Opieka nad osobą z chorobą Parkinsona w percepcji opiekuna rodzinnego

Beata Szluz

doi:10.18290/rt.2019.66.1-4

Beata Szluz Uniwersytet Rzeszowski, Instytut Socjologii, Zakład Socjologii Problemów Społecznych https://orcid.org/0000-0003-2441-9175

DOI: https://doi.org/10.18290/rt.2019.66.1-4

Słowa kluczowe: socjologia problemów społecznych; socjologia rodziny; problem społeczny; opieka; opiekun rodzinny; choroba Parkinsona

Abstrakt

Z uwagi na proces starzenia się społeczeństw, częstość występowania zespołów otępiennych stale wzrasta. Choroba Parkinsona jest jedną z najczęstszych chorób neurozwyrodnieniowych i dotyczy przede wszystkim pacjentów po 50. roku życia. Głównymi objawami choroby Parkinsona są zaburzenia w postaci spowolnienia ruchowego, drżenia spoczynkowego i wzmożenia napięcia mięśni typu plastycznego. Opieka nad osobą z chorobą Parkinsona jest nie tylko wyczerpująca fizycznie i psychicznie, ale także kosztowna. W pracy podjęto próbę ukazania trudności, z którymi spotykają się rodzinni opiekunowie osób z chorobą Parkinsona. Sprawowanie opieki nad osobą z chorobą Parkinsona stwarza wysokie ryzyko obniżenia jakości życia przede wszystkim opiekunów rodzinnych silnie związanych emocjonalnie z chorym.

Bibliografia

Bisschop M., Chronic disease and depression: the modifying role of psychosocial resources, „Social Science and Medicine” 2004, nr 59, s. 721-733.
Björklund A., Dunnett S.B., Dopamine neuron systems in the brain: an update, „Trends in Neurosciences” 2007, nr 5(30), s. 194-202, DOI:10.1016/j.tins. 2007.03.006.
Bury M., Health and Illness in a Changing Society, Routledge, London 1997.
Dąbrowski Z., Pedagogika opiekuńcza w zarysie, t. 1, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn 2006.
Domyopieki.pl, Zespół wypalenia opiekuna − jak rozpoznać i zapobiec, https://domyopieki.pl/artykuly/porady,237/zespol-wypalenia-opiekuna-%E2%80%93-jak-rozpoznac-i-zapobiec,573.htm (4.08.2018).
Gorzkowska A., Jasińska-Myga B., Opala G., Kryteria rozpoznawania, różnicowanie, obraz kliniczny zaburzeń ruchowych oraz powikłania ruchowe późnego okresu choroby, w: Choroba Parkinsona i inne zaburzenia ruchowe, red. J. Sławek, A. Friedman, A. Bogucki, G. Opala, Wydawnictwo Via Medica, Gdańsk 2011, s. 118-125.
Hooker K., Manoogian-O'Dell M., Monahan D.J., Frazier L.D., Shifren K., Does type of disease matter? Gender differences among Alzheimer's and Parkinson's disease spouse caregivers, „The Gerontologist” 2000, nr 5(40), s. 568-573, DOI:10.1093/geront/40.5.568.
Hughes A.J., Daniel S.E., Kilford L. i in., Accuracy of clinical diagnosis of idiopathic Parkinson's disease: a clinico-pathological study of 100 cases, „Journal Neurology Neurosurgery & Psychiatry” 1992, nr 55, s. 181-184.
Kalaria R.J., Maestre G.E., Arizaga R. i in., Alzheimer's disease and vascular dementia in developing countries: prevalence, management and risk factors, „The Lancet Neurology” 2008, nr 7, s. 812-826, DOI:10.1016/S1474-4422(08)70169-8.
MRPiPS, Za życiem, https://www.mpips.gov.pl/aktualnosci-wszystkie/swiadczenia-rodzinne/art, 8783,za-zyciem-dla-rodzin.html (19.04.2017).
Parkinson J., An Essay on the Shaking Palsy, Printed by Whittingham and Rowland for Sherwood, Neely and Jones, London 1817.
Rynekseniora.pl, Nie ma w Polsce prawdziwej opieki wytchnieniowej, http:// www.rynekseniora.pl/rynek_opieki/105/nie_mamy_w_polsce_prawdziwej_opieki_wytchnieniowej,3491.html (3.11.2015).
Shontz F.C., Ciężkie choroby przewlekłe, w: Praktyka psychologiczna w rehabilitacji inwalidów, red. J.F. Garrett, E.S. Levine, tłum. Z. Obniski, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1972.
Sławek J., Choroba Parkinsona, https://neurologia.mp.pl/choroby/151060,choroba-parkinsona (30.07.2018).
Szluz B., Opieka nad osobą z chorobą Alzheimera w percepcji opiekuna rodzinnego, w: Praca socjalna wobec wyzwań współczesności, t. 3, red. E. Bojanowska, M. Kawińska, Wydawnictwo Kontrast, Warszawa 2017, s. 121-133.
Szluz B., „Samoorganizowanie troski” – opieka nad osobą z chorobą Alzheimera w biografii opiekuna rodzinnego, „Zeszyty Pracy Socjalnej” 2017, nr 3, s. 225-236.
Walden-Gałuszko de K., Psychospołeczne aspekty opieki paliatywnej, w: Podstawy opieki paliatywnej, red. K. de Walden-Gałuszko, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004, s. 164-194.