Inspiracja biblijna Dyrektorium o katechizacji

Słowa kluczowe: katecheza, Biblia, formacja katechetów, edukacja medialna, nowe Dyrektorium o katechizacji

Abstrakt

Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie: na ile nowe Dyrektorium o katechizacji inspiruje się natchnionym przez Boga Pismem Świętym? Badania wykazały, że dokument stanowi kolejne, dynamiczne rozwinięcie dwóch wcześniejszych tekstów, z którymi zachowuje ciągłość, ale różni się nowym usystematyzowaniem ujęcia formacji katechetów i oczywiście uwzględnieniem dorobku katechetyków oraz współczesnego Magisterium Kościoła.

Bogactwo cytatów z Pisma św., zawarte w dyrektorium, nie tylko potwierdza biblijny charakter katechezy, ale z nowym dynamizmem wskazuje możliwości biblijnej animacji katechezy na każdym etapie jej rozwoju. Ważny wniosek płynący z pytania postawionego na początku dotyczy faktu, że nie należy tylko powtarzać wymienionych sformułowań kerygmatu z przeszłości. Od katechety wymaga się nie tylko znajomości wyrażeń biblijnych, ale jest on wręcz inspirowany, aby ucieleśniał kerygmat na potrzeby współczesnych osób i wspólnot.

Opracowanie Bożej pedagogii w historii zbawienia w dyrektorium jest na wskroś biblijne. Magisterium Kościoła w zakresie katechezy ukazuje Objawienie jako wielkie dzieło wychowawcze Boga, które jest przeniknięte narracją biblijną. Analiza biblijna, połączona z refleksją katechetyczną, ukazuje Boga Ojca jako genialnego wychowawcę, który przekształca dzieje swojego ludu w lekcje mądrości (por. Pwt 4,36-40; 11,2-7), dostosowując się do wieku i sytuacji, w której lud ten żyje. Przedstawia Bożą pedagogię w misterium Wcielenia. Ukazuje Ducha Świętego, którego otrzymali uczniowie i byli prowadzeni przez Pocieszyciela do poznania prawdy, „aż po krańce ziemi” (Dz 1,8), dawali świadectwo o Słowie życia, którego słuchali, które oglądali i którego dotykali (por. 1 J 1,1; DK 162). Refleksja odpowiedzialnych za katechizację syntetycznie ukazała, że ewangeliczne opowieści są potwierdzeniem wychowawczego charakteru relacji Jezusa i mogą także dziś inspirować pedagogiczne działanie Kościoła.

Podsumowując obecność 187 cytatów biblijnych w głównym katechetycznym dokumencie Kościoła katolickiego należy podkreślić, że dla katechetów są one echem słów ich powołania: „Idźcie na cały świat i głoście Ewangelię wszelkiemu stworzeniu!” (Mk 16,15). Echo tych słów rozbrzmiewa we współczesnych sytuacjach przekazu wiary, a to znaczy, że słowo Boże jest przekazywane w żywej Tradycji Kościoła, która stawia czoła różnym wyzwaniom związanym z kulturą cyfrową, globalizacją kultury i innym współczesnym wyzwaniom.

Bibliografia

Benedykt XVI. Posynodalna adhortacja apostolska Verbum Domini o Słowie Bożym w życiu i misji Kościoła. Rzym: LEV, 2010.

Bissoli, Cesare. „Dyrektorium ogólne o katechizacji”. W Katecheza Kościoła w świetle Dyrektorium ogólnego o katechizacji, praca zbiorowa, 13-44. Kraków: WAM 1999.

Chmielewski, Mirosław. „Dialog pomiędzy słowami. W poszukiwaniu nowych sposobów komunikacji słowa Bożego”. Biuletyn Edukacji Medialnej 2 (2014), 2: 102-118.

Chmielewski, Mirosław. „Kultura medialna jako wyzwanie dla komunikacji wiary w świetle orędzi Benedykta XVI na Światowe Dni Środków Społecznego Przekazu”. Biuletyn Edukacji Medialnej 1 (2016), 1: 156-178.

Chmielewski, Mirosław. „Media Education and the New Evangelization. Part Two: Pastoral Postulates and Educational Proposals”. Verbum Vitae (2020), 2(38): 649-671.

Długosz, Antoni. „Rola i miejsce Pisma świętego we współczesnej katechezie”. Horyzonty Wiary 6(1995), 3: 39-45.

Długosz, Antoni. „Pismo święte w katechezie”. W Obecność Biblii w katechezie, red. Helena Słotwińska, 21-34. Lublin: Gaudium, 2008.

Dziekoński, Stanisław (red.). Ewangelizować czy katechizować. Warszawa: Verbinum, 2002.

Fossion, André. „Un nouveau Directoire Général pour la Catéchése”. Lumen Vitae 1(1998): 91-102.

Franciszek. Orędzie na 53. Światowy Dzień Środków Społecznego Przekazu, «Wszyscy tworzymy jedno» (Ef 4,25). Od wirtualnych wspólnot społecznościowych do wspólnot ludzkich, Watykan, 24 stycznia 2019 r., https://www.paulus.org.pl/214,53-swiatowy-dzien-srodkow-spolecznego-przekazu-franciszek-2019 [dostęp: 20.06.2021].

