Religiousness in the Context of End of Life

Andrzej Zwoliński

doi:10.18290/rt20671-7

Andrzej Zwoliński Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

DOI: https://doi.org/10.18290/rt20671-7

Słowa kluczowe: śmierć, przynależność do Chrystusa, przygotowanie, spotkanie

Abstrakt

Religijność w kontekście końca życia

Oczekiwanie na spotkanie z Bogiem łączy się z osobistą wiarą. Jest to wiara – w ścisłym tego słowa znaczeniu – w życie pozagrobowe, życie w „przyszłym świecie”. Taka egzystencja, nie będąc jedynie przedłużeniem tego co znamy na ziemi, jest trudna do wyobrażenia, bo jej istota jest inna. Życie na ziemi to niekończący się ciąg następujących po sobie chwil, natomiast wieczność jest nowym wymiarem istnienia, nową jakością, ciągłym „teraz”. W każdorazowym kontakcie z Bogiem, odbywającym się w sakramentach, modlitwie i medytacji, uczymy się właściwego spojrzenia na Niego. Jest to życie wieczne, które ma miejsce już „teraz”. Teraźniejszość i wieczność nie stoją w sprzeczności, nie są od siebie odrębne, ale przeplatają się. Życie wieczne umacnia się w czasie, który został nam dany.

Ogół wsparcia religijnego udzielanego osobie umierającej jest równie ważny. Każda chora osoba ma prawo do takiej opieki, która jest sposobem ewangelizowania choroby, odkrywaniem odkupieńczego znaczenia cierpienia i bólu przemijania. Wsparcie religijne polega na dawaniu świadectwa miłości poprzez diakonię (służenie) i kanonię (tworzenie wspólnoty).

Biogram autora

Andrzej Zwoliński, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

Rev. Prof. Dr. Hab. Andrzej Zwoliński – Pontifical University of John Paul II in Krakow

Bibliografia

Balter, L. “Nadzieja życia wiecznego.” Communio (1984), 4: 74–94.

Boros, L. Istnienie wyzwolone – rozważania teologiczne. Mysterium mortis – człowiek w obliczu ostatecznej decyzji, 90–128. Trans. B. Białecki. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1985.

Chabanis, Ch. Śmierć, kres czy początek? Trans. A.D. Tuaszyńska. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1987.

Frankl, V. Bóg ukryty. W poszukiwaniu ostatecznego sensu, 171–192. Trans. A. Wolnicka. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca, 2012.

Grzegorz z Nyssy. “Homilia I in Steph.” In: PG, vol. 46, p. 708 b.

Guardini, R. O rzeczach ostatecznych. Trans. T. Grodecki. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2004.

Hołownia, Sz., Kalb, C. “Wiara i medycyna.” Newsweek Polska (2003), 49: 72–82.

Jakimowicz, M. “Nie mogę się doczekać.” Gość Niedzielny (2015), 44: 18–21.

Jugie, M. Teologia dogmatica christianorum orientalium, vol. 5. Roma, 1935.

Kasper, W. “Nadzieja na ostateczne przyjście w chwale.” Communio (1987), 2: 32–46.

Konik-Korn, A. “Na progu życia wiecznego.” Niedziela (2016), 16: 28–29.

Kożuchowski, J. “Śmierć i umieranie w ujęciu Roberta Spaemanna.” Studia Elbląskie (2012), 13: 381–393.

Liszka, P. “Struktura czasowa wydarzenia śmierci.” Horyzonty Wiary (1993), 16: 31–43.

Makselon, J. “Optymalny model poradnictwa psychologiczno-religijnego?” In: Poradnictwo psychologiczno-religijne. Teoria i praktyka. Ed. J. Makselon, 59–69. Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT, 2001.

Pawliszyn, M. “Leszka Kołakowskiego kilka uwag na temat śmierci.” Studia Elbląskie (2012), 13: 395–404.

Pytlik, A. Cierpienia współczesnych Hiobów. Kraków: Wydawnictwo Salwator, 2008.

Rahner, K., Vorgrimler, V. Mały słownik teologiczny. Warszawa, 1987.

Ratzinger, J. “Aby Bóg był wszystkim we wszystkich.” Trans. J. Jarco. Znaki Czasu (1992), 28: 3–16.

Rode, O. “O śmierci – medycznie, filozoficznie i teologicznie.” Posłannictwo (1977), 3: 25–58.

Sacred Congregation for the Doctrine of the Faith: Letter on Certain Questions Concerning Eschatology, http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/documents/rc_con_cfaith_doc_19790517_escatologia_en.html (July 15, 2017).

Schweitzer, A. “Poszanowanie życia.” In: idem. Życie. Trans. J. Piechowski. Warszawa, 1971; after: Ethos (1989), 5: 135–136.

Sikorski, T. “Wolność ludzka wobec śmierci.” Collectanea Theologica (1987), 3.

Śpidlik, T. Życie po śmierci. Maranatha, 91–95. Trans. P. Mikulska. Kraków: Wydawnictwo Salwator, 2009.

Sporken, P. “Postępowanie z umierającymi.” In: Z pomocą umierającym. Przyczynki do rozmowy na temat umierania i śmierci, 84–85. Trans. S. Szczyrbowski. Warszawa: PAX, 1989.

St. Augustine, The City of God (Book XIII), 6: http://www.newadvent.org/fathers/120113.htm (July 18, 2017).

Stinissen, W. “Czas i wieczność.” Trans. J. Iwaszkiewicz. W drodze (1992), 12 (232): 6–14.

Vasiliadis, N. Misterium śmierci. Trans. A. Bień. Białystok: Wydawnictwo Bratczyk, 2005.

Wróbel, J. Człowiek i medycyna. Teologicznomoralne podstawy ingerencji medycznych. Kraków, 1999.