Życie religijne i jego organizacja w gminie żydowskiej we Wrocławiu

  • Ewa Banasiewicz-Ossowska Uniwersytet Wrocławski
Słowa kluczowe: gmina żydowska we Wrocławiu; żydowskie praktyki religijne; judaizm; święta żydowskie; liturgia żydowska

Abstrakt

Artykuł dotyczy różnych aspektów życia religijnego i praktyk religijnych we współczesnej gminie żydowskiej we Wrocławiu, odnosząc się jednocześnie do zmian, jakie następowały w tej sferze od momentu powstania powojennej gminy wrocławskiej. Wskazuje na podstawy prawne istnienia i prowadzenia działalności religijnej przez gminy żydowskie, na identyfikację religijną gminy wrocławskiej oraz tworzącej ją społeczności. Podkreśla rolę rabina w procesie odradzania się żydowskiego życia religijnego we Wrocławiu i integrowania członków gminy. Odnosi się m.in. do cotygodniowych i dorocznych świąt religijnych celebrowanych w gminie, specyfiki sprawowanej liturgii i odmawianych modlitw, stosunku do reguł kaszrutu czy religijnych obrzędów praktykowanych przez członków wspólnoty. Zwraca uwagę na zjawisko powrotów do judaizmu, w dużej mierze osób młodych, poprzez obrzęd konwersji, ale jednocześnie także na proces zastępowania wiedzy religijnej przez poczucie wspólnoty.

Bibliografia

Cała A., Datner-Śpiewak H.: Dzieje Żydów w Polsce 1944-1968: Teksty źródłowe. Warszawa 1997.

Datner H., Melchior M.: Żydzi we współczesnej Polsce – nieobecność i powroty. W: Mniejszości narodowe w Polsce. Red. Z. Kurcz. Wrocław 1997 s. 63-81.

Grabski A.: Współczesne życie religijne Żydów w Polsce. W: A. Grabski, M. Pisarski, A. Stankowski. Studia z dziejów i kultury Żydów w Polsce po 1945 roku. Red. J. Tomaszewski. Warszawa 1997 s. 143-202.

Encyklopedia Wrocławia. Red. J. Harasimowicz. Wrocław 2006.

Herberger T.: 14 kroków ku konwersji na Dolnym Śląsku. „Chidusz. Miesięcznik Gminy Żydowskiej we Wrocławiu” 2014 nr 1(3) s. 8-10.

Nowak-Małolepsza F., Włodarczyk T.: Żydzi. W: Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce po II wojnie światowej: Wybrane elementy polityki państwa. Red. S.Dudra, B. Nitschke. Kraków 2010 s. 208-225.

Pazdioara E.: Jedna gmina – dwie tradycje, czyli o kształtowaniu się nowej tradycji modlitw żydowskich w powojennej gminie wrocławskiej. Wrocław 2000. Praca magisterska obroniona w Katedrze Etnologii, Uniwersytet Wrocławski.

Pudło K.: Zarys życia zbiorowego ludności żydowskiej na Dolnym Śląsku (1950-1989). „Sprawy Narodowościowe” 3:1994 z 1(4) s. 91-130.

Rojek B.: Trzeba dużo czasu, żeby wspólnota żydowska mogła się rozwinąć. „Nowe Życie” 2011; http://nowezycie.archidiecezja.wroc.pl/numery/012011/02.html

Śnieżek D.: Wrocławska kongregacja wyznania mojżeszowego: Współczesna tradycja. Wrocław 1991 [Maszynopis pracy magisterskiej Katedra Etnografii, Uniwersytet Wrocławski].

Vetter D.: Modlitwa: Judaizm. W: Leksykon podstawowych pojęć religijnych: Judaizm. Chrześcijaństwo. Islam. Red. A.T. Khoura. Przeł. J. Marzęcki. Warszawa 1998 s. 543-549.

Waszkiewicz E.: Kongregacja Wyznania Mojżeszowego na Dolnym Śląsku na tle polityki wyznaniowej Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej 1945-1968. Wrocław 1999.

Waszkiewicz E.: Powstanie, rozwój i zanik skupiska Żydów na Dolnym Śląsku (1945-1968). W: Współcześni Żydzi – Polska i diaspora. Wybrane zagadnienia. Red. E. Waszkiewicz. Wrocław 2007 s. 13-30.

Wodecki B.: Judaizm jako religia. W: Religia i kultura żydowska: Materiały z sesji judaistycznej. Red. B. Wodecki, E. Śliwka. Pieniężno 1986 s. 17-33.

Ziątkowski L.: Dzieje Żydów we Wrocławiu. Wrocław 2000.

Opublikowane
2019-12-06
Dział
Artykuły