Tradycyjne przygotowanie zmarłego do pochówku we Włodawie (diecezja siedlecka)
Abstrakt
Artykuł oparty jest na etnograficznych badaniach terenowych przeprowadzonych w parafii Najświętszego Serca Jezusowego we Włodawie. Zebrany materiał na temat przygotowania zmarłego do pochówku został przedstawiony w dwóch punktach.
Pierwszy punkt ukazuje przygotowanie zmarłego do pochówku (od śmierci do złożenia w trumnie). Został tu opisany sposób umycia zwłok i ich ubiór. Kolejnym elementem jest ułożenie zmarłego w trumnie i włożenie przedmiotów, które powinny znaleźć się przy nieboszczyku. Zdaniem badanych osób są to ważne części godnego pochówku członka lokalnej wspólnoty.
Po omówieniu zewnętrznego przygotowania zmarłego, w drugim punkcie zostało opisane typowe czuwanie przy nieboszczyku. Przedstawiono, w jaki sposób organizowano spotkanie modlitewne i jak ono wyglądało. Oprócz klasycznego czuwania, jakie odbywało się jeszcze w latach dziewięćdziesiątych XX wieku, zostały opisane zmiany, które zaszły w tej formie modlitwy za zmarłego na terenie Włodawy.
Bibliografia
Biegeleisen B.: Śmierć w obrzędach, zwyczajach i wierzeniach ludu polskiego. Warszawa: Dom Książki Polskiej S-ka Akc. 1930.
Bohdanowicz J.: Wyposażenie zmarłych. W:Tenże. (red.). Komentarze do polskiego atlasu etnograficznego. T. 5: Zwyczaje, obrzędy iwierzenia pogrzebowe. Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze 1999 s. 98-111.
Fischer A.: Zwyczaje pogrzebowe ludu polskiego. Lwów: Wydawnictwa Biblioteki Zakładu Nar. im. Ossolińskich 1921.
Gerlich H.: Narodziny, zaślubiny, śmierć. Zwyczaje i obrzędy w katowickich rodzinach górniczych. Katowice: Śląski Instytut Naukowy 1984.
Jankowska B.: Sposoby zawiadamiania wsi o śmierci jednego z jej mieszkańców. W: J. Bohdanowicz (red.). Komentarze do polskiego atlasu etnograficznego. T. 5: Zwyczaje, obrzędy i wierzenia pogrzebowe. Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze 1999 s. 51-71.
Karwicka T., Cherek J.: Tradycja a współczesność w kulturze ludowej wybranych wsi regionów Polski północnej. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu 1982.
Kolberg O.: Dzieła wszystkie. T. 16: Lubelskie. Cz. 1. Kraków: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Polskie Wydawnictwo Muzyczne 1962.
Kolberg O.: Dzieła wszystkie. T. 17: Lubelskie. Cz. 2. Kraków: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Polskie Wydawnictwo Muzyczne 1962.
Kolberg O.: Dzieła wszystkie. T. 33: Chełmskie. Cz. 1. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Polskie Wydawnictwo Muzyczne 1964.
Kowalska M. F.: Dzienniczek. Miłosierdzie Boże w duszy mojej. Warszawa: Wydawnictwo Księży Marianów 200312.
Kupisiński Z.: Śmierć jako wydarzenie eschatyczne. Zwyczaje, obrzędy i wierzenia pogrzebowe oraz zaduszkowe mieszkańców regionu opoczyńskiego i radomskiego. Lublin: Wydawnictwo KUL 2007.
Kwaśniewicz K.: Doroczne i rodzinne zwyczaje na tle współczesnych przeobrażeń wsi podkarpackiej. Kraków: Wydawnictwo PAN 1979.
Lach K.: Wierzenia, zwyczaje i obrzędy. Folklor pogranicza polsko-czeskiego. Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze 2000.
Nadolski B.: Liturgika. Liturgia i czas. T. 2. Poznań: Pallotinum 1991.
Perszon J.: Na brzegu życia i śmierci. Zwyczaje, obrzędy oraz wierzenia pogrzebowe i zaduszkowe na Kaszubach. Lublin: TN KUL 1999.
Copyright (c) 2014 Roczniki Teologiczne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
