Dyskurs liturgiczny. Uprzedmiotowienie zjawiska

Michał Klementowicz

doi:10.18290/rt22698.4

Michał Klementowicz Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II https://orcid.org/0000-0001-5375-7961

Słowa kluczowe: dyskurs, liturgia, semiotyka, wspólnota, tekstologia

Abstrakt

Istnienie grupy ludzi, która potrafi poprawnie identyfikować system znaków oraz towarzyszące im reguły warunkuje powstanie spójności semiotycznej. Daje to szansę do stworzenia wspólnoty dyskursywnej, w której wypowiedzi adresowane są do konkretnego słuchacza z zachowaniem zasad semiologii i tekstologii. Problemem dla niniejszego tekstu jest kryterium funkcjonowania w ramach celebracji wspólnoty „wymiany myśli” – „wspólnoty dyskursywnej”. Określenie cech dyskursu oraz towarzyszących im zasad pozwala na ułożenie definicji tego pojęcia w ramach liturgii. Osiągnięcie tego zamierzenia zostało zrealizowane w następujących krokach. Po pierwsze usystematyzowana została typologia tekstów pojawiających się w liturgii. Następnie omówiona została koncepcja wspólnoty dyskursywnej. Pozwala to na doprecyzowanie pojęcia „dyskurs liturgiczny”. W ostatnim punkcie zostały omówione normy tekstologiczne dla wybranych tekstów obecnych w celebracji.

Bibliografia

Augé, Matias. „W poszukiwaniu metody hermeneutycznej w liturgii”. Studia Theologica Varsaviensia 49(2011), 1: 57-73.

Durak, Adam. „Hermenutyka liturgii”. Roczniki Teologiczne 46(1999), 8: 131-137.

Dyk, Stanisław. Klementowicz, Michał. Wyrostkiewicz, Michał. Słowo aktualne: Przepowiadanie a kwestie społeczne. Gorzów Wielkopolski: Wydawnictwo Naukowe Akademii im. Jakuba z Paradyża, 2019.

Franciszek. „Liturgia ma prowadzić do jedności kościelnej. Dostęp 08.05.2022. https://www.liturgia.pl/papiez-franciszek-liturgia-ma-prowadzic-do-jednoscikoscielnej/?fbclid=IwAR3_ngJmns6NZKoLIZbWSO9HlmkWiulduzb7PPneVzeEnm-2EhJETfnMCng.

Klementowicz, Michał. „Argumentacja ex auctoritate w uzasadnianiu twierdzeń w tekstach homilii”. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza 28/48(2021), 1: 219-229.

Klementowicz, Michał. „Delimitacja w posłudze słowa Bożego”. Roczniki Teologiczne 65(2018), 12: 89-99.

Klementowicz, Michał. „Intertekstowość w homilii”. Roczniki Teologiczne 66(2019), 12: 53-64.

Klementowicz, Michał. „Spójność tekstu jako warunek poprawnej homilii”. Roczniki Teologiczne 64(2017), 12: 63-77.

Klementowicz, Michał. „Teoriotekstowa koncepcja homilii wobec teologii stworzenia”. Forum Teologiczne 21(2020): 139-148.

Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, Ogólne Wprowadzenie do Mszału Rzymskiego. Poznań: Pallottinum, 2004.

Kongregacja Kultu Bożego. „Trzecia Instrukcja Wykonawcza do Konstytucji o Liturgii Liturgicae Instaurationes”. W To czyńcie na moją pamiątkę. Eucharystia w dokumentach Kościoła, opr. Jan Miazek, 191-203. Warszawa: Wydawnictwo Archidiecezji Warszawskiej, 1987.

Królikowski, Janusz. „Wolność, władza i wspólnota w świetle nauczania II Soboru Watykańskiego”. Studia Socialia Cracoviensia 6(2014), 2 (11): 149-161.

Mieszczak, Stanisław. „Liturgia jako miejsce budowania wspólnoty”. Sympozjum 19(2015), 2(29): 51-64.

Migut, Bogusław. „Hermeneutyka w służbie teologii liturgicznej Achillesa Marii Triakki SDB (1935-2002)”. Studia Theologica Varsaviensia 49(2011), 1: 99-129.

Sieradzka-Mruk, Agnieszka. Odbiorca jako czynnik kształtujący wypowiedź: na przykładzie kazań dla dzieci. Kraków: Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagellonica”, 2003.

Święte Triduum Paschalne. Na podstawie Mszału Rzymskiego dla diecezji polskich. Poznań: Pallottinum, 2017.

Wilkoń, Aleksander. Spójność i struktura tekstu: Wstęp do lingwistyki tekstu. Kraków: Universitas, 2002.

Żądło, Andrzej. „Hermeneutyka tekstów euchologijnych w służbie przepowiadania liturgicznego”. Roczniki Teologiczne 62(2015), 12: 93-114.