“The Heritage of Our Forefathers” by Leonard Górka as a Call to Unity in Diversity

  • Józef Budniak University of Silesia in Katowice, Faculty of Theology
Keywords: Cyril and Methodius; Church; Europe; ecumenism; communion; hope

Abstract

The Church, being on the way to its unity in diversity, should make use of its rich history. There can be found the examples that may be helpful in the reconciliation process of not only the Churches, but also cultures and nations. The paradigm of the reconciliation process are, among others, the Apostles of the Slavs, saints Cyril and Methodius. In his “Slavic encyclical” Slavorum Apostoli (SA), the Pope John Paul II called them the authentic protagonists of ecumenism who effectively strive “to remove or reduce any real or even apparent division among individual communities belonging to the same Church” (SA 14).

Reverend professor Leonard Górka, both a witness of ecumenism and a great advocate of the Cyrilo-Methodian tradition, and a longtime researcher and teacher in the Ecumenical Institute of the Catholic University of Lublin, often mentioned the saints in his speeches and publications. He emphasized that the saint Solun Brothers, due to their personality and achievement, are figures that make all Christians sensitive to the longing for union and unity between the two sister Churches – Eastern and Western. His testimony can be the reference point for those Christians who engage all their forces in the process of unification in diversity.

References

Bartůnĕk Václav: Soluňští bratři: 1100 let příchodu sv. Cyrila a Metoděje na Moravu: Sborník, 2. vyd., Praha: Ústřední církevní nakladatelství 1963.

Budniak Józef: Dziedzictwo konfesyjne, w: Różnić się w zgodzie. Księga pamiątkowa dedykowana Księdzu Profesorowi Leonardowi Górce, red. Sławomir Pawłowski, Lublin: Wydawnictwo KUL.

Budniak Józef: Jednoczeni w różnorodności. Tradycja cyrylo-metodiańska jako paradygmat procesu pojednania Kościołów, kultur i narodów, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2009.

Cinek František: Arcibiskup dr. Antonín Cyril Stojan. Život a dílo A.C. Stojana, Roma: ???? 1989.

Czaja Andrzej: „Communio ecclesiarum” w perspektywie zróżnicowanego rozumienia Boskiej komunii, w: „Kościoły siostrzane” w dialogu, red. Zygfryd Glaeser, Opole: Wydział Teologiczny UO 2002.

Górka Leonard: Dziedzictwo ojców. Ekumeniczny charakter tradycji welehradzkiej, Warszawa: Verbinum 1995.

Górka Leonard: Ekumeniczne znaczenie Kongresów Welehradzkich, w: W służbie słowa Bożego, red. Waldemar Wesoły; Roman Malek, Płock–Pieniężno: Wydawnictwo Diecezjalne 1978.

Górka Leonard: Slawische Befreiungstheologie. Grundriß zur Teologie und Geistigkeit der Kirillo Methodianischen Tradition, „Roczniki Teologiczne” 55 (2008), z. 7.

Górka Leonard: Słowiańska teologia wyzwolenia na podstawie dzieła ewangelizacyjnego patronów Europy, Cyryla i Metodego, w: Intelektualne i duchowe dziedzictwo Cyryla i Metodego. Historia i aktualność tradycji cyrylometodiańskiej, red. Józef Budniak, Andrzej Kasperek, Katowice: Polska Akademia Nauk Oddział w Katowicach i Studio Noa 2014.

Górka Leonard: Święci Cyryl i Metody a pojednanie. Słowiańskie dziedzictwo w służbie jedności Kościołów i narodów, Warszawa–Lublin: Wydawnictwo Księży Marianów 2001.

Hadrian II, List apostolski Gloria in excelsis Deo (rok 868–869) do książąt słowiańskich Rościsława, Świętopełka i Kocela, w: Cyryl i Metody – apostołowie i nauczyciele Słowian, red. Jan Sergiusz Gajek, Leonard Górka, cz. 2, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL 1991.

Homilia Jana Pawła II wygłoszona w bazylice w Welehradzie w dniu 22 kwietnia 1990 (w czasie pierwszej wizyty duszpasterskiej w Czeskiej i Słowackiej Federacyjnej Republice), w: Cyryl i Metody – apostołowie i nauczyciele Słowian, red. Jan Sergiusz Gajek, Leonard Górka, cz. 2, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL 1991.

