Natan 2012 s. 183-192.

Panuś T.: Zasada chrystocentryzmu i jej realizacja w polskiej katechizacji. Kraków: Wydawnictwo WAM 2010.

Pawłowski S.: Znaczenie zasady hierarchii prawd w kaznodziejstwie. W: Integralne kształcenie kaznodziei. Red. W. Broński. Lublin: Wydawnictwo KUL 2006 s. 211-218.

Przyczyna W.: Homilia pięćdziesiąt lat po Soborze Watykańskim II, pytania, problemy, wyzwania. Kraków: Wydawnictwo „M” 2013.

Radej M.: Potrzeba „Dyrektorium homiletycznego”. „Polonia Sacra” 15:2011 nr 28 s. 207-226.

Radej M.: W oczekiwaniu na „Dyrektorium homiletyczne”. „Materiały Homiletyczne” 271(2012) s. 5-17.

Ratzinger J.: Katechizm Kościoła Katolickiego a optymizm zbawionych. „Communio” 4:1994 s. 3-18.

Ratzinger J.: Przekazywanie i źródła wiary. W: Powstanie i znaczenie Katechizmu Kościoła Katolickiego w wypowiedziach papieża Jana Pawła II i kardynała Josepha Ratzingera. Red. J. Królikowski. Poznań: Pallottinum 1997 s. 67-87.

Ratzinger J.: Aktualność doktrynalna Katechizmu Kościoła Katolickiego. „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 2003 nr 3 s. 48-54.

Schönborn Ch.: Idee przewodnie Katechizmu Kościoła Katolickiego. W: W co Kościół wierzy i z czego żyje. W 10. rocznicę opublikowania „Katechizmu Kościoła Katolickiego”. Red. T. Panuś. Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT 2004 s. 21-40.

Siwek G.: Blaski i cienie współczesnego przepowiadania. Przewodnik dla kaznodziejów i homilistów. Kraków: Wydawnictwo „M” 2007.

Szewczyk L.: Homilia czy kazanie? O nieuzasadnionym sentymencie kaznodziejów do kazań katechizmowych. „Przegląd Homiletyczny” 14:2010 s. 7-17.

Zerfass R.: Od aforyzmu do kazania. Tłum. G. Siwek. Cz. 1 Kraków: Wydawnictwo Poligrafia Salezjańska 1995.

Opublikowane
2019-12-06
Dział
Artykuły