Self-Declaration of Religiousness and This Variable’s Connections with Indications of Psychoactive Substance Use: Data from Empirical Studies (N=2273)

  • Witold Jedynak University of Rzeszów, Faculty of Sociology and History
  • Marek A. Motyka University of Rzeszów, Faculty of Sociology and History
Słowa kluczowe: religiousness; morality; youth; drugs; addiction

Abstrakt

A steady increase in the use of intoxicants is being confirmed by empirical studies. One of the factors conducive to drug initiation is the rejection of moral norms associated with religious beliefs. The article presents the relations established between the youth’s declared religiousness and their statements on psychoactive drugs and using them. The data were collected through questionnaire surveys carried out on a randomly selected sample of high school students from the Podkarpackie region (n = 2273). The research results suggest that the process of secularisation and relativisation observed among the youth, particularly in the sphere of morality, may weaken critical attitudes towards psychoactive substances, both those legally allowed and those prohibited by law. Moreover, the links between the declared religiousness and such variables as: time spent on the Internet, acquaintances who are drug users, being raised by a single parent or both parents as well as the frequency of conversations between respondents and their parents were established. The connections between these variables are statistically significant, so it can be concluded that these distinguished variables influence the diversity in religiousness stated by participants and consequently the liberalisation of the youth’s attitudes towards drugs.

Bibliografia

Bandura, Albert. “Self-efficacy. Toward a Unifying Theory of Behavioral Change.” Psychology Review no 2 (1977): 191–215.

Berger, Peter L. Pytanie o wiarę. Sceptyczna zachęta do chrześcijaństwa [Questions about the Faith. Sceptic Encouragements for Christianity]. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 2007.

Boguszewski, Rafał. “(Nie)religijna moralność katolików w Polsce” [(Non)Religious Morality of Catholics in Poland]. Zeszyty Naukowe KUL no 1(57) (2014): 123–139.

Dalgalarrondo, Paulo, Meire A. Soldera, Heleno R.C. Filho, Cleide A.M. Silva, “Religion and Drug Use by Adolescents.” Revista Brasileira de Psiquiatria 26, no 2 (2004): 82–90. http://dx.doi.o- rg/10.1590/S1516-44462004000200004.

Engs, Ruth C., Kenneth Mullen. “The Effect of Religion and Religiosity on Drug Use among a Selected Sample of Post Secondary Students in Scotland.” Addiction Research 7, no 2 (1999): 149–170. https://doi.org/10.3109/16066 359909004380.

European Monitoring Centre For Drugs And Drug Addiction. European Drug Report 2017: Trends and Developments. Luxembourg: Publications Office of the European Union, 2017.

Fernández, María P.L. “El Concepto de Anomia de Durkheim y Las Aportaciones Teóricas Posteriores.” Revista de Ciencias Sociales de la Universidad Iberoamericana 4, no 8 (2009): 130–147.

Giddens, Anthony. Socjologia [Sociology]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006.

Gościński, Grzegorz. Raport o narkotykach i narkomanii w Województwie Podkarpackim w 2016 roku [Report on Drugs and Drug Addiction in the Podkarpackie Voivodeship in 2016]. Rzeszów: Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego Departament Ochrony Zdrowia i Polityki Społecznej, 2017. https://www.podkarpackie.pl/index.php/zdrowie/raporty-analizy (accessed: 13.06.2018).

GUS. Trwanie życia w 2015 r. [Life Expectancy in 2015, Statistical Publications]. Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2016.

Ismail A., Affandy H.B., Basir S.N., Ahmad N. The Internet: One of the Factors Influencing Substance Abuse. https://www.researchgate.net/publication/269223304 (accessed: 26.01.2018).

Jarmoch, Edward. “Religijność indywidualna Polaków.” In Kościół i religijność Polaków 1945–1999 [Individual Religious Beliefs among Poles, in: The Church and Religiousness among Poles 1945–1999], edited by Witold Zdaniewicz, Tadeusz Zembrzuski, 385–405. Warszawa: Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC, 2000.

