The Jedność Kościoła w teologicznej twórczości Ks. Stanisława Nagiego SCJ

Słowa kluczowe: apologetyka, eklezjologia, jedność chrześcijan, jedność Kościoła, znamiona Kościoła

Abstrakt

Temat jedności Kościoła należy do najważniejszych kwestii zarówno w eklezjologii, jak i teologii ekumenicznej. Celem artykułu jest ukazanie, przy zastosowaniu metody diachronicznej i porównawczej, w jaki sposób ewoluowało i rozwijało się pojęcie jedności Kościoła w twórczości teologicznej ks. Stanisława Nagiego SCJ, późniejszego kardynała. W pierwszym paragrafie zostały ukazane jego poglądy na jedność Kościoła z apologetycznego okresu jego twórczości, który trwał jeszcze kilka lat po zakończeniu Soboru Watykańskiego II. Paragraf drugi prezentuje nowe ujęcie jedności Kościoła w myśli ks. S. Nagiego, które pojawiło się w związku z eklezjologią Soboru Watykańskiego II i włączeniem się Kościoła katolickiego do ruchu ekumenicznego. Nowość ta wyrażała się w odnajdywaniu wspólnej płaszczyzny eklezjologii katolickiej i protestanckiej w postaci uznawania niewidzialnego i widzialnego wymiaru Kościoła oraz w wyjaśnieniu możliwości pozytywnej oceny ruchu ekumenicznego w dokumentach soborowych poprzez zastosowanie rozróżnienia na „jedność chrześcijan” i „jedność Kościoła” obecnego w dekrecie o ekumenizmie Unitatis redintegratio. Eklezjologia jedności Kościoła obecna w pismach ks. Stanisława Nagiego SCJ, późniejszego kardynała, wpisuje się w nurt „hermeneutyki ciągłości”, o której pisał Joseph Ratzinger/Benedykt XVI, wskazując na trwałość tożsamości Kościoła.

Bibliografia

Artemiuk, Przemysław. Renesans apologii. Płock: Płocki Instytut Wydawniczy, 2016.

Benedykt XVI. „Do uczestników sesji plenarnej Kongregacji ds. Duchowieństwa. Rok kapłański będzie czasem pogłębienia misyjnego wymiaru kapłaństwa”. L’Osservatore Romano, wyd. pol., 30 (2009), nr 5: 51–52.

Benedykt XVI. „Wydarzenia, które zachowamy w pamięci i sercu”. L’Osservatore Romano, wyd. pol., 27 (2006), nr 2: 15–20.

Courth. Franz. „Eklezjologia — nauka o Kościele”. W: Franz Courth i Peter Neuner. Podręcznik teologii dogmatycznej. Traktat VII: Eklezjologia — nauka o kościele, red. Wolfgang Beinert, 209–524. Kraków: Wydawnictwo M, 1999.

La Delfa, Rosario. „Unità”. W: Dizionario di Ecclesiologia, red. Gianfranco Calabrese, Philip Goyret i Orazio Francesco Piazza, 1478–1495. Roma: Città Nuova, 2010.

Katechizm Kościoła katolickiego. Poznań: Pallottinum, 1994.

Krasiński, Józef. „Jedność Kościoła”. W: Leksykon Teologii Fundamentalnej, red. Marian Rusecki i in., 554–559. Lublin–Kraków: Wydawnictwo M, 2002.

Kumorek, Adam. Wiarygodność chrześcijaństwa w pismach kard. Stanisława Nagyego SCJ. Tarnów: Biblos, 2017.

Lubac, Henri de. Medytacje o Kościele. Tłum. Izabela Białkowska-Cichoń. Seria: Myśl Teologiczna Kraków: Wydawnictwo WAM, 1997.

Mueller, John Theodore. Dogmatyka chrześcijańska. Podręcznik dla duszpasterzy, nauczycieli i laików. Tłum. Mateusz Osęka, przekład przejrzał Bogumił Jarmulak. Warszawa: Lutheran Heritage Foundation, 2008.

Na drogach życia. Kardynał Stanisław Nagy w rozmowie z ks. Zbigniewem Morawcem SCJ, red. Joanna Lubieniecka i Zbigniew Morawiec. Kraków: Wydawnictwo Księży Sercanów Dehon, 2010.

Nagy, Stanisław. Chrystus w Kościele. Zarys eklezjologii fundamentalnej. Wrocław: Wrocławska Księgarnia Archidiecezjalna, 1982.