Franciszek, Orędzie na 55. Światowy Dzień Środków Społecznego Przekazu, «Chodź i zobacz» (J 1,46). Komunikować, spotykając osoby tam, gdzie są, i takie, jakie są, Watykan, 23 stycznia 2021 r., https://press.vatican.va/content/salastampa/it/bollettino/pubblico/2021/01/23/0044/00090.html#pl [dostęp: 20.06.2021].

Franciszek. List apostolski w formie „Motu proprio” Antiquum Ministerium, w którym ustanawia posługę katechety, http://www.vatican.va/content/francesco/pl/motu_proprio/documents/papa-francesco-motu-proprio-20210510_antiquum-ministerium.html [11.05.2021].

Goliszek, Piotr. Kerygmat dla nowej Europy. Lublin: Gaudium, 2004.

Goliszek, Piotr. „Logos – Osoba w katechezie biblijnej”. W Obecność Biblii w katechezie, red. Helena Słotwińska, 151-169. Lublin: Gaudium, 2008.

Goliszek, Piotr. Personalistyczny wymiar katechezy. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2016.

Kamiński, Ryszard. Metodyka przygotowania prac promocyjnych z teologii praktycznej. Siedlce: Unitas, 2017.

Kiciński, Andrzej. „Dorosły jako podmiot katechezy”. W Katecheza dorosłych we wspólnocie Kościoła, red. Kazimierz Misiaszek, 141-158. Warszawa, 2002.

Kiciński, Andrzej. „Katecheza dorosłych w procesie budowania Kościoła dojrzałego”. W Katecheza dorosłych, red. Kazimierz Misiaszek, Józef Stala, 417-428. Tarnów: Biblos, 2009.

Kiciński, Andrzej. „Współczesna formacja katechetów”. Roczniki Teologiczne 67(2005), 6: 109-125.

Kiciński, Andrzej. „Rozwój dyrektoriów katechetycznych po Soborze Watykańskim II (1971-1997-2020)”. Roczniki Teologiczne 67(2020), 11: 5-28.

Kiciński, Andrzej. Rola katechizmów w rozwoju nauczania katechetycznego. Kraków: Scriptum, 2020.

Kochel, Jan. „Katecheza biblijna”. W Wokół katechezy posoborowej, red. Radosław Chałupniak, Jan Kochel, Jerzy Kostorz, Waldemar Spyra, 155-157. Opole: RW WT UO, 2004.

Kochel, Jan, Zbigniew Marek. Pedagogia biblijna w katechezie. Kraków: WAM, 2012.

Kochel, Jan. Katecheza królestwa niebieskiego. Studium biblijno-katechetyczne Ewangelii Mateusza. Opole: RW WT UO, 2005.

Krzos, Bartłomiej. Katecheza antropologiczna w świetle nauczania Benedykta XVI. Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne, 2017.

Kusz, Gerard. „Biblia w katechezie wczoraj i dziś”. W Biblia w nauczaniu chrześcijańskim, red. Józef Kudasiewicz, 87-115. Lublin: RW KUL, 1991.

Kusz, Gerard. Katecheza w służbie słowa Bożego. Opole: WT UO, 2009.

Lipiec, Dariusz. „Pastoral Care of the Disabled in the Directory for Catechesis”. Rocznik Teologii Katolickiej 19(2020): 159-169.

Marek, Zbigniew. Biblia w katechetycznej posłudze Słowa. Kraków: WAM, 1998.

Mąkosa, Paweł (red.). Katecheza ewangelizacyjna. Poszukiwania koncepcji. Lublin: Polihymnia, 2010.

Mąkosa, Paweł (red.). Nowa ewangelizacja w nowej katechezie. Rzeszów: Bonus Liber, 2013.

Pedraza, Brian. Catechesis for the New Evangelization: Vatican II, John Paul II, and the Unity of Revelation and Experience. Washington, DC: The Catholic University of America Press, 2020.

Pikor, Wojciech. „Hermeneutyka biblijna w katechezie. Interpretacja Pisma św. w świetle polskich opracowań katechetycznych”. Katecheta 51 (2007), 6: 3-11.

Pikor, Wojciech. „Animacja biblijna w szkole – cele, metody, perspektywy”. Collectanea Theologica 82 (2012), 1: 93-113.

Siemieniec, Tomasz. „Biblijny wymiar katechezy”. W Katecheza w swoich podstawowych wymiarach, red. Jarosław Czerkawski, 263-307. Kielce: Jedność, 2013.

Słotwińska, Helena (red.). Obecność Biblii w katechezie. Lublin: Gaudium, 2008.

Sultana, Carl-Mario. „Catechesis and Catholic Religious Education: Distinct Nonetheless Complementary”. Verbum Vitae 2020, 37: 365-379.

Szajda, Agnieszka. Kompetencje medialne nauczycieli religii. Studium z edukacji medialnej. Kraków: Scriptum, 2021.

Opublikowane
2021-12-03
Dział
Artykuły