Jaroszyński, Piotr. “Etyka i religia—opozycja czy dopełnienie?” In U źródeł tożsamości kultury europejskiej [Ethics and Religion, in Opposition or Complementary? in: The Sources of the Identity of European Culture], edited by Tomasz Rakowski, 110–112. Lublin: Lubelska Szkoła Filozofii Chrześcijańskiej KUL, 1994.

Jędrzejko, Mariusz Z. „Zawirowany” świat ponowoczesności [The “Insane” Post-Modern World]. Warszawa−Milanówek: Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Centrum Profilaktyki Społecznej, 2015.

Jedynak, Witold. “Wybrane aspekty przemian religijności i moralności młodzieży polskiej.” In Czy stracone pokolenie? Młodzież i jej dylematy na początku XXI wieku [Select Aspects of Religious Transformations and Morality among Polish Youth, in: A Lost Generation? Youth and their Problems at the Turn of the XXI Century], edited by Piotr Długosz, Hubert Kotarski, Witold Jedynak, 13–24. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014.

Jiloha, Ram Chander. “Social and Cultural Aspects of Drug Abuse in Adolescents.” Delhi Psychiatry Journal 12, no 2 (2009): 167–175.

Malczewski, Artur. “Młodzież a substancje psychoaktywne.” In Młodzież 2016. Raport z badania sfinansowanego przez Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii. [Youth and Psychoactive Substances, in: Youth 2016. Report from the study Financed by the National Bureau for Drug Prevention, The CBOS Foundation for Public Opinion Research], 200–225. Warszawa: Fundacja Badania Opinii Społecznej CBOS, 2016.

Mariański, Janusz. Młodzież między tradycją i ponowoczesnością. Wartości moralne w świadomości maturzystów [The Youth, Tradition and Post-Modernity. Moral Values in the Awareness of Graduating High School Youth]. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL, 1995.

Mariański, Janusz. Przemiany moralności polskich maturzystów w latach 1994–2000. Studium socjologiczne [Transformations in the Morality of Polish High School Graduates in the Years 1994–2000. A Sociological Study]. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2011.

Mariański, Janusz. Religia w społeczeństwie ponowoczesnym. Studium socjologiczne [Religion in Post-Modern Society. A Sociological Study]. Warszawa: Oficyna Naukowa, 2010.

Mariański, Janusz. “Kontrowersje wokół relacji religii i moralności—tożsamość czy rozdział” [Controversies Concerning the Relationship between Religion and Morality, One’s Identity or Discord?]. Universitas Gedanensis no 1–2 (2009): 16–43.

Mariański, Janusz. Kościół w społeczeństwie przemysłowym [The Church in the Industrialized World]. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1983.

Mariański, Janusz. Małżeństwo i rodzina w świadomości młodzieży maturalnej. Stabilność i zmiana [Marriage and Family in the Awareness of Graduating High School Youth. Stability and Change]. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2012.

Marsiglia, Flavio F., Stephen Kulis, Tanya Nieri, Monica Parsai. “God Forbid! Substance Use Among Religious and Nonreligious Youth.” American Journal of Orthopsychiatry 75, no 4 (2005): 585–598. DOI: 10.1037/0002-9432.75.4.585.

Mitek, Eugeniusz. “Sympatyzowanie młodzieży z osobami zażywającymi narkotyki” [Youth Having Sympathies with People Using Illegal Narcotics]. Perspectiva. Legnickie Studia Teologiczno-Historyczne no 2 (2004): 174–176.

Motyka, Marek. “Uwarunkowania narkomanii młodzieży: zagrożenia w środowisku rodzinnym i rówieśniczym.” In Zagrożenia ładu społecznego oraz bezpieczeństwa narodowego [Determinants of Drug Addiction in Adolescents: Threats in the Family and Peer Environment, in: Threats to Social Order and National Security], edited by Maciej Gitling; Ireneusz Wojaczek, 35–55. Przemyśl: Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Wschodnioeuropejskiej, 2017.

