Die Antwort der Katholischen Kirche auf die Frage der Personen mit lebensverkürzenden Erkrankungen im Licht des Schreibens der Glaubenskongregation Samaritanus bonus und im Kontext des Urteils des polnischen Verfassungsgerichts vom 22.10.2020
Abstrakt
Stanowisko Kościoła katolickiego wobec osób z wadami letalnymi w świetle dokumentu Samaritanus bonus kongregacji nauki wiary w kontekście wyroku polskiego Trybunału Konstytucyjnego z 22 października 2020 r.
Wyrok polskiego Trybunału Konstytucyjnego z dnia 22 października 2020 r. w sprawie niezgodności z konstytucją przesłanki o ciężkim i nieodwracalnym uszkodzeniu płodu jako wskazania do aborcji wywołał gwałtowne protesty. W centrum sporu znajduje się postępowanie w przypadku wad letalnych, które dla wielu są niedopuszczalnym złem i powodem do aborcji. W przeciwieństwie do tego Kościół od zawsze staje na gruncie bezwarunkowego szacunku dla życia każdego człowieka. Wychodząc od wspomnianego wyroku Trybunału, niniejszy artykuł dotyczy etycznego zbadania kwestii osób z chorobami letalnymi w świetle nowego dokumentu Kongregacji Nauki Wiary Samaritanus bonus, a także w szerszej perspektywie − dotychczasowego nauczania Kościoła.
Das Urteil des polnischen Verfassungsgerichts vom 22.10.2020 bzgl. der Nichtkonformität der embryopatischen Indikation zur Abtreibung mit der Verfassung hat heftige Proteste ausgelöst. Im Zentrum der Auseinandersetzung befindet sich der Umgang mit lebensverkürzenden Erkrankungen, die für viele ein unannehmbares Übel und einen Grund für Abtreibung darstellen. Demgegenüber steht die Kirche seit jeher auf dem Boden des voraussetzungslosen Respekts vor dem Leben einer jeden menschlichen Person. Im folgenden Artikel geht es darum, im Ausgang vom polnischen Gerichtsurteil der Frage der Personen mit lebensverkürzenden Krankheiten ethisch nachzugehen, und zwar im Lichte eines neuen Dokuments der Glaubenskongregation Samaritanus bonus sowie in weiterer Perspektive der bisherigen kirchlichen Lehrverkündigung.
Bibliografia
Bębrowicz, Grzegorz H., Hg. Położnictwo. Podręcznik dla położnych i pielęgniarek. Warszawa: PZWL, 2005.
Dangel, Tomasz. „Wady letalne u noworodków. Opieka paliatywna jako alternatywa wobec aborcji i uporczywej terapii“. Standardy Medyczne 31, Nr. 9 (2007): 108-10. Zugriff am 16.12.2020. https://hospicjum.waw.pl/pliki/Artykul/1095_wadyletalneunoworodkow-2007.pdf.
Dangel, Tomasz. „Wady letalne u płodów i noworodków. Opieka paliatywna jako alternatywa wobec eugenicznej aborcji, eugenicznego dzieciobójstwa i uporczywej terapii“. Zugriff am 16.12.2020. https://www.hospicjum.waw.pl/pliki/Artykul/1132_wadyletalneuplodowinowo rodkow.pdf.
Furman, Filip. „Jakie skutki wywołuje wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie warunków dopuszczalności aborcji?“. Zugriff am 21.12.2020. https://ordoiuris.pl/sites/default/files/inline-files/Stanowisko_CNSiB_1.pdf.
Heilige Kongregation für die Glaubenslehre. Erklärung über den Schwangerschaftsabbruch „Quaestio de abortu“ (18. November 1974). AAS 66(1974): 730-47 (lat.). Zugriff am 16.12.2020. https://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/documents/rc_con_cfaith_doc_19741118_declaration-abortion_ge.html (dt.).
Jarzębińska, Aneta. „Od diagnozy do towarzyszenia w żałobie – wsparcie rodzin z dzieckim z wadą letalną“. Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej 22(2018): 375-91. Zugriff am 16.12.2020. https://pressto.amu.edu.pl/index.php/ikps/article/view/21199/20455.
Johannes Paul II. Ap. Schreiben „Ad tuendam fidem“ durch das einige Normen in den CIC und in den CCEO eingefügt werden (18. Mai 1998). AAS 90(1998): 457-61. Zugriff: 16.12.2020. https://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/documents/rc_con_cfaith_doc_1998_professio-fidei_ge.html.
Johannes Paul II. Enzyklika „Evangelium vitae“ über den Wert und die Unantastbarkeit des menschlichen Lebens (25. März 1995). AAS 87(1995): 401-522. Zugriff: 16.12.2020. https://www.vatican.va/content/john-paul-ii/de/encyclicals/documents/hf_jp-ii_enc_25031995_evan gelium-vitae.html.
