Radzenie sobie w sytuacjach trudnych a preferencje wartości osób bezrobotnych z problemem uzależnienia
Abstrakt
Przebadano 244 osoby, w tym w tym 173 osoby bezrobotne i 71 osób pracujących zawodowo. Grupę osób bezrobotnych stanowiły 53 kobiety (35,3%) i 120 mężczyzn (64,7%), natomiast w grupie osób pracujących były 24 kobiety (33,8%) i 47 mężczyzn (66,2%). Większość badanych bezrobotnych, bo 154 (89,0%), nie posiadała prawa do zasiłku, pozostałe 19 osób (11,0%) miało uprawnienia do różnych form wsparcia. Wiek osób bezrobotnych mieścił się w przedziale od 21 do 63 lat, ze średnią na poziomie 36,8 lat, natomiast osób pracujących, od 20 do 54 lat, ze średnią wynoszącą 32,7 lat. Zarówno w jednej, jak i w drugiej grupie przeważały osoby z wykształceniem średnim, w tym policealnym lub pomaturalnym oraz zasadniczym zawodowym nad osobami z wykształceniem na poziomie wyższym i podstawowym. Wśród badanych bezrobotnych 58 osób było uzależnionych od alkoholu, 54 osoby od nikotyny i 61 osób od Internetu. Materiał badawczy zebrano za pomocą metody sondażu diagnostycznego, w skład którego wchodziły następujące narzędzia badawcze: Kwestionariusz COPE (C.S. Carver, M.F. Scheier, J.K. Weintraub), Kwestionariusz Wartości (PVQ-R2 – S. Schwartz), Ankieta „Badanie Postaw Wobec Alkoholu”, Kwestionariusz Tolerancji Nikotyny Fagerströma, Kwestionariusz Problematycznego Użytkowania Internetu (PUI – K. Young) i kwestionariusz ankiety. Uzyskano specyficzną strukturę związków wybranych zmiennych: wyjaśnianej radzenia sobie w sytuacjach trudnych, wyjaśniającej preferencji wartości i pośredniczącej rodzaju uzależnienia. Uwypuklono te, które mają znaczne oparcie w empirii. Zastosowana regresja wieloraka umożliwiła przyjęcie w miarę precyzyjnych charakterystyk otrzymanych związków pretendujących do miana autonomicznych wniosków.
Bibliografia
Brzozowski P., Wzorcowa hierarchia wartości. Polska, europejska czy uniwersalna? Psychologiczne badania empiryczne, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2007.
Brzozowski S., Psychologia i zagadnienie wartości (eBook), Wydawca imprint, 2010.
Byra S., Parchomiuk M., Osobowościowe i społeczne uwarunkowania radzenia sobie ze stresem przez studentów pierwszego roku, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2009.
Chudzicka A., Radzenie sobie z brakiem pracy jako funkcja poczucia zagrożenia, w: Bezrobocie jako wyzwanie, w: Z. Ratajczak (red.), Psychologia, t. VI, Katowice 2004.
Cieciuch J., Kształtowanie się systemu wartości od dzieciństwa do wczesnej dorosłości, Wydawnictwo Liberi Libri, Stare Kościeliska 2013.
Czechowska-Bieluga M., Kanios A., Sarzyńska E., Profile kompetencji społecznych osób pracujących i bezrobotnych, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2009.
Derbis R., Doświadczanie codzienności. Poczucie jakości życia, swoboda działania, odpowiedzialność, wartości osób bezrobotnych, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Częstochowa 2000.
Dziewiecki M., Nowoczesna profilaktyka uzależnień. Wydawnictwo Jedność, Kielce 2000.
Gromadecka-Sutkiewicz M., Kłos J., Adamek R., Zysnarska M., Kary I., Palenie papierosów i picie alkoholu wśród bezrobotnych, „Przegląd Lekarski” 2012, 69(10): 973-977.
Heszen I., Psychologia stresu, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2013.
Jakubik A. Zespół uzależnienia od Internetu. „Studia Psychologica UKSW” 2002, 3:133-142.
Kasprzak E., Sukces i porażka bezrobotnych na rynku pracy, Stowarzyszenie Psychologia i Architektura, Poznań 2006.
Kiedrowska M., Radzenie sobie ze stresem społecznie nieprzystosowanych uczniów szkół ponadgimnazjalnych, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2016.
Kirenko J., Duda M., Bezrobocie, jakość życia, uwarunkowania, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2018.
Kirenko J., Sarzyńska E., Bezrobocie. Niepełnosprawność. Potrzeby, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2010.
Kirenko J., Boczkowska M., Bezrobocie, zachowania zdrowotne, uwarunkowania, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2017.
Kirenko J., Wiatrowska A., Otyłość, przystosowanie i uwarunkowania, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2015.
Kmiecik-Baran K., Bezrobocie czynnikiem marginalizacji i ubóstwa, Gdańsk 2009.
Kowalczyk E., Człowiek wobec bezrobocia, „Przegląd Organizacji” 2008, 4.
Kubicka H., Brak pracy – przykład zagrożenia rozwoju społeczno-kulturowego i praktyka społeczna, w: E. Marynowicz-Hetka, Pedagogika społeczna. Podręcznik akademicki, t. I, Warszawa 2006.
Kwiatkowski E., Bezrobocie. Podstawy teoretyczne, Warszawa 2002.
Łobocki M., W trosce o wychowanie w szkole, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2007.
Nowak M., Podstawy pedagogiki otwartej, Lublin 1999.
Ogińska-Bulik N., Juczyński Z., Osobowość – stres a zdrowie, Difin, Warszawa 2008.
Pilch J., Bezrobocie – nowa kwestia społeczna, w: I. Lepalczyk, T. Pilch (red.), Pedagogika społeczna. Człowiek w zmieniającym się świecie, Warszawa 2005.
Ponczek D., Olszowy I., Styl życia młodzieży i jego wpływ na zdrowie, „Problemy Higieny i Epidemiologii” 2012, 93/2: 260-268.
Ślebarska K., Droga do pracy. Proaktywne radzenie sobie a poszukiwanie zatrudnienia i adaptacja do nowego miejsca pracy, Wydawnictwo UŚ, Katowice 2017.
Tischner J., Myślenie według wartości, Kraków 1993.
Trzebiatowski J., Jakość życia w perspektywie nauk społecznych i medycznych – systematyzacja ujęć definicyjnych, „Hygeia Public Health” 2011, 46 (1): 25-32.
Wolińska J., Komputer (gry, Internet) – konieczność, pasja, zagrożenie, uzależnienie. W: G. Kwiatkowska (red.). Wybrane zagadnienia psychologii współczesnej, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2004, s. 185-196.
Wołpiuk-Ochocińska A., Uzależnienie od Internetu – przybliżenie zjawiska, w: P. Francuz, W. Otrębski (red.), Studia z psychologii w KUL, t. 13, Wydawnictwo KUL, Lublin 2006, s. 99-119.
Zalewska A., Jaros R., Jakość życia w zależności od sytuacji na rynku pracy, Wydawnictwo Piątek Trzynastego 2008.
Copyright (c) 2020 Roczniki Teologiczne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
