Ksiądz Franciszek Blachnicki – prekursor teologii kerygmatycznej w Polsce

Abstrakt

Papież Franciszek stwierdził, iż „teologia po Veritatis gaudium jest teologią kerygmatyczną, teologią rozeznania, miłosierdzia i akceptacji, która nawiązuje dialog ze społeczeństwem, kulturami i religiami w celu budowania pokojowego współistnienia ludzi i narodów” (21.06.2019). Warto w tym kontekście zwrócić uwagę na prekursora teologii kerygmatycznej w Polsce, ks. Franciszka Blachnickiego (1921-1987), który był nie tylko teoretykiem, ale i praktykiem teologii kerygmatycznej. Jako teoretyk wypracował podwaliny pod katechezę fundamentalną, w której wskazał, że dzisiejsze formy katechumenatu nie odpowiadają wymaganiom czasów współczesnych. Blachnicki miał świadomość, że centralnym problemem pastoralnym jest utrata przez Kościół środowiska żywej wiary i miłości, które mogłoby przyjmować w siebie nowe pokolenie chrześcijan. Istniejący system katechizacji dzieci i młodzieży pojętej na sposób szkolny, intelektualistyczny, jako nauczanie religii, nie potrafi w tej sytuacji spełnić zadań katechumenatu, ponieważ nie jest systemem wychowawczym, który wdraża do życia chrześcijańskiego we wspólnocie Kościoła. W związku z powyższym Blachnicki był przekonany, że trzeba wprowadzić uzupełniający katechumenat dla osób już ochrzczonych – zarówno dorosłych, jak dzieci i młodzieży – wykorzystując wskazówki posoborowego nauczania Kościoła, zwłaszcza zawarte w dokumencie o inicjacji chrześcijańskiej dorosłych. W efekcie ks. Blachnicki w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku na bazie rekolekcji oazowych stworzył Ruch Żywego Kościoła, nazwany później Ruchem Światło-Życie. W ramach formacji deuterokatechumenalnej pokazał konkretną drogę realizacji postulatów wynikających bezpośrednio ze zdobyczy teologii kerygmatycznej oraz ukazał „katechumenacką” koncepcję duszpasterstwa mogącą odnowić współczesną parafię wspólnotę wspólnot.