Concepts of Spirituality at Universities of Today

Andrzej Jastrzębski

doi:10.18290/rt.2019.66.5-6

Andrzej Jastrzębski Faculty of Human Sciences, Saint Paul University, Ottawa

DOI: https://doi.org/10.18290/rt.2019.66.5-6

Słowa kluczowe: duchowość; teologia; uniwersytet

Abstrakt

Koncepcje duchowości na uniwersytetach dzisiaj

W naszych czasach koncepcja, pojęcie lub rozumienie duchowości weszło w niezwykle dynamiczną fazę. Proces ten można również zaobserwować w sposobie nauczania duchowości na różnych uniwersytetach. Ogólnie mówiąc, w podejściu do studiowania duchowości można wyodrębnić cztery czynniki lub wymiary: ontologiczne albo fenomenologiczne oraz fundamentalne albo pragmatyczne. Celem tego artykułu jest zilustrowanie rozróżnienia naszkicowanego podziału w oparciu o wybrane przykłady programów uniwersyteckich, analiza porównawcza rozumienia duchowości i jej konsekwencji dla programów akademickich.

Jeden z możliwych przyszłych kierunków rozwoju duchowości można przedstawić jako proces stopniowego poszerzania jej rozumienia. Duchowość katolicka stanie się bardziej ekumeniczna (chrześcijańska), a następnie międzyreligijna – obecnie jesteśmy świadkami znaczącego zainteresowania buddyzmem, w końcu nawet niereligijna, tj. obejmująca wszystkie możliwe duchowe doświadczenia człowieka.

Bibliografia

Chmielewski, M. “Duchowość.” In Leksykon duchowości katolickiej. Ed. M. Chmielewski, 226-232. LublinKraków: Wydawnictwo M, 2002.

Daniluk, M. “Duchowość chrześcijańska.” In Encyklopedia Katolicka, vol. 4. Ed. R. Łukaszyk, L. Bieńkowski, F. Gryglewicz, 317-330. Lublin: TN KUL, 1985.

Darowski, R. Filozofia człowieka. Zarys problematyki. Kraków: WAM, 2002.

Elkins, D.N. Beyond religion: A personal program for building a spiritual life outside the walls of traditional religion. Wheaton, IL: Quest Books, 1998.

Gall, T., Malette, J., Guirguis-Younger, M. “Spirituality and Religiousness: A Diversity of Definitions.” Journal of Spirituality in Mental Health (2011), 13/3: 158-181. DOI/abs/10. 1080/19349637.2011.593404

Granat, W. Osoba ludzka. Próba definicji. Lublin: TN KUL, 2006.

Helminiak, D.A. “Confounding the Divine and the Spiritual: Challenges to a Psychology of Spirituality.” Pastoral Psychology (2008), 57: 161-182.

Jastrzębski, A. “Gordon W. Allport’s concept of the human person. On a possible dialog between philosophy and psychology.” The Pluralist (2011), 1: 71-86.

Jastrzębski, A. “On the possibility of the psychology of spirituality.” Counseling and Spirituality (2017), 36/1-2: 33-49.

Koenig, H.G. Medicine, Religion and Health: Where Science and Spirituality Meet. West Conshohocken: Templeton Press, 2008.

Oman, D. “Defining religion and spirituality.” In Handbook of the psychology of religion and spirituality. Ed. R.F. Paloutzian, C.L. Park, 23-47. New York: The Guilford Press, 2013.

Puchalski, C., Ferrell, B., Virani, R., Otis-Green, S., Baird, P., Bull, J., Chochinov, H., Handzo, G., Nelson-Becker, H., Prince-Paul, M., Pugliese, K., Sulmasy, D. “Improving the quality of spiritual care as a dimension of palliative care: the report of the Consensus Conference.” Journal of Palliative Medicine (2009), 12(10): 885-904.

Rubin, J.B. “Psychoanalysis and spirituality.” In Psychoanalysis and religion in the 21st century: Competitors or collaborators. Ed. D.M. Black, 132-153. New York: Routledge, 2006.

Schneiders, S.M. “Spirituality in the Academy.” Theological Studies (1989), 50: 676-697.

Špidlik, T., Gargano, I., Grossi, V. “Duchowość Ojców Kościoła.” In Historia duchowości, vol. 3. Kraków: Homo Dei, 2004.

Taylor, Ch. Sources of the Self. The Making of the Modern Identity. Cambridge, MA: Harvard UP, 1989.

Tischner, J. Spór o istnienie człowieka. Kraków: Znak, 1998.

Von Balthasar, H.U. “The Gospel as Norm and Test of All Spirituality in the Church.” Concilium (1965), 9: 5-13.

Wiseman, J.O. Spirituality and Mysticism: A Global View. Theology in Global Perspective Series. Orbis Books: Maryknoll, NY, 2006.

Witek, S. “Duchowość religijna.” Encyklopedia Katolicka, vol. 4. Ed. R. Łukaszyk, L. Bieńkowski, F. Gryglewicz, 330-334. Lublin: TN KUL, 1985.

Wojcieszek, K.A. Na początku była rozpacz… Antropologiczne podstawy profilaktyki. Kraków: Rubikon, 2005.

Zaborowski, Z. Człowiek jego świat i życie. Próba integracji. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”, 2002.