Pieśń Już to po zachodzie słońca do Matki Bożej Gietrzwałdzkiej w przekazach z żywej tradycji
Abstract
The main aim of the article is to show functioning of the song Już to po zachodzie słońca (It is already after the sunset) in the living folk tradition. Originally, the song, inspired by the miraculous apparitions in Gietrzwałd and written in 1877 by Andrzej Samulowski, was passed down in oral tradition and in this way it reached different parts of Poland. During the field research 22 recordings of this song were gathered, coming from 9 different regions of our country. Research has shown that this song has 4 melodic versions, of which Version I and Version II have numerous variants; also, it has been proved that this song is multifunctional (it serves as a Marian song, a beggar song, a pilgrimage song and a funeral song). It is worth pointing out that these recordings are really varied, each of them is different, usually is defined by local conditions. It confirms a high degree of melodic, methro-rytmic, interstanza and agogic variability, various ways of vocal performance, as well as, quite high text variantability.
References
Bartkowski, Bolesław. Polskie śpiewy religijne w żywej tradycji. Style i formy. Kraków: PWM, 1987.
Bartkowski, Bolesław. “Problem ludowości i wariabilności polskich pieśni religijnych, żyjących w tradycji ustnej.” Seminare. Poszukiwania naukowo-pastoralne 2(1977), 301-317.
Bartkowski, Bolesław. “Uwagi o polskich religijnych pieśniach narracyjnych.” Roczniki Teologiczno- -Kanoniczne 34(1987), 7: 81-87.
Bartkowski, Bolesław. “Z badań terenowych nad pieśniami religijnymi.” Zeszyty Naukowe KUL 18(1975), 1(69): 55-60.
Dadak-Kozicka, Katarzyna. “Rodzimość muzyki według XIX-wiecznych folklorystów.” Polski Rocznik Muzykologiczny 2004, 113-132.
Dahlig, P. “Oskar Kolberg i etnomuzykologia wobec ludowej pieśni religijnej.” Pro Musica Sacra 12(2014), 131-150.
Ewertowski, Stefan. “Kulturowy i gospodarczy wymiar „świętych miejsc” regionu Warmii i Mazur,” Studia Warmińskie, 47(2010), 109-122.
Kolberg, Oskar. Pieśni ludu polskiego. Vol. 1. Wrocław–Poznań: IOK, 1961.
Krakowiak, Czesław. “Idee przewodnie Wstępu do Dyrektorium o pobożności ludowej.” In Liturgia i pobożność ludowa. Ed. W. Nowak, 11-24. Olsztyn: Wydawnictwo UWM, 2003.
Krause, Irena J. “Pieśni maryjne w diecezji warmińskiej w XIX w. (w aspekcie muzykologicznym).” Studia Warmińskie 14(1977), 387-418.
Kumala, Janusz. “Liturgia i pobożność ludowa w sanktuariach.” In Liturgia i pobożność ludowa. Ed. W. Nowak, 166-177. Olsztyn: Wydawnictwo UWM, 2003.
Kusto, Agata. “From research into the sources of traditional folk songs. The example of Marian songs from the Lublin Region.” In Traditional Musical Cultures In Central- Eastern Europe. Ecclesiastical and Folk Transmission. Ed. P. Dahlig. Transl. J. Comber, 257-295. Warsaw: University of Warsaw, Institute of Musicology, Warsaw Learned Society, Polish Academy of Sciences: Institute of Art, 2009.
Leniec, A. “Liturgia i modlitwa w sanktuarium w Gietrzwałdzie.” In Orędzie gietrzwałdzkie wczoraj i dziś. Ed. K. Parzych, 153-172. Olsztyn, 2015.
Obłąk, Jan. Gietrzwałd. Olsztyn: Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 1979.
Occasional printing from AMFR KUL (DU15): Pieśń o Najświętszej Maryi Pannie Gietrzwałdzkiej. Czcionkami St. Romana. Pelplin 1887.
Polska Pieśń i Muzyka Ludowa. Źródła i Materiały. Vol. 3: Warmia i Mazury. Part I: Pieśni doroczne i weselne. Ed. L. Bielawski. Warszawa: IS PAN, 2002.
Polska Pieśń i Muzyka Ludowa. Źródła i Materiały. Vol. 3: Warmia i Mazury. Part V: Pieśni religijne i popularne. Ed. L. Bielawski. Warszawa: IS PAN, 2002.
Ropiak, Sławomir. “Pieśni o świętych oraz rozmaite i przygodne w polskich warmińskich śpiewnikach drukowanych w latach 1858-1924.” Studia Warmińskie 37(2000), 2: 347-370.
Ryłko, Stefan. Łaskami słynący obraz Matki Boskiej w Gietrzwałdzie. Kraków: Wydawnictwo Św. Stanisława BM Archidiecezji Krakowskiej, 1995.
Sulima, Stefan. Gietrzwałd. Zapomniane sanktuarium na ziemiach odzyskanych w 70 rocznicę objawień M. Boskiej. Kraków: Nakładem Autora, 1947.
Wilk, Wiesław. “Matka Boska w warmińskiej poezji regionalnej.” Studia Warmińskie 14(1977), 419-426.
Zoła, Antoni. Melodyka ludowych śpiewów religijnych w Polsce. Lublin: Wydawnictwo Polihym- nia, 2003.
Zoła, Antoni. “Pieśni maryjne w żywej tradycji. Typologia i charakterystyka.” In Muzyka sakralna. Materiały z seminariów „Gaude Mater”. Ed. J. Masłowska, 63-72. Warszawa, 1998.
Copyright (c) 2018 Roczniki Teologiczne
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
