The Catholic Church Towards Palace Chapels in Early Modern Poland

  • Szymon Cierpisz Jagiellonian University in Kraków
Keywords: palace chapel; chapel; residence; 18th century; Poland

Abstract

Palace Chapels which used to take part in representational program of the most of the aristocratic residences remain still rather unknown. In Poland researches on this issue are particularly difficult because of the tragic historical events that led to the situation in which there is no original, untouched 18th century palace as Mariusz Karpowicz has stated. The lack of information on palace chapels in Poland should be then completed in other way. The attitude of the Catholic Church in Poland towards private places of worship, which is a subject of this article, can be regarded as one of the ways to broaden our knowledge about them. The text shows some efforts of the Polish hierarchs since the 17th till end of the 18th centuries to limit creating and existing of the chapels which has been presented with the comparison to similar actions of the French bishops.

References

Abraham W.: Początki prawa patronatu w Polsce, Lwów 1889.

Aftanazy R.: Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, 1, Województwo mińskie, mścisławskie, połockie, witebskie, Wrocław 1991.

Ataman J.: W. H. Sierakowski i jego rządy w diecezji przemyskiej, Warszawa 1936.

Aubrun M.: Moines, paroisses et paysans, Clermont–Ferran 2000.

Babin F.: Conférences ecclésiastiques de la Diocèse d’Angers: Sur la Sacrifice de la Messe; tenues pendant l’Année 1716, Avignon 1749.

Barącz S.: Cudowne obrazy Matki Najświętszej w Polsce, Lwów 1891.

Betlej A.: Kaplica zamkowa pałacu w Krysowicach, [in:] Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej, ed. J.K. Ostrowski, part 1: Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego, 7, Kraków 1999, pp. 119-124.

Betlej A.: Sibi, Deo, Posteritati. Jabłonowscy a sztuka w XVIII wieku, Kraków 2010.

Betlej A.: Kościół p.w. ŚŚ. Piotra i Pawła oraz dawne kolegium ks. Jezuitów, [in:] Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej, ed. J.K. Ostrowski, part 1: Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego, 20, Kraków 2012, pp. 71-132.

Cohen M.: An Indulgence for the Visitor: The Public at the Sainte-Chapelle of Paris, “Speculum” 83 (2008), pp. 840-883.

Devisse J.: Hincmar. Archevêque de Reims 845-882, vol. II, Genève 1976.

Dictionnaire de Théologie Catholique, vol. II, Paris 1923.

Dzieduszycki M.: Kronika domowa Dzieduszyckich, Lwów 1865.

Dzieduszycki M.: Żywot Wacława Hieronima Sierakowskiego arcybiskupa lwowskiego, Kraków 1868.

Encyklopedia kościelna, vol. IX, Warszawa 1876.

Fleury C.: Histoire ecclesiatique (depuis la naissance de Jesu-Christ jusqu’en 1414), vol. XI, Bruxelles 1714.

Gaber S.: Polacy na dworze Stanisława Leszczyńskiego w Lunéville w latach 1737-1766, Częstochowa 1998.

Gombin K.: Eustachy Potocki I Ludwik Markiewicz. Rola kolatora i proboszcza przy budowie kościoła pałacowego pod wezwaniem św. Marii Magdaleny w Sernikach, [in:] Ziemiaństwo na Lubelszczyźnie. Materiały II sesji naukowej zorganizowanej w Muzeum Zamoyskich w Kozłówce 22-24 maja 2002, Kozłówka 2003, pp. 249-262.

Grzybkowski A.: Średniowieczne kaplice zamkowe Piastów Śląskich, Warszawa 1982.

Kasabuła T.: Ignacy Massalski, biskup wileński, Lublin 1998.

Karpowicz M.: Sztuka polska XVIII wieku, Warszawa 1985.

Kitowicz J.: Opis obyczajów za panowania Augusta III, Warszawa 1999.

Krętosz J.: Organizacja archidiecezji lwowskiej obrządku łacińskiego od XV wieku do 1772 roku, Lublin 1986.

Kurzej M.: Kościół parafialny p.w. Matki Boskiej Szkaplerznej (Matki Boskiej z Góry Karmel) w Zawałowie, [in:] Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej, ed. J.K. Ostrowski, part 1: Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego, 15, Kraków 2007, pp. 443-452.

Kumor B.: Dzieje diecezji krakowskiej do roku 1795, vol. II, Kraków 1999.

Litak J.: Parafie Rzeczypospolitej w XVI-XVII wieku, Lublin 2004.

Magdziarz W.: Uwodziciele władzy, Warszawa 2013.

Mączyński R.: Nowożytne konfesje polskie. Artystyczne formy gloryfikacji grobów świętych i błogosławionych w dawnej Rzeczypospolitej, Toruń 2003.

Moryc C.: Udział magnaterii w bernardyńskich bractwach religijnych, [in:] Studia nad sztuką renesansu i baroku, vol. IX, Lublin 2008, pp. 7-25.

Nelson J.: Kingship, Law and Liturgy in the Political Thought of Hincmar of Reims, “The English Historical Review” 92 (1977), pp. 241-279.

Pellecchia L.: The Patron’s Role in the Production of Architecture: Bartolomeo Scala and the Scala Palace, “Rennaissance Quarterly” 42 (1989), pp. 258-291.

Peyrat G. Du (abbe Guillaume): Histoire ecclesiastique de la coeur ou les antiquitez et recherches de la Chapelle du Roy de France, Paris 1645.

Sacrosancti et Oecumenici Concilii Tridentini Canones et Decreta, Paris 1823.

Sénécal R.: Carlo Borromeo’s Instructiones Fabricae et Supellectilis Ecclesiasticae and Its Origins in the Rome of His Time, “Papers of the British School at Rome” 68 (2000), pp. 241-267.

Subera I.: Synody prowincjonalne biskupów gnieźnieńskich, Warszawa 1981.

Surmacz W.: Ostatni synod płocki w Polsce przedrozbiorowej, „Studia Płockie” 4 (1976), pp. 145-184.

Szady B.: Prawo patronatu w Rzeczypospolitej w czasach nowożytnych, Lublin 2003.

Tatarkiewicz W.: Łazienki warszawskie, Warszawa 1968.

Tymosz S.: Recepcja reformy trydenckiej w działalności kanoniczno-pastoralnej arcybiskupa Wacława Hieronima Sierakowskiego w latach 1740-1780, Lublin 2002.

Weiss D.: Architectural Symbolism and the Decoration of the Ste.-Chapelle, “The Art Bulletin” 77 (1995), pp. 308-320.

Zagórowski O.: Lipowiec. Zamek biskupi i dom poprawy dla księży, „Nasza Przeszłość” 12 (1960), pp. 173-220.

Zych S.: Przyczynek do dziejów parafii zamkowej w Rzeszowie w latach 1740/43-1772, „Małopolskie Wędrówki” 5 (1997), pp. 23-25.

Zych S.: Kaplica zamkowa w Rzeszowie, [in:] Encyklopedia Rzeszowa, red. J. Draus, G. Zamoyski, Rzeszów 2011.

Published
2019-12-11
Section
Articles