Jan Paweł II: Akt Europejski. Santiago de Compostella, 9 listopada 1982, w: Sławomir Sowiński, Radosław Zenderowski, Europa drogą Kościoła. Jan Paweł II o Europie i europejskości, Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 2003.

Jan Paweł II: Encyklika Slavorum Apostoli, Roma 1985.

Jan Paweł II: List apostolski Egregiae virtutis (31 XII 1980), Roma 1981.

Jan VIII: List apostolski Predicationis tuae (czerwiec–lipiec 879 r.) do arcybiskupa Panonii Metodego, w: Cyryl i Metody – apostołowie i nauczyciele Słowian, red. Jan Sergiusz Gajek, Leonard Górka, cz. 2, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL 1991.

Konstituce a Direktář Kongregace Sester sv. Cyrila a Metoděje, Praha: ???? 1984.

Leon XIII: Encyklika Grande munus, skierowana w dniu 30 września 1880 roku do patriarchów, prymasów, arcybiskupów i biskupów świata katolickiego łaskę i wspólnotę ze Stolicą Apostolską utrzymujących, dotycząca czci Apostołów Słowiańszczyzny – Świętych Cyryla i Metodego, w: Encyklika Ojca św. Leona XIII z dnia 30 IX 1880 r. dotycząca czci Apostołów Słowiańszczyzny, wyd. Antoni Kantecki, Poznań: nakładem wydawcy 1880, s. 1-31.

List pasterski katolickich biskupów Jugosławii (11 października 1984 r.) z okazji 1100 lecia śmierci św. Metodego „Święty Metody–Apostoł i Nauczyciel Słowian” (885–1985), w: Cyryl i Metody – apostołowie i nauczyciele Słowian, red. Jan Sergiusz Gajek, Leonard Górka, cz. 2, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL 1991.

Łużny Ryszard: Encyklika słowiańska, „Więź” 1986, nr 1.

Łużny Ryszard: Myśl słowiańska Jana Pawła II, red. Jan Orłowski, Anna Woźniak, Lublin: Wydawnictwo KUL 2008.

Naumow Aleksander: Pasterze wiernych Słowian. Święci Cyryl i Metody, Kraków: Wydawnictwo Znak 1985.

Paweł VI: List apostolski Antiquae nobilitatis do biskupów, kapłanów i wiernych Czechosłowacji z okazji 11 wieków od śmierci św. Cyryla, Apostoła jej narodów, AAS 1969, vol. 61, s. 137-149. Cyt. za: Cyryl i Metody – apostołowie i nauczyciele Słowian, red. Jan Sergiusz Gajek, Leonard Górka, cz. 2, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL 1991.

Przemówienie papieża Jana Pawła II na nabożeństwie ekumenicznym w Eczmiadzynie, „Wiadomości KAI” 2001, nr 40, s. 25.

Ratzinger Joseph: Postępy ekumenizmu, tłum. Joanna Kruczyńska, w: Joseph Ratzinger, Kościół – Ekumenizm – Polityka, („Communio” 1990, nr 5), Poznań–Warszawa: Pallottinum 1990.

Schoof Mark: Przełom w teologii katolickiej. Początki – drogi – perspektywy, przeł. Halina Bortnowska, Kraków: Wydawnictwo Znak 1972.

Sestra Marie CM: Matka Unie, v: Cesta k nebi. Aby všichni jedno byli, Velehrad: ????? 1938.

Sławski Franciszek: Święci Cyryl i Metody – życie i dzieło, w: Cyryl i Metody. Apostołowie i Nauczyciele Słowian. Studia i dokumenty, red. Jan Sergiusz Gajek, Leonard Górka, cz. 1, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL 1991.

Tkadlčík Vojtěch: Velehradská cesta k odloučeným bratřím, Praha: Česká katolická Charita 1970.

Zlámal Bohumil: Příručka českých církevních dĕjín, Díl 1: Počátky latinského a slovanského křesťanství na Velké Moravě a v Čechách (roky 800–1000), Olomouc: Česká katolická Charita 1970.

Zlámal Bohumil: Svatí Cyril a Metodĕj, Řím: Křesťanská akademie – Edice Sůl země 1985.

Żywot św. Konstantyna Cyryla, w: Tadeusz Lehr Spławiński, Konstantyn i Metody. Zarys monograficzny z wyborem źródeł, Warszawa: PAX 1967.

Published
2019-12-12
Section
Other