Propaganda komunistyczna wobec Kościoła katolickiego. Analiza treści publikacji Legenda a rzeczywistość. O politycznej działalności kleru katolickiego

Maciej Zieliński

doi:10.18290/rt21684-5

Maciej Zieliński Uniwersytet Śląski w Katowicach, Polska

Słowa kluczowe: Kościół, Urząd Bezpieczeństwa Publicznego, cud lubelski, kler reakcyjny, prześladowanie

Abstrakt

Artykuł opiera się na oryginalnym dokumencie napisanym przez polskie tajne służby w 1949 roku w Warszawie Legenda i rzeczywistość. O politycznej działalności kleru katolickiego. Autor dokumentu przedstawia przykłady księży katolickich, którzy są postrzegani jako wrogowie reżimu totalitarnego w Polsce. Poniższy artykuł ma pokazać czytelnikowi niezłomną postawę polskiego duchowieństwa wobec władz komunistycznych po II wojnie światowej. Nie ulega wątpliwości, że zdecydowana większość polskich księży nigdy nie zaakceptowała władzy radzieckiej narzuconej po konferencji w Jałcie w 1945 r. Pomimo szykan i cierpień polskie duchowieństwo pozostało wierne swojej Ojczyźnie i prawdzie.

Bibliografia

Baszkiewicz, Jan. Anatomia bonapartyzmu. Gdańsk, 2003.

Chmielowiec, Piotr, Marek Lasota, Jarosław Szarek, Ryszard Terlecki. Kościół w godzinie próby 1945-1989. Nieznane dokumenty i świadectwa. Kraków, 2003.

Dominiczak, Henryk. Organy bezpieczeństwa PRL w walce z Kościołem katolickim 1944-1990. W świetle dokumentów MSW. Warszawa, 2000.

Dudek, Antoni, Ryszard Gryz. Komuniści i Kościół w Polsce (1945-1989). Kraków, 2003.

Golik, Dawid, Filip Musiał. „Maluczko i skończy się ścieżka zarośnięta cierniem…”. Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej (2010), 1-2 (188-189): 152-162.

Isakowicz-Zaleski, Tadeusz. Księża wobec bezpieki na przykładzie diecezji krakowskiej. Kraków, 2007.

Jan Paweł II. Pamięć i tożsamość. Kraków, 2005.

Jasiak, Ksawery. „‘Żywego mnie nie dostaną’. Ostatni leśni w środkowej Polsce”. Niepodległość i Pamięć (2007), 14, 2, 26: 187-202.

Kądziela, Paweł. Kościół a Państwo w Polsce 1945-1965. Wrocław, 1990.

Mikołajczyk, Marian. Władza ludowa a diecezja częstochowska. Częstochowa, 2000.

Olszar, Henryk. Duchowieństwo „pozytywne” w państwie totalitarnym na przykładzie Wojewódzkiego Koła Księży „Caritas” w Katowicach. Katowice, 2013.

Owczarek, Stanisław. Być zaangażowanym, być księdzem. Warszawa, 1982.

Piekarski, Adam. Szkice o Kościele w Polsce. Warszawa, 1974.

Rutkowska, Małgorzata. „Wróg Polski Ludowej”. Nasz Dziennik (2009), 226: 24.

Sowa, Andrzej Leon. Od drugiej do trzeciej Rzeczypospolitej 1945-2001. T. 10. Kraków, 2001.

Suchorowska-Śliwińska, Danuta. Postawcie mi krzyż brzozowy. Prawda o księdzu Władysławie Gurgaczu SJ. Kraków, 1999.

Zamiatała, Dominik. Caritas. Działalność i likwidacja organizacji (1945-1950). Lublin, 2000.

Zieliński, Zygmunt. Kościół w Polsce 1944-2002. Radom, 2003.

Ziółek, Jan, Agnieszka Przytuła. Represje wobec uczestników wydarzeń w katedrze lubelskiej w 1949 roku. Lublin, 1999.

Żaryn, Jan. Dzieje Kościoła katolickiego w Polsce (1944-1989). Warszawa, 2003.

Żaryn, Jan. „‘Księża patrioci’ – geneza powstania formacji duchownych katolickich”, w: Polska 1944/45-1989. Studia i materiały. Cz. I, 123-150. Warszawa, 1995.

Żebrowski, Leszek. „Nie za funty i dolary pełnili swoją posługę”. Nasz Dziennik (2008), 233: 24-25.

Żurek, Jacek. „‘Księża-patrioci’ – szkic do portretu”. Cz. I-II. Przegląd Powszechny (2003), 9(985): 259-377; 10(986): 130-145.

Żurek, Jacek. Ruch „księży patriotów” w województwie katowickim w latach 1949-1956. Warszawa–Katowice, 2009.