Nawrócenie jako warunek pojednania z Bogiem

Marian Zając

doi:10.18290/rt206711-4

Marian Zając Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Teologii, Polska https://orcid.org/0000-0002-2940-5154

DOI: https://doi.org/10.18290/rt206711-4

Słowa kluczowe: nawrócenie, pojednanie, grzech, Bóg

Abstrakt

Niniejszy artykuł wyrasta z narracji zawartej w posynodalnej adhortacji apostolskiej Reconcilatio et paenitentia św. Jana Pawła II, który zdecydowanie przestrzegał chrześcijan przed utratą poczucia grzechu. Praca składa się z trzech proporcjonalnych części. W części pierwszej zostaną zaprezentowane wiodące przyczyny utraty poczucia grzechu we współczesnym świecie oraz strategia katechetyczna, która nawołuje do odróżnienie grzesznika od jego grzechu i jego przewinienia, aby osiągnąć prawdziwe pojednanie. W części drugiej zostanie podjęta próba uzasadnienia konieczności zwalczania wykroczeń moralnych, mogących pochodzić zarówno ze zwyczajnego zaniedbywania albo być skutkiem zobojętnienia duchowego. Zostanie wyjaśnione, że grzech to wyraźne zaburzenie przez wolny i świadomy czyn człowieka obiektywnego porządku Bożego istniejącego w świecie, oraz podkreślony fakt, że wciąż istnieje proces kuszenia do grzechu przez znaczące siły zła, a ten osłabia zdolność do nawrócenia. Zostanie także opisany pięciostopniowy proces pogrążania się w rzeczywistości grzechu. W części trzeciej zostanie wyjaśnione, dlaczego nawrócenie osobiste człowieka jest koniecznym elementem przebaczenia. Chociaż do prawdziwego przebaczenia win i krzywd może uzdolnić tylko Bóg, udzielający człowiekowi swej łaski, to jednak przebaczenie jest konieczne jako warunek prawidłowego rozwoju i dojrzewania osoby ludzkiej. Artykuł zakończą informacje, że bez nawrócenia i umiejętności przebaczenia nie ma prawdziwej wspólnoty międzyludzkiej, tym bardziej wspólnoty chrześcijańskiej.

Bibliografia

Augustyn, Jerzy, Wstęp, w: Krzywda i przebaczenie, red. T. Huk, A. Foltańska, Kraków 1997, s. 7-10.

Benedykt XVI, Spowiedź sakramentalna siłą nowej ewangelizacji. Przemówienie do uczestników kursu dla spowiedników, „L’Osservatore Romano” 33(2012), nr 5, wyd. pol., s. 47-48.

Chachulski, Tomasz, Snopek, Jerzy, Ślusarska, Magdalena (red.), Religijność w dobie popkultury, Warszawa 2014.

Dulles, Avery, Blask wiary. Wizja teologiczna Jana Pawła II, tłum. A. Nowak, Kraków 2003.

Głaz, Stanisław red., Podstawowe zagadnienia psychologii religii, Kraków 2006.

Gogola, Jerzy, Grzech: przyczyny i konsekwencje dla życia duchowego, http://www.karmel.pl/lektorium/publikacje/baza.php?id=30 (dostęp 3.11.2015).

Huk, Tadeusz, Foltańska, Anna. (red.), Krzywda i przebaczenie, Kraków 1997.

Jan Paweł II, Adhortacja apostolska o pojednaniu i pokucie w dzisiejszym posłannictwie Kościoła Reconciliatio et paenitentia (2.12.2007), AAS 77 (1985), s. 185-275.

JAN PAWEŁ II, List apostolski w formie “motu proprio” Misericordia Dei o niektórych aspektach sprawowania sakramentu pokuty (7.04.2002), Wstęp, AAS 94 (2002), s. 452-459.

Jasnos, A., Mój Bóg, Lublin 2020.

Jaworski, Romuald, Obciążenie grzechem, w: Rozwój zintegrowany, red. R. Jaworski, Płock 2002, s. 99-103

Jaworski, Romuald (red.), Rozwój zintegrowany, Płock 2002.

Kongregacja Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego, Rozpocząć na nowo od Chrystusa, Poznań 2002.

Kulpaczyński, Stanisław, 25 opinii katechetów o 25 latach katechezy w szkole, w: XXV lat nauczania religii w polskiej szkole. Między nadzieją a rzeczywistością, red. M. Zając, Lublin 2015, s. 205-227.

Lasconi, Tonino, Ja i Ty przez 365 dni (+1), tłum. K. Wilewska, Poznań 2007.

Mąkosa, Paweł, Między katolicką ortodoksją a indywidualizacją wierzeń dorosłych Polaków, w: Katechetyk i wychowawca, Warszawa 2019, s. 293-306.

Mellibruda, Jerzy, Pułapka nie wybaczonej krzywdy, Warszawa 2009.

Nagórny, Janusz, Zanik poczucia grzechu w świecie współczesnym, „Kurier Synodalny” 22(1996), nr 1, s. 10-15.

Naumowicz, Józef, O przebaczeniu i modlitwie, w: Krzywda i przebaczenie, red. T. Huk, A. Foltańska, Kraków 1997, s. 87-102.

Papieska Komisja Biblijna, Biblia a moralność. Biblijne korzenie postępowania chrześcijańskiego, tłum. R. Rubinkiewicz, Kielce 2009.

Papieska Rada ds. Interpretacji Tekstów Prawnych, Responsio ad propositum dubium: de loco excipiendi sacramentales confessiones (7.07.1998), AAS 90 (1998), s. 711.

Rahner, Karl, Vorgrimler Herbert, Mały słownik teologiczny, tłum. T. Mieszkowski, P. Pachciarek, Warszawa 1987.

Rosik, Seweryn, Grzech, w: Katolicyzm A-Z, red. Z. Pawlak, Poznań 1982, s. 178-179.

Snopek, Jerzy, Wstęp, w: Religijność w dobie popkultury, red. T. Chachulski, J. Snopek, M. Ślusarska, Warszawa 2014, s. 5-9.

Szubartowska, Alicja, Zmiana kodu kulturowego młodzieży wyzwaniem dla katechety szkolnego, w: Katecheza w szkole współczesnej, red. M. Zając, Lublin 2010, s. 45-64.

Święs, Kazimierz, Przemiany religijności miejskiej w czasie transformacji ustrojowej, Lublin 2011.

Święs, Kazimierz, Szkolne nauczanie religii w odbiorze społecznym, w: XXV lat nauczania religii w polskiej szkole. Między nadzieja a rzeczywistością, red. M. Zając, Lublin 2015, s. 229-240.

Warzeszak, Józef, Antropologia Benedykta XVI na tle błędnych antropologii współczesnych, „Warszawskie Studia Teologiczne” 27(2014), z. 2, s. 173-192.

Wolicki, Marian, Doświadczenie przebaczenia, w: Podstawowe zagadnienia psychologii religii, red. S. Głaz, Kraków 2006, s. 317-318.

Zając, Marian, Wychowanie sumienia na przykładzie lubelskich podręczników do nauczania religii, w: Być człowiekiem sumienia. Interdyscyplinarny namysł nad fenomenem sumienia, red. R. Ceglarek, M. Sztaba, Częstochowa 2015, s. 291-315.