Motyka, Marek, Jerzy T. Marcinkowski. “Rola czasu spędzanego w Internecie w liberalizacji postaw wobec środków psychoaktywnych wśród uczniów przemyskich szkół gimnazjalnych” [The Role of Time Spent on the Internet and the Liberalization of Attitudes Towards Psychoactive Drugs among Junior High School Students]. Problemy Higieny i Epidemiologii no 3 (2014): 737–743.

Osco, Buddi. “Anomie or Alienation? A Self-Exploration of the Roots of Substance Abuse.” Human Architecture: Journal of the Sociology of Self-Knowledge 2, no 1 (2003): 105–108.

Ossowska, Maria. O człowieku, moralności i nauce: miscellanea [On Man, Morality and Science: Miscellanea]. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983.

Pawlik, Wojciech. “Tożsamość religijna a etyka niezależna—społeczny wymiar dyskursu.” In Tożsamości religijne w społeczeństwie polskim. Socjologiczne studium przypadków [Religious Identity and Independent Ethics. The Social Discourse Dimension, in: Religious Identities in Polish Society. Sociological Case Studies], edited by Maria Libiszowska-Żółtkowska, 119–135. Warszawa: Wydawnictwo Delfin, 2009.

Ponczek, Danuta, Iwona Olszowy. “Styl życia młodzieży i jego wpływ na zdrowie” [Youths’ Lifestyle and its Impact on Health, “Problems with Hygiene and Epidemiology”]. Problemy Higieny i Epidemiologii no 2 (2012): 260–268.

Possenti, Vittorio. Religia i życie publiczne. Chrześcijaństwo w dobie ponowożytnej [Religion and Public Life. Christianity in the Post-Modern Age]. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 2005.

Sadowski, Andrzej. “Wschodnie województwa Rzeczypospolitej—uwarunkowania konstruowania kapitału pogranicza” [The Republic of Poland’s Eastern Regions: Conditions Shaping the Border Capital]. Konteksty Społeczne no 2 (2013): 8–17.

Siemienowicz, Justyna. “Dusza pod narkozą” [The Soul under Narcotics]. Znak no 693 (2013): 6–10.

Sroka, Artur. Teologia narkotyku [Theology of Narcotics]. Warszawa: Wydawnictwo „Eneteia”, 2008.

Szacki, Jerzy. Historia myśli socjologicznej [History of Sociological Thought]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007.

The United Nations Office On Drugs And Crime, World Drug Report 2017. Vienna: United Nations Publication, 2017.

Wanat, Wojciech. Narkotyki i narkomania. Odlot donikąd [Narcotics and Drug Addition. Taking Off to Nowhere]. Warszawa: Wydawnictwo „Iskry”, 2006.

Zaręba, Sławomir H. W kierunku jakiej religijności? Studia nad katolicyzmem polskiej młodzieży [What Type of Religiousness? Studies on the Catholicism of Polish Youth]. Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2008.

Zaręba, Sławomir H. Dynamika świadomości religijno-moralnej młodzieży w warunkach przemian ustrojowych w Polsce (1988–1998) [Dynamics of Religious and Moral Awareness of Young People in the Conditions of Political Change in Poland (1988-1998)]. Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2003.

Zemło, Mariusz. “Socjologia moralności Marii Ossowskiej i Janusza Mariańskiego. Analiza porównawcza” [Maria Ossowska’s and Janusz Mariański’s Moral Sociology. A Comparative Analysis]. Roczniki Nauk Społecznych no 2, (2015): 133–159. DOI: http://dx.doi.org/10.18-290/rns.2015.7(43).2-12.

Zhao, Rouhi, Liqun Cao. “Social Change and Anomie: A Cross-National Study.” Social Forces 88, no 3 (2010): 1209–1229. DOI: 10.1353/sof.0.0312.

Zieliński, Michał. Religia a moralność [Religion and Morality]. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2000.

Opublikowane
2019-10-30