Polityka rodzinna w Niemczech – podmioty i instrumenty
Abstrakt
Polityka rodzinna państwa ma istotne znaczenie w walce z niskim przyrostem naturalnym. Niemcy, jako państwo Unii Europejskiej, mają jeden z najniższych współczynników dzietności, który wynosi zaledwie 1,37. Kraj ten posiada długą tradycję podejmowania wszelkich publicznych starań na rzecz rozwoju rodziny i skłaniania obywateli do wydawania na świat potomstwa. Artykuł, koncentrując się na polityce społecznej w Niemczech, prezentuje instrumenty i transfery, które wykorzystuje rząd niemiecki realizujący zadania polityki rodzinnej w walce z niskim przyrostem naturalnym.
Analizę instrumentów polityki rodzinnej w Niemczech przedstawiono w kontekście następujących zagadnień: podmioty polityki rodzinnej; świadczenia państwa na rzecz rodziny (zasiłek rodzinny [Elterngeld]; zasiłek na dzieci [Kindergeld], dodatek do dzieci [Kinderzuschlag]; urlop rodzicielski [Elternzeit]; zasiłek macierzyński [Mutterschaftsgeld] i ochrona macierzyństwa [Mutterschutz]; pomoc dla kobiet powracających do pracy zawodowej).
Bibliografia
Balcerzak-Paradowska B., Rodzina i polityka rodzinna na przełomie wieków. Przemiany, zagrożenia, potrzeba działań, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa 2004.
Bohmer M., Steiner M., Dossier Kinderzuschlag, Im Bundesministerum für Familie, Senioren, Frauen und Jungen, b.m.w. 2008.
Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend /BMFSFJ/, Ustawa o władzy rodzicielskiej i urlopie ojcowskim, Art. 1. ust 4, 5, 6, w: www.bmfsfj.de, Bundestag, Berlin 2006.
Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend /BMFSFJ/, Mütter und Beruf: Realitäten und Perspektiven, „Monitor Familenforschung” 2005, z. 4.
Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend /BMFSFJ/, Mutterschutzgesetz. Leitfaden zum Mutterschutz, Berlin 2010, www.bmfsfj.de (dostęp 30.04.2020).
Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend /BMFSFJ/, www.bmfsfj.de /bmfsfj/generator/BMFSFJ/Ministerium/aufgaben.html (dostęp 30.04.2020).
Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend Bundesministerium für Familie /BMFSFJ/, www.bmfsfj.de/bmfsfj/static/broschueren/erziehungsgeld/elternzeit.htm (dostęp 30.04.2020).
Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend /BMFSFJ/, www.familien wegweiser.de/bmfsfj/generator/wegweiser/service,did=40138.html (dostęp 30.04.2020).
Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend /BMFSFJ/, www.familienweg weiser.de/bmfsfj/generator/wegweiser/stichwortverzeichnis,did=93530.html (dostęp 30.04.2020).
Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend /BMFSFJ/, www.familienwegwei ser.de/bmfsfj/generator/wegweiser/stichwortverzeichnis,did=40164.html (dostęp 30.04.2020).
Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend /BMFSFJ/, www.familienwegwei ser.de/bmfsfj/generator/wegweiser/stichwortverzeichnis,did=103218.html (dostęp 30.04.2020).
Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend /BMFSFJ/, www.bmfsfj. de/bmfsfj/ministerium/ministerin-hausleitung (dostęp 30.04.2020).
Ehrmann S., Polityka rodzinna we Francji i Niemczech, EBC, Frankfurt am Main 1999.
Hildebrandt T. (von), Niejahr E., Ministerin an der Grenze, „Die Zeit” 2007, nr 49.
Kinderzuschlag reduziert Armut bei Geringverdienern „Magazin im Fokus” 01.10.2008, nr 1.
Kinderzuschlag – dodatek do Kindergeld. Zmiany od 2020 roku (04.02.2020), https://intertax24.com/blog/kindergeld/item/199-kinderzuschlag-dodatek-do-kindergeld (dostęp 30.04.2020).
Konieczna-Drescher E., Heblewska J., Deutsches Arbeitsrecht, Bd. 1. Übersetzung ins Polnische mit Fachwörterbuchverzeichnis – Niemieckie prawo pracy, t. 1. Zbiór ustaw w tłumaczeniu na język polski ze słownikiem wyrażeń ustawowych, Bilingual Polnish-Deutsch, DeIurePL, Berlin 2018.
Koperek A., Koperek J., Dobro wspólne państwa w kontekście światowej globalizacji z perspektywy doświadczeń ordo-liberałów niemieckich, w: J. Koperek, W. Bokajło, R. Kupczyk, M. Wiliński (red.), Europejski przegląd naukowy, t. 1: Współczesne problemy Europy, Wydawnictwo „Educator”, Częstochowa 2008, s. 115-130.
Koperek A., Koperek J., Kształtowanie polityki prorodzinnej państwa w świetle katolickiej nauki społecznej, w: M. Thorz (red.), W kierunku sprawnego państwa: Publiczno-prawne instrumenty kształtowania polityki społecznej i gospodarczej, cz. 1 i 2, wyd. 2 poprawione i uzupełnione, Wydawnictwo „Educator”, Częstochowa 2010, s. 179-187.
Koperek A., Koperek J., Ochrona prawa do życia w demokratycznym państwie polskim, w: J. Jęczeń, M.Z. Stepulak (red.), Wartość i dobro rodziny (seria: Centrum Badań nad Rodziną, t. 5), Wydawnictwo KUL, Lublin 2011, s. 97-108.
