Halembska pielgrzymka na Jasną Górę – studium kulturoznawcze

  • Dorota Świtała-Trybek Uniwersytet Opolski
Słowa kluczowe: pielgrzymowanie; Jasna Góra; Halemba; rytuały pielgrzymkowe

Abstrakt

Praktyka pielgrzymowania występuje we wszystkich prawie religiach. Ludzie pielgrzymują do miejsc świętych, aby spełniać tam określone akty pobożności i pokuty. W Polsce najważniejszym centrum pielgrzymkowym jest Jasna Góra, którą rokrocznie odwiedza 4-5 mln pątników. Od 1979 roku wyrusza do Częstochowy piesza pielgrzymka z Halemby – jednej z dzielnic Rudy Śląskiej. Każdego roku bierze w niej udział kilkaset osób (młodzież, średnie pokolenie, rodzice z dziećmi, niepełnosprawni na wózkach inwalidzkich), które idą pieszo w obie strony. Pielgrzymce towarzyszą charakterystyczne rytuały (tzw. dzień halembski w Częstochowie, festiwal pieśni pielgrzymkowych, wspólna zabawa przy ognisku), które sprawiają, iż jawi się ona jako atrakcyjna, spełniająca potrzeby współczesnego człowieka tak w sferze duchowej, jak i świeckiej

Bibliografia

Celary I.: Liturgiczno-pastoralny wymiar chrześcijańskiego pielgrzymowania. W: Z. Glaeser, J. Górecki (red.): Pielgrzymowanie a integracja. Opole 2005.

Chélini J., Branthomme H.: Drogi Boże. Historia pielgrzymek chrześcijańskich. Tł. E. Sieradzińska, M. Serafiej-Wróblewska. Warszawa 1996.

Ciupak E.: Kult religijny i jego społeczne podłoże. Studia nad katolicyzmem polskim. Warszawa 1965.

Czapliński K. K.: Koronowane Madonny polskie. Katowice 2007.

Górecki J.: Pielgrzymki na Górnym Śląsku w latach 1869-1914. Katowice 1914.

Górecki J.: Z wdzięcznością i błaganiem u Matki Bożej Piekarskiej. Studium historyczno-pastoralne pielgrzymowania do Piekar Śląskich. Katowice 2008.

Jackowski A. (red.): Szlaki pielgrzymkowe Europy. Leksykon. Warszawa 2000.

Jackowski A.: Pielgrzymki zagraniczne szansą dla rozwoju polskich ośrodków kultu religijnego. „Prace Geograficzne” 2007 z. 117.

Kroplewski Z., Panasiuk A. (red.): Turystyka religijna. Szczecin 2010.

Lanzi F. i G.: Miejsca święte chrześcijan. Najsłynniejsze sanktuaria i pielgrzymki świata. Kielce 2006.

Libiszowska-Żółtkowska M., Mariański J. (red.): Leksykon socjologii religii. Zjawiska – badania – teorie. Warszawa 2004.

Manikowska H.: Jerozolima – Rzym – Compostela. Wielkie pielgrzymowanie u schyłku średniowiecza. Wrocław 2008.

Manteuffel T.: Historia powszechna – średniowiecze. Warszawa 1985.

Mariański J.: Katolicyzm polski ciągłość i zmiana. Studium socjologiczne. Kraków 2011.

Piwowarski W.: Socjologia religii. Lublin 1996.

Podemski K.: Socjologia podróży. Poznań 2005.

Rohrscheidt von Armin M.: Turystyka kulturowa – fenomen, potencjał, perspektywy. Gniezno 2008.

Roszak P. (red.): Camino de Santiago − nie tylko droga. Historia i współczesność Szlaku św. Jakuba. Toruń 2011.

Świątkiewicz W.: Homo peregrinus wobec postmodernistycznej sekularyzacji. W: Z. Glaeser, J. Górecki (red.): Pielgrzymowanie a integracja. Opole 2005.

Świtała-Trybek D.: Święto i zabawa. Odpusty parafialne na Górnym Śląsku. Wrocław 2000.

Turner V., Turner E.: Obraz i pielgrzymka w kulturze chrześcijańskiej. Tł. E. Klekot. Kraków 2009.

Z ciemności do światła... 25 lat halembskiego pielgrzymowania na Jasną Górę. Halemba 2003.

Opublikowane
2019-11-04
Dział
Artykuły