Note on Probabilistic Arguments for the Existence of God

  • Lech Gruszecki Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Nauk Społecznych
Słowa kluczowe: prawdopodobieństwo; Zakład Pascala; argument z celowego zamysłu

Abstrakt

Nota o probabilistycznych argumentach na rzecz istnienia Boga

Artykuł przedstawia, rozwijaną na przestrzeni ostatnich czterech stuleci, argumentację teistyczną na rzecz istnienia Boga, wykorzystującą pojęcia o charakterze probabilistycznym. Na szczególną uwagę w tym kontekście zasługują: 1) probabilistyczna wersja argumentu z celowego zamysłu oraz 2) Zakład Pascala. W celu precyzyjnego zaprezentowania obu dróg argumentacyjnych zdefiniowane zostały w artykule tzw. probabilistyczne miary racjonalności. Opierają się one na pojęciu prawdopodobieństwa (klasycznego), prawdopodobieństwa warunkowego i wartości oczekiwanej. Przy zastosowaniu tychże pojęć zrekonstruowane zostały wspomniane wyżej rozumowania. Analityczna postać formuł określających miary racjonalności umożliwia także przeprowadzenie dyskusji merytorycznej wartości omawianych argumentów. Ich siła dowodowa jest w znacznym stopniu uzależniona od przyjmowanych explicite i implicite założeń ontologicznych, epistemologicznych oraz kulturowych. Najbardziej odpornym na krytykę wydaje się Zakład Pascala, który przemawia do szerokiego spektrum ludzi. Jednakże również ten argument jest w istotnym stopniu oparty na założeniach światopoglądowych.

Bibliografia

Collins F.S.: The Language of God. New York–London–Toronto–Sydney: Free Press 2006.

Davies P.: God and New Physics. New York: Simon & Schuster 1983.

Gruszecki L.: Nota o Zakładzie Pascala. „Studia Philosophiae Christianae” 1998 Vol. 34 No2 p. 171-174.

Gruszecki L.: Zarys dziejów matematyki. Logika. Teoria mnogości. Liczby i numeracja. Algebra. Geometria. Rachunek różniczkowy i całkowy funkcji zmiennej rzeczywistej. Funkcje zespolone. Prawdopodobieństwo. Lublin: Wydawnictwo KUL 2012.

Hick J.: Arguments for the Existence of God. London: Macmillan 1970.

Lecomte du Noüy P.: Human Destiny. London–New York: Longmans 1947.

Pascal B.: Oeuvres complétes, texte établi et annoté par Jacques Chevalier. Paris: Bibiothéque de la Pléiade, Libraire Gallimard 1954.

Paley W.: Natural Theology, or Evidences of the Existence and Attributes of the Deity, collected from the Appearances of Nature (1802), abridged ed. by F. Ferré. Indianapolis: Bobbs-Merrill 1963.

Peacocke A.: Paths from Science Toward God. The End of All Our Exploring. Oxford: Oneworld Publications 2001.

Plantinga A.: God and Other Minds. Ithaca, N.Y.: Cornell University Press 1967.

Taylor R.: Metaphysics. London–New York: Prentice Hall 1963.

Tennant F.R.: Philosophical Theology. Vol. II. Cambridge: Cambridge University Press 1930.

Weatherford R.: Philosophical Foundations of Probability Theory. London: Routledge and Keagan Paul 1982.

Opublikowane
2019-12-06
Dział
Artykuły