Dialogical Catholicity of the Church
Abstrakt
Dialogiczna katolickość Kościoła
Katolickość Kościoła wyznają niemal wszystkie Kościoły w chrześcijańskim Credo. W wyniku jednak historycznych podziałów w obrębie chrześcijaństwa ten atrybut Kościoła przyjął nierzadko konfesyjne, zawężające interpretacje. Działania ekumeniczne zmierzają do przywrócenia katolickiej pełni, a zatem rozumienie katolickości czy też katolickiej pełni Kościoła musi pozostawać w ścisłym związku z rozumieniem ekumenizmu. W artykule podejmuje się próbę uzasadnienia tezy, że katolickość Kościoła ze swej natury ma wymiar dialogiczny. Wynika on ze stałego napięcia między wielością kościelnych tożsamości a jednością jednego ludu Bożego jako celu ekumenizmu. Ekumeniczna droga nie pomija jednak specyfiki konfesyjnej tożsamości, lecz domaga się uznania słusznej wielości i różnorodności form wyrażania jednej chrześcijańskiej wiary. Zgodnie z założeniami ekumenicznej hermeneutyki różne kościelne tradycje należy interpretować w świetle tego, co łączy, a nie tego, co dzieli, oraz dostrzegać i uznawać w nich elementy przynależące do ekumenicznie, czyli dialogicznie zorientowanej katolickości.
Bibliografia
Beinert, Wolfgang. Um das dritte Kirchenattribut: Katholizität in der Geschichte der Theologie. Katholizität in der evangelisch-lutherischen Theologie. Vol. I. Essen: Ludgerus Verlag Hubert Wingen KG, 1964.
Frieling, Reinhard. “Die ökumenische Bewegung vor einem Paradigmenwechsel?” In Ökumene zwischen „postmoderner Beliebigkeit“ und “Rekonfessionalisierung”, edited by Peter Neuner and Birgitta Kleinschwärzer-Meister, 103–130. Münster, Hamburg, Berlin, London: LIT Verlag, 2006.
Goodall, Norman. The Uppsala Report 1968. Official report of the Fourth Assembly of the World Council of Churches, Uppsala July 4-20, 1968. Geneva: World Council of Churches 1968.
Graf, Friedrich Wilhelm, and Dieter Korsch. “Jenseits der Einheit. Reichtum der Vielfalt. Der Widerstreit der ökumenischen Bewegungen und die Einheit der Kirche Jesu Christi.” In Jenseits der Einheit. Protestantische Ansichten der Ökumene, edited by Friedrich Graf Wilhelm and Dieter Korsch, 9–33 . Hannover: Lutherisches Verlagshaus, 2001.
Hanc Wojciech. “Rzymskokatolickie rozumienie dialogu doktrynalnego.” In Ekumenizm doktrynalny: schyłek czy nowy początek?, edited by Tadeusz Kałużny and Zdzisław Józef Kijas, 11–46. Kraków: Wydawnictwo Naukowe UPJPII, 2018.
Heller, Dagmar. “Catholicity under Pressure. The Ambiguous Relationship between Diversity and Unity: President’s Address.” ÖkumenischeRundschau — Beiheft Nr. 105 (2016): 19–34.
Kantyka, Przemysław. “Dialog ekumeniczny katolicko-protestancki — założenia, zakres, rezultaty.” In Ekumenizm w posoborowym półwieczu. Sukcesy i trudności katolickiego zaangażowania na rzecz jedności chrześcijan, edited by Marcin Składanowski and Tadeusz Syczewski, 29–50. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2013.
MacCulloch, Diar Maid. Die Reformation 1490–1700. München: Deutsche Verlags-Anstalt, 2008.
Napiórkowski, Stanisław Celestyn. “Ekumenizm a personalizm.” In Kościoły czy Kościół. Wybrane zagadnienia z ekumenizmu, edited by Leonard Górka Stanisław Celestyn Napiórkowski, 151–185. Warszawa: Verbinum, 1995.
Neuner, Peter. “Dialog als Selbstverwirklichung der Kirche.” Ökumenische Rundschau 59 (2010), 2: 190–205.
Neuner, Peter. “Katholische Identität im religiösen Markt der Möglichkeiten.” In Ökumene zwischen „postmoderner Beliebigkeit”and„Rekonfessionalisierung”, edited by Peter Neuner and Birgitta Kleinschwärzer-Meister, 55-71. Münster, Hamburg, Berlin, London: LIT Verlag, 2006.
Nikolaou, Theodor. “Katholizität, Orthodoxes Verständnis.” In Hanfried Krüger Werner Löser and Walter Müller-Römheld. Ökumene-Lexikon. Kirchen – Religionen – Bewegungen, 627–629. Frankfurt am Main: Lembeck Knecht 1987.
Plathow, Michael. “Kirchliche Identitäten und ökumenische Katholizität.” Ökumenische Rundschau — Beiheft Nr. 105 (2016): 377–390.
Porada, Rajmund. “Urzeczywistnianie się Kościoła w dialogu ekumenicznym – perspektywa katolicka.” Studia Paradyskie 28 (2018): 69–82.
Rahner, Johanna. Einheit und Vielfalt als Folge der Reformation und ekklesiologisches Problem. In Wem gehört die Reformation? Nationale und konfessionelle Dispositionen der Reformationsdeutung, edited by Günter Frank, Volker Leppin, and Herman J. Selderhuis, 182–203. Freiburg, Basel, Wien: Herder, 2013.
Ruhstorfer, Karlheinz. Befreiung des „Katholischen“. An der Schwelle zu globaler Identität. Freiburg, Basel, Wien: Herder, 2019.
Sander, Hans-Joachim. “Der Ort der Ökumene für die Katholizität der Kirche. Von der unmöglichen Utopie zur prekären Heterotopie.” in: Herders Theologischer Kommentar zum Zweiten Vatikanischen Konzil. Vol. V: Theologische Zusammenschau und Perspektiven, edited by Peter Hünermann and Bernd Jochen Hilberath, 188–200. Freiburg, Basel, Wien: Herder, 2006.
Sattler, Dorothea. “Ökumenisch eine katholische Kirche werden? Das Verhältnis zwischen Vielfalt und Einheit aus (einer) römisch-katholischen Sicht.” Ökumenische Rundschau – Beiheft Nr. 105 (2016): 67-80.
Schultheis, Dominik. Die Katholizität der Kirche. Versuch einer Bestimmung der dritten nota ecclesiae in der deutschsprachigen Systematischen Theologie seit dem Zweiten Vatikanum. Würzburg: Echter Verlag, 2015.
Thönissen, Wolfgang. Gerechtigkeit oder Barmherzigkeit. Das ökumenische Ringen um die Rechtfertigung. Paderborn, Leipzig: Bonifatius Verlag, Evangelische Verlagsanstalt, 2016.
Vischer, Lukas. “The Meaning of Catholicity – Preface.” The Ecumenical Review 16 (1963): 24–25.
Copyright (c) 2019 Roczniki Teologiczne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