Nagy, Stanisław. „Dwa bieguny jedności Kościoła — ‘jedność dana’, ‘jedność zadana’. Communio 1988, nr 2: 15–26.

Nagy, Stanisław. „Elementy nowej wizji Kościoła”. Roczniki Teologiczno-Kanoniczne 23 (1975), z. 2: 37–58.

Nagy, Stanisław. „Jedność jako znamię Kościoła”. Roczniki Teologiczno-Kanoniczne 17 (1970), z. 2: 5–30.

Nagy, Stanisław. Kościół na drogach jedności. Wrocław: Wrocławska Księgarnia Archidiecezjalna, 1985.

Nagy, Stanisław. „Niektóre aspekty dzisiejszego traktatu o Kościele”. Collectanea Theologica 30 (1959), nr 1–4: 109–123.

Nagy, Stanisław. „Nowe elementy teologii jedności Kościoła”. Colloqium Salutis 8 (1976): 19–32.

Nagy, Stanisław. „Problematyka eklezjologiczna we współczesnej teologii fundamentalnej. Roczniki Teologiczno-Kanoniczne 23 (1976), z. 2: 5–22.

Nagy, Stanisław. „Sens katolickiej rewolucji ekumenicznej”. W: Tajemnica człowieka. Wokół osoby i myśli ks. Wincentego Granata, red. Irena Szumił, 377–395. Lublin: TN KUL, 1984.

Nagy, Stanisław. „Trwałe wartości ‘Dekretu o ekumenizmie’ oraz ich wpływ na katolicką postawę ekumeniczną. W: Święta tajemnica jedności. Dekret o ekumenizmie po dwudziestu latach. red. Wacław Hryniewicz i Piotr Jaskóła. Seria: Teologia w dialogu 5, 25–36. Lublin 1988.

„Obrona Wyznania Augsburskiego”. W: Księgi wyznaniowe Kościoła Luterańskiego, 165–325. Bielsko-Biała: Wydawnictwo Augustana, 2003.

Philips, Gérard. La Chiesa e il suo mistero nel Concilio Vaticano II. Storia, testo e commento della Costituzione Lumen Gentium. Milano: Jaca Book, 1993.

Pié-Ninot, Salvadore. Introduzione alla ecclesiologia. Casale Monferrato: Piemme, 1994.

Pius XI. Encyklika Mortalium animos (06.01.1928). Warszawa: Te Deum, 2001.

Podhajski, Maksym. „The Unity of the Church in the Ecumenical Dialogue between the Roman Catholic Church and the World Council of Churches”. Rocznik Teologii Katolickiej 16 (2017), nr 3: 303–315.

Rusecki, Marian, Przewodniczący Komitetu Nauk Teologicznych Polskiej Akademii Nauk. „Recenzja dorobku naukowego i prakseologiczno-eklezjalnego Kardynała prof. dra hab. Stanisława Nagyego w sprawie nadania tytułu doktora honoris causa Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu”. W: Kardynał Profesor Stanisław Nagy SCJ Doktor honoris causa Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu, red. Grzegorz Sokołowski i Andrzej Nowicki, 23–34. Wrocław–Kraków: Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu, 10 maja 2009.

Salamon, Dariusz. „Prezentacja sylwetki Jubilata ks. kard. Stanisława Nagyego”. Sympozjum 11(2007), nr 1 (16): 7–16.

Seweryniak, Henryk. Apologia pokolenia JPII. Płock: Płocki Instytut Wydawniczy, 2006.

Seweryniak, Henryk, Kierownik Katedry Prakseologii Apologijnej i Eklezjologii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie,. „Recenzja dorobku naukowego Kardynała prof. dra hab. Stanisława Nagyego w sprawie nadania tytułu doktora honoris causa Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu”. W: Kardynał Profesor Stanisław Nagy SCJ Doktor honoris causa Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu, red. Grzegorz Sokołowski i Andrzej Nowicki, 35–50. Wrocław–Kraków: Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu, 10 maja 2009.

„New Delhi Statement on Unity”. WCC 3rd Assembly, New Delhi, 1961, The Church’s unity. Dostęp 28.09.21. https://www.oikoumene.org/resources/documents/new-delhi-statement-on-unity.

Święte Oficjum. Instrukcja Ecclesia Catholica, 20 grudnia 1949 r. AAS 42 (1950): 142–147.

Z myślą o moim Kościele. Z kard. Stanisławem Nagym SCI rozmawia ks. inf. Ireneusz Skubiś. Częstochowa: Księgarnia Niedziela, 2011.

Opublikowane
2022-08-24
Dział
Artykuły