So What? Some Experiences of Secularism in the Netherlands and My Own Way to Handle It as a Local Pastor
Abstrakt
No i co? Doświadczenia sekularyzmu w Holandii i moja droga w zmierzaniu się z nim jako lokalnej pastorki
Artykuł składa się z trzech części. We wprowadzeniu Autorka stwierdza, że istnieje wiele teorii i idei sekularyzmu, podaje również krótkie objaśnienia tego fenomenu zarówno pozytywne, jak i negatywne. Sekularyzm w Polsce jest odmienny od sekularyzmu w Holandii, która jest jednym z najbardziej zsekularyzowanych krajów Zachodniej Europy. W drugiej części Autorka ukazuje jak — jako lokalny pastor — doświadczała sekularyzmu w ostatnich pięciu dekadach: indyferentyzm, spadek zaangażowania i wiedzy biblijnej, spadek liczby ordynowanych, utrata poczucia życia sakramentalnego w Kościele, zamykanie Kościołów, zamykanie fakultetów teologicznych itd. Z drugiej strony pozytywna strona sekularyzmu objawiła się nie tylko w większej autentyczności i elastyczności w Kościele, ale również w zniesieniu niewolnictwa, większej wolności dla kobiet i dzieci oraz dla mniejszości. W trzeciej części Autorka pokazuje, jak staramy się odpowiedzieć na nowe wyzwania. W zakończeniu stawia kilka otwartych pytań, na które odpowiedzi są bardzo ważne dla całego ruchu ekumenicznego.
Bibliografia
Adolfs, Robert. Het graf van God: heeft de kerk nog toekomst? Utrecht: Ambo, 1966.
Bernts, Ton, Joantine Berghuijs, Joris Kregting, Christian van der Heijden, and Joep de Hart, God in Nederland. Baarn: Ten Have, 2016.
Best, Thomas F., and Günther Gassmann. On the way to fuller Koinonia. Faith and Order Paper 166. Geneva: WCC Publications, 1994.
Boon, Rudolf. Het Christendom op de tocht. Een onderzoek naar de opkomst van het West-Europese atheisme. Kampen: Kok, 1976.
Cliteur, Paul B. “Op zoek naar het bezielend verband.” Justitiële verkenningen 20 (1994) 6: 9–36.
Dekker, Wim. Afwezigheid van God. Een onderzoek naar antwoorden bij W. Pannenberg, K.H. Miskotte en A. Houtepen. Zoetermeer: Boekencentrum, 2011.
Delumeau, Jean. Einde van het Christendom? Hilversum: Gooi en Sticht, 1978.
Dijk, Janet van (ed.). God is niet dood: Over religie als thema van de 21 ste eeuw. Toer van de Protestantse Kerk in Nederland. Zoetermeer: Boekencentrum, 2007.
Endedijk, Henk C. Aan deze plaats doet Gij Uw woorden horen. De Geschiedenis van de Stichting Steun Kerkbouw, 1954-1994. Leusden: Stichting Steun Kerkbouw, 1994.
Gosker, Margriet. Het ambt in de oecumenische discussie. De betekenis van de Lima-Ambtstekst voor de voortgang van de oecumene en de doorwerking in de Nederlandse SoW-Kerken. Delft: Eburon, 2000.
Gosker, Margriet. “Waarom reageren Nederlandse protestanten vaak zo allergisch op de bisschop?” In B. Jan Aalbers and Peter Nissen (eds.), De bisschop, kerkscheidend of kerkverenigend? Bijdragen over het bisschopsambt in de oecumene. Ter nagedachtenis van ds. Nico van den Akker, 93–101. Delft: Eburon, 2002.
Gosker, Margriet. “Gaat de academisch gevormde predikant straks verdwijnen?” Confessioneel 130 (2018) 18: 8–9.
Gosker, Margriet. “De vreugde van het ambt.” Confessioneel 130 (2018) 18: 10.
Hellemans, Staf. Het tijdperk van de wereldreligies. Religie in agrarische civilisaties en in moderne samenlevingen. Zoetermeer: Meinema, 2007.
Hart, Joep de, and Pepijn van Houwelingen. Christenen in Nederland. Kerkelijke deelname en christelijke gelovigheid. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau, 2018.
Hermans, Chris (ed.). Is er nog godsdienst in 2050? Budel: Damon, 2003.
Holyoake, George Jacob. “Principles of Secularism.” Project Gutenberg. Accesed 03.01.2019. https://www.gutenberg.org/files/36797/36797-h/36797-h.htm.
Jacobs, J.G. Geloven na de dood van God. Reeks Witte Beertjes 1089. Utrecht, Antwerpen: A.W. Bruna & Zoon, 1967.
Jonker, Jan. Gaan uw kinderen nog naar de kerk? Kampen: Kok, 1982.
Jonkers, Jan, and Jan te Winkel. Adieu. Mensen keren de kerk de rug toe, Jongbloed, Leeuwarden, [1980].
Kamp, Klaas van der, and Beppie van Laar, Raven. Over eenheid als waardering voor God. Amersfoort: Raad van Kerken in Nederland, 2014.
