Człowiek w relacji do stworzenia według Johna D. Zizioulasa

Słowa kluczowe: człowiek, stworzenie, kryzys stworzenia, kapłan stworzenia, ekologia teologiczna

Abstrakt

W obliczu kryzysu ekologicznego John D. Zizioulas proponuje własną wizję relacji człowieka do stworzenia. Najpierw przedstawia antropologię teologiczną, na podstawie której buduje model człowieka jako kapłana stworzenia. Dokonuje reinterpretacji pierwotnego upadku człowieka i ukazuje, że otrzymał on pęd do absolutnej wolności nie dla siebie samego, lecz dla całego stworzenia. Nie ma ono w sobie naturalnych środków przetrwania i zostawione samo sobie będzie poddane śmierci. Jedyną drogą ratunku może być komunia stworzenia z wiecznym Bogiem, co wymaga jednak transcendencji poza ograniczenia stworzenia. Bycie osobą wymaga od człowieka, by obejmował w sobie całość stworzenia. Pęd ku wolności implikuje włączenie w jego działanie całego świata, a jeśli wszystko, co ucieleśnia się w nim, ma przetrwać, musi zostać odniesione ku Bogu. W przeciwnym przypadku osoba ludzka pozostanie tragiczna i niespełniona, a w końcu stworzenie stanie się przedmiotem naturalnej śmiertelności. Idea człowieka, jako kapłana stworzenia, nadaje ekologii wymiaru kulturowego w najgłębszym znaczeniu, który oznacza wzniesienie świata nawet ku wieczności, a sens ekologii ulega głębokiej przemianie i oznacza respektowanie natury nie z powodu obawy przed jej zniszczeniem, lecz ze względu na miłość do niej. Kryzys ekologiczny jest kryzysem kultury i związany jest z zagubieniem sakralności natury. Tylko podejście chrześcijańskie może zapewnić stworzeniu przetrwanie poprzez włączenie go dzięki człowiekowi – jako kapłanowi stworzenia – w komunię z Bogiem.

Bibliografia

Ansorge, Dirk. Krótka historia teologii chrześcijańskiej, tłum. Marek Chojnacki, Kraków: Wydawnictwo WAM, 2021.

Franciszek. Encyklika Laudato si (2015).

Gabel, Gerald. „Priest of Creation. Humanity's Role in Ecology from Genesis”, https://gabelge rald.medium.com/priest-of-creation-e1e49400e707 [7.02.2022].

Jan Paweł II. List apostolski Dies Domini (1998).

Jan Paweł II. List apostolski Orientale lumen (1995).

Małecki, Roman. „«Człowiek kapłanem stworzenia». Ekologiczne intuicje we współczesnej teologii wschodniej”. Ateneum Kapłańskie 133(1999), 2-3: 258-272.

Małecki, Roman. Kościół jako wspólnota. Dogmatyczno-ekumeniczne studium eklezjologii Johna Zizioulasa. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2000.

Man as the „Priest of Creation”, https://positionpapers.ie/2016/01/man-as-the-priest-of-creation/ [7.02.2022].

Priests of Creation. John Zizioulas on Discerning an Ecological Ethos. Red. John Chryssavgis, Nikolaos Asproulis. London–New York: T&T Clark International, 2021.

Pyda, Janusz. Człowiek kapłanem stworzenia, https://www.liturgia.pl/Czlowiek-kaplanem-stworzenia/ [7.02.2022].

Sobór Watykański II. Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et spes (1965).

Torrance, Thomas F. „Man, the Priest of Creation”. W The Ground of Theology, 1-14. Edinburgh: T&T Clark, 2001, https://inters.org/thorrance-man-priest-creation [7.02.2022].

Zizioulas, John D. The Eucharistic Communion and the World. Red. L. Ben Tallon. London– New York: T&T Clark International, 2011.

Zizioulas, John D. Lectures in Christian Dogmatics. Red. D. Knight, London–New York: T&T Clark International, 2008.

Opublikowane
2022-08-24
Dział
Artykuły