Towarzyszenie człowiekowi w obliczu śmierci. Aspekty moralne

Słowa kluczowe: humanizacja śmierci, tanatofobia, fazy umierania, towarzyszenie, umiejętności

Abstrakt

Przedmiotem publikacji jest zagadnienie towarzyszenia człowiekowi umierającemu. Śmierć jako ostatnia faza życia ludzkiego jest niezaprzeczalnym faktem, a przejście do życia wiecznego stanowi niezwykle istotne wydarzenie dla osób wierzących. Szczególnym wezwaniem w obecnym czasie jest uczynienie z niej wydarzenia ludzkiego pośród procedur medycznych, lęków i marginalizacji. Rozpoznanie procesu umierania jawi się jako ważny element w rozpoczęciu przygotowania chorego do śmierci oraz towarzyszenia rodziny w tym misterium. W tym celu wskazano także na konkretne umiejętności przydatne w opiece terminalnej. W toku badań zwrócono również uwagę na odpowiedzialność personelu medycznego za przekazanie informacji o możliwości nadejścia śmierci oraz na uwrażliwienie chorego i jego rodziny na czas umierania. Przyjęcie śmierci i akceptacja odchodzenia z tego świata staje się podstawową wskazówką przywrócenia temu wydarzeniu humanistycznego wymiaru pośród procedur medycznych zwłaszcza w obliczu szczególnego przejawu industrializacji umierania, którym stał się czas pandemii, uniemożliwiający właściwe relacje rodziny z chorym.

Bibliografia

Anders, Janusz. „Problemy medyczne i etyczne stanów terminalnych człowieka”. W Bioetyka personalistyczna, red. Tadeusz Biesaga. Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT, 2006.

Aszyk, Piotr. Granice leczenia. Etyczny problem odstąpienia od interwencji medycznych. Warszawa: Rhetos, 2006.

Bartoszek, Antoni. Człowiek w obliczu cierpienia i umierania. Moralne aspekty opieki paliatywnej. Katowice: Księgarnia św. Jacka, 2000.

Bołoz, Wojciech. „Eutanazja w kontekście praw człowieka”. W Bioetyka personalistyczna, red. Tadeusz Biesaga. Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT, 2006.

Bukalski, Sławomir. „Śmierć i umieranie. Aspekty psychologiczno-pastoralne”. Studia Paradyskie 24(2014): 101-12.

Chmiel, Izabela, Katarzyna Kochan, Zygmunt Pucko i Tomasz Brzostek. „O niektórych dylematach przygotowania do śmierci”. W W drodze do brzegu życia, red. Elżbieta Krajewska-Kułak, Cecylia Regina Łukaszuk, Barbara Jankowiak, t. 5, 59-64. Białystok: Uniwersytet Medyczny, 2008.

Dziuba, Andrzej Franciszek. „Z problematyki etycznej chorych i umierających”. Chrześcijanin w Świecie 14(1982): 48-60.

Guzikowski, Wojciech. Porody rodzinne we współczesnym położnictwie. Wrocław: Akademia Medyczna, 2002.

Jan Paweł II. Encyklika o wartości i nienaruszalności życia ludzkiego „Evangelium vitae” (25.03.1995). Rzym, 1995.

Jan Paweł II. „Godność człowieka umierającego”. Przemówienie do uczestników zgromadzenia ogólnego Papieskiej Akademii „Pro Vita” (27.02.1999). L’Osservatore Romano (pol.) 20, nr 3(1999): 47-9.

Katechizm Kościoła Katolickiego. Poznań: Pallottinum, 1994.

Nagórny, Janusz. Wartość ludzkiego życia, red. Krzysztof Jeżyna, Jerzy Gocko, Wojciech Rzepa. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2009.

Kübler-Ross, Elisabeth. Rozmowy o śmierci i umieraniu. Tłumaczenie Irena Doleżał-Nowicka. Poznań: Wydawnictwo Media Rodzina, 1979.

Ostrowska, Antonina. „Znaczenie postaw wobec śmierci”. Medycyna Paliatywna w Praktyce 10(2016): 41-7.

Reroń, Tadeusz. Etyka w szpitalu. Diakonia – Medycyna – Duszpasterstwo. Wrocław: Papieski Wydział Teologiczny, 2020.

Sak, Jarosław. Wielowymiarowość postrzegania choroby w kontekście przekonań zdrowotnych i poczucia sensu życia. Lublin: Uniwersytet Medyczny, 2013.

Sobór Watykański II. Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et spes (7.12.1965). W Sobór Watykański II. Konstytucje. Dekrety. Deklaracje, 104-66. Poznań: Pallottinum, 2002.

Szczeklik, Andrzej. Katharis. O uzdrowicielskiej mocy natury i sztuki. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2002.

Wróbel, Józef. Człowiek i medycyna. Teologicznomoralne podstawy ingerencji medycznych. Kraków: Wydawnictwo Księży Sercanów, 1999.

Opublikowane
2021-07-12
Dział
Artykuły