Koperek A., Koperek J., Ochrona prawa do życia w demokratycznym państwie prawnym. Dylematy społeczno-etyczne, w: M.Z. Stepulak (red.), Małżeństwo i rodzina wobec aborcji (seria: Centrum Badań nad Rodziną, t. 6), Wydawnictwo KUL, Lublin 2010, s. 81-95.
Koperek A., Koperek J., Polskie ustawodawstwo państwowe wobec ochrony praw rodziny, w: M. Thorz (red.), W kierunku sprawnego państwa: Publiczno-prawne instrumenty kształtowania polityki społecznej i gospodarczej, cz. 1 i 2, wyd. 2 poprawione i uzupełnione, Wydawnictwo „Educator”, Częstochowa 2010, s. 27-38.
Koperek A., Koperek J., Poszanowanie praw rodziny warunkiem ładu społecznego w demokratycznym państwie prawnym – casus III RP, „Roczniki Nauk o Rodzinie” 2(57)2010, s. 49-62.
Koperek A., Koperek J., Prawa rodziny w społeczeństwie demokratycznym (w świetle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego), w: J. Gorbaniuk, H. Krysztal, M. Chuchra (red.), Rodzina polska i ukraińska wobec wyzwań współczesności (seria: Centrum Badań nad Rodziną, t. 10), Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Instytut Nauk o Rodzinie, Ukraiński Katolicki Uniwersytet we Lwowie, Instytut Rodziny i Życia Małżeńskiego, Lwów (Ukraina) 2010, s. 29-39.
Koperek A., Koperek J., Prawo rodziny jako Kościoła domowego do udziału w życiu społecznym, w: A. Tomkiewicz, W. Wieczorek (red.), Rodzina jako Kościół domowy (seria: Centrum Badań nad Rodziną, t. 9), Instytut Nauk o Rodzinie – Instytut Teologii Pastoralnej i Katechetyki, Wydawnictwo KUL, Lublin 2010, s. 583-591.
Koperek A., Koperek J., Ustawodawstwo państwowe wobec ochrony praw rodziny – casus III RP, w: J. Koperek (red.), Rodzina europejska. Filozoficzno-polityczne i społeczno-ekonomiczne uwarunkowania (seria: Centrum Badań nad Rodziną, t. 7), Wydawnictwo KUL, Lublin 2011, s. 51-68.
Koperek J., Sprawiedliwość społeczna a rozwój gospodarczy w programie ordo-liberałów niemieckich, „Społeczeństwo i Kościół” 2006, t. 3, s. 21-38.
Koperek J., U progu normalizacji stosunków polsko-niemieckich, „Zarys. Magazyn Kulturalny” („Zarys. Kulturmagazin” /Niemcy/) 2010, t. 9, s. 225-228.
Maszewski W., Fiasko niemieckiej polityki rodzinnej, „Nasz Dziennik” 2009, nr 59.
Melzer F., Mütter müssen draußen bleiben, „Die Zeit” 2003, nr 9.
Mutterschaftsgeld, https://euro-tax.pl/blog/mutterschaftsgeld/ (dostęp 30.04.2020).
Mutterschaftsgeldstelle,https://www.bundesamtsozialesicherung.de/de/mutterschaftsgeld/ueberblick/ (dostęp 30.04.2020).
Mutterschutz – czyli wszystko o ustawowej ochronie macierzyństwa w Niemczech!, https://dojcz land.info/mutterschutz-ustawowa-ochrona-macierzynstwa-w-niemczech/ (dostęp 30.04. 2020).
Neumann L.F., Schaper K., Die Sozialordnung der Bundesrepublik Deutschland, Campus, Frankfurt–New York 1998.
Niemcy: Zasiłek wychowawczy Elterngeld i Elterngeld Plus w 2019 roku, https://polskiobserwator.de/sprawy-socjalne/zasilek-wychowawczy-elterngeld-i-elterngeld-plus-2019/ (dostęp 30.04.2020).
Polityka społeczna, interwencje społeczne i przygotowanie zawodowe do funkcji pedagogicznej w Republice Federalnej Niemiec, w: M. Kolankiewicz, A. Zielińska (red.), Polityka społeczna, służby socjalne i kształcenie pracowników socjalnych w Europie, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 1998.
Wolf C., Początki polityki rodzinnej w Republice Federalnej Niemiec 1949-1969, Katholische Universität Eichstätt–Ingolstadt, Eichstätt–Ingolstadt 2006.
www.elterngeld.net (dostęp 30.04.2020).
www.familien-wegweiser.de/wegweiser/service,did=75670.html (dostęp 30.04.2020).
www.lokale-buendnisse-fuer-familie.de (dostęp 30.04.2020).
www.sozialleistungen.info/con/sozialleistungen/mutterschafts-geld.html (dostęp 30.04.2020).
„Zeit Online”, www.zeit.de/online/2008/34/geburten-anstieg-analyse (dostęp 30.04.2020).
„Zeit Online”, www.zeit.de/online/2009/15/geburtenzahl-gesunken (dostęp 30.04.2020).
„Zeit Online”, www.zeit.de/online/2009/18/elterngeldverlaengerung-vonderleyen (dostęp 30.04.2020).
Zasiłek na dzieci Kindergeld 2019. Stawki i warunki przyznawania obowiązujące od lipca (01.07. 2019), https://polskiobserwator.de/osiedlenie-sie/zasilek-na-dzieci-kindergeld-2019-niemcy/ (dostęp 30.04.2020).
Zasiłek rodzinny (Elterngeld), „E–Fakty” 2007, nr 20(185).
Copyright (c) 2020 Roczniki Teologiczne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