Johannes Paul II. Enzyklika „Veritatis splendor“ über einige grundlegende Fragen der kirchlichen Morallehre (6. August 1993). AAS 85(1993): 1133-1228 (lat.). Zugriff am 16.12.2020. https://www.vatican.va/content/john-paul-ii/de/encyclicals/documents/hf_jp-ii_enc_06081993_veritatis-splendor.html.
Jungbauer, Johannes und Rainer Krockauer, Hg. Wegbegleitung, Trost und Hoffnung. Interdisziplinäre Beiträge zum Umgang mit Sterben, Tod und Trauer. Opladen u. a.: Barbara Budrich, 2013.
Katechismus der katholischen Kirche. Neuübersetzung aufgrund der Editio typica latina. Mit CD-ROM. München: Oldenbourg u. a., korr. Nachdruck, 2005.
„Komunikat po ogłoszeniu wyroku w sprawie ,Planowanie rodziny, ochrona płodu ludzkiego i warunki dopuszczalności przerywania ciąży‘“. Trybunał Konstytucyjny. Zugriff am 16.12.2020. https://trybunal.gov.pl/postepowanie-i-orzeczenia/komunikaty-prasowe/komunikaty-po/art/11299-planowanie-rodziny-ochrona-plodu-ludzkiego-i-warunki-dopuszczalnosci-przerywania-ciazy.
Kongregation für die Glaubenslehre. Instruktion über die Achtung vor dem beginnenden menschlichen Leben und die Würde der Fortpflanzung „Donum vitae“ (22. Februar 1987). AAS 80(1988): 70-102 (lat.). Zugriff am 16.12.2020. https://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/documents/rc_con_cfaith_doc_19870 222_respect-for%20human-life_ge.html.
Kongregation für die Glaubenslehre. Lehrmäßiger Kommentar zur Schlussformel der „Professio fidei“ (29. Juni 1998). AAS 90(1998): 544-51 (lat.). Zugriff am 16.12.2020. https://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/documents/rc_con_cfaith_doc_1998_professio-fidei_ge.html (dt.).
Kongregation für die Glaubenslehre. „Samaritanus bonus“. Schreiben über die Sorge an Personen in kritischen Phasen und in der Endphase des Lebens (14. Juli 2020). Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana, 2020. Zugriff am 16.12.2020. https://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/documents/rc_con_cfaith_doc_20200714_samaritanus-bonus_ge.html.
„Number of abortion procedures performed in European countries in 2018“. Statista. Accessed December 16, 2020. https://www.statista.com/statistics/866423/abortion-rate-europe/.
Pius XI. Enzyklika „Casti connubi“ über die christliche Ehe im Hinblick auf die gegenwärtigen Lebensbedingungen und Bedürfnisse von Familie und Gesellschaft und auf die diesbezüglich bestehenden Irrtümer und Mißbräuche (31.12.1930). AAS 22(1930): 539-92 (lat.). Zugriff am 16.12.2020. https://www.stjosef.at/dokumente/casti_connubii.htm (dt.).
Pius XII. Discorso alle partecipanti al Congresso della Unione Cattolica Italiana Ostetriche (29. Oktober 1951). AAS 43(1951): 835-54.
Pius XII. Discorso ai partecipanti al Convegno del „Fronte della Famiglia“ e della Federazione delle Associazioni delle Famiglie (27.11.1951). AAS 43(1951): 855-65.
Pontificio Consiglio per gli Operatori Sanitari. Nuova carta degli Operatori sanitari. Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana, 2016.
Pyttlik, Andrea und Johannes Jungbauer. „Im Leben, im Sterben und darüber hinaus – Eine qualitative Studie zur Trauerbegleitung von Eltern lebensverkürzend erkrankter Kinder“. In Wegbegleitung, Trost und Hoffnung. Interdisziplinäre Beiträge zum Umgang mit Sterben, Tod und Trauer, hrsg. v. Johannes Jungbauer, Rainer Krockauer, 125-42. Opladen u. a.: Barbara Budrich, 2013.
Skrzypczak, Jana und Jakub Kornacki. „Ciąża o przebiego niepowikłanym“. In Położnictwo. Podręcznik dla położnych i pielęgniarek, hrsg. v. Grzegorz H. Bębrowicz, 72-4. Warszawa: PZWL, 2005.
„Ustawa z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży“. Internetowy System Aktów Prawnych. Zugriff am 01.02.2021. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19930170078/U/D19930078Lj.pdf.
Copyright (c) 2021 Roczniki Teologiczne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.