Knijff, H.W. de. Tegenwoordigheid van geest als Europese uitdaging. Over secularisatie, wetenschap en christelijk geloof. Zoetermeer: Boekencentrum, 2013.
Kronenburg, Hans, and Margriet Gosker. “Een wissel gemist?” Kerk en Theologie 60 (2009) 2: 143–159.
Küng, Hans, Bestaat God? Antwoord op de vraag naar God in deze tijd. Hilversum: Gooi en Sticht, 1978 (Existiert Gott? Antwort auf die Gottesfrage der Neuzeit. München, Zürich: R. Piper & Co. Verlag, 1978).
McAfee Brown, Robert. Het geloof, een afgedane zaak? Baarn: Bosch en Keuning, 1977 (Original edition: Is Faith Obsolete? Philadelphia: The Westminster Press, 1976).
Manenschijn, Gerrit. God is zo groot dat Hij niet hoeft te bestaan. Baarn: Ten Have, 20022.
Melidoro, Domenico, Principles of Secularism. Is the Clash among Principles Necessary? ResearchGate. Accessed 03.01.2019. https://www.researchgate.net/publication/264120006 _The_Principles_of_Secularism_Is_the_Clash_among_Values_Necessary.
Meuleman, Guus. ‘Het begrip secularisatie.’ In Gerard Dekker, K. Ulrich Gäbler. Secularisatie in theologisch perspectief. Kampen: Kok, z.j. [1988], 16–30.
Nietzsche, Friedrich. Die fröhliche Wissenschaft. Chemnitz: Verlag von Ernst Schmelzner 1882.
Paul, Herman. Secularisatie. Een kleine geschiedenis van een groot verhaal. Amsterdam: Amsterdam University Press, 2017.
Paul, Herman. De slag om het hart. Over secularisatie van verlangen. Utrecht: Boekencentrum, 2017.
Pino, Ronald. Bevrijding. Theologie voor chronisch buitenkerkelijken. Haarlem: Altamira-Becht, 2005.
Plaisier, Arjan, and Leo J. Koffeman (eds.). The Protestant Church in the Netherlands: Church Unity in the 21st Century. Wien, Zürich, Berlin: LIT Verlag, 2014.
Pluim, Irene M., and Elza Kuyk. Relaties met Migrantenkerken. Utrecht: Kerkinactie (SoW-Kerken), 2002.
Prosman, A.A.A. Geloven na Nietzsche. Zoetermeer: Boekencentrum, 2007.
Puchinger, George. “Interview met Prof. Dr. G.Th. Rothuizen.” In George Puchinger. Christen en Secularisatie, 307–328. Delft: Meinema, 1968.
Puchinger, George. “Interview met Prof. Dr. H van Oyen.” In George Puchinger. Christen en Secularisatie, 181–201. Delft: Meinema, 1968.
Rendtorff, Trutz. Christendom buiten de kerk. Baarn: Bosch en Keuning, 1973 (original edition: Christentum außerhalb der Kirche. Hamburg: Furche Verlag, 1969.
Reuver, René de, and Martijn Vellekoop. Mozaïek van Kerkplekken. Over verbinding tussen bestaande en nieuwe vormen van kerk-zijn. Synodaal rapport van de Protestantse Kerk in Nederland, versie 21 december 2018.
Rogier, L.J. “Rede gehouden voor het Congres van de Organisatie van Reünisten der Societas Studiosorum Reformatorum te Lunteren op 29 september 1967.” In George Puchinger. Christen en Secularisatie, 9–33. Delft: Meinema, 1968.
Schiffers, Norbert. “Analyses bij Nietzsches ‛God is dood’.” Concilium 17 (1981), 5: 72–84.
Schulz, H.J. “Christendom incognito; notities over de toekomst van de kerk.” in Gert Otto (ed.). Hedendaags geloof, 182–192. Hilversum, Antwerpen: Paul Brand, 1966.
Smedes, Taede A. God, Iets of Niets? De postseculiere maatschappij tussen ‘geloof’ en ‘ongeloof’. Amsterdam: Amsterdam University Press, 20162.
Tieleman, Dick. Sekularisatie – zure regen of zegen voor geloof en kerk? Kampen: Kok, 1989.
Vroom, Henk M. “Wie kan nog een Christen genoemd worden?” In J.M. Vlijm (ed.). Buitensporig geloven. Studies over randkerkelijkheid. Kampen: Kok, 1983.
Vroom, Henk M. Plaatsbepaling. Christelijk geloof in een seculiere en plurale cultuur. Zoetermeer: Meinema, 2006.
Wyneken, Gustav. Afscheid van het Christendom. Amsterdam: Moussault, 1966 (Abschied vom Christentum. München: Szczesny Verlag, 1963).
Zahrnt, Heinz. Gott kann nicht sterben. München: R. Piper & Co. Verlag, 1970.
Zeegers, George Herman Laurens, G. Dekker, J.W.M. Peters. God in Nederland. Statistisch onderzoek naar godsdienst en kerkelijkheid ingesteld in opdracht van de geïllustreerde pers NV. Amsterdam: Van Ditmar, 1967.
Copyright (c) 2019 Roczniki Teologiczne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
