German and Polish Employment Model for People with Disabilities
Abstract
Article presents the Polish and German approach to the issue of professional activation of the disabled. Both models, in many respects, especially from the normative, are similar. Poland took over many German solutions and have adapted them to national circumstances. The German support system is a coherent system, and is being implemented successfully. While the Polish system of support for people with disabilities characterized by low efficiency and employment effectiveness of this social group, as a result of many factors, mainly the obstruction system. Poland is currently at the stage of implementation of measures to change the model policy of support for people with limited efficiencies by implementing more personalized support mechanisms (eg. Job-coach, services assistants of people with disabilities), or instruments that encourage enterprise market and social to employ the disabled and supporting the development of entities social economy.
References
Auriga-Borówko A., Borysiak K., Chyla W., Goś-Wójcicka K., Centra integracji społecznej, zakłady aktywności zawodowej i warsztaty terapii zajęciowej w 2014 r. Notatka informacyjna, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 1.12.2015.
Balon K., Hesse W., Sytuacja prawna osób niepełnosprawnych w Niemczech, „Socius. Polsko-niemieckie pismo o osobach z niepełnosprawnościami” 2009, nr 1, s. 14-16.
Balon K., Hesse W., Standaryzacja a system świadczenia usług pomocy społecznej w Niemczech, Salzgitter/Berlin, kwiecień 2010.
Barczyński A., Aktywizacja zawodowa osób niepełnosprawnych w przekroju terytorialnym, „Studia Ekonomiczne” 2013, nr 134, s. 41-48.
Bartkowski J., Gąciarz B., Giermanowska E., Kudlik A., Sobiesiak P., Pracodawcy o zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Jak jest? Co można zmienić?, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2009.
Beyersdorf J., Aktywizacja zawodowa osób z niepełnosprawnością w Niemczech na przykładzie młodych osób rehabilitowanych przez Federalną Agencję Pracy, „Studia Oeconomica Posnaniensia” 3(2015), nr 10, s. 44-63.
Czapiński J., Dyskryminacja społeczna, w: Rynek pracy i wykluczenie społeczne w kontekście percepcji Polaków. Diagnoza społeczna 2013. Raport tematyczny, red. I.E. Kotowska, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej oraz Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2014, s. 201-208.
Diagnoza społeczna 2015. Warunki i jakość życia Polaków. Raport, red. J. Czapiński, T. Panek, Rada Monitoringu Społecznego, Warszawa 2015.
Ekonomia społeczna w zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Polski i niemiecki model ekonomii społecznej w zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, red. A. Juros, A. Biały, Fundacja Rozwoju Lubelszczyzny, Lublin 2014.
Fischer U., Przeciwdziałanie wykluczeniu osób niepełnosprawnych i wzmacnianie gospodarki socjalnej. Doświadczenia niemieckie, w: Ekonomia społeczna w zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Polski i niemiecki model ekonomii społecznej w zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, red. A. Juros, A. Biały, Fundacja Rozwoju Lubelszczyzny, Lublin 2014, s. 12-57.
Garbat M., Zatrudnianie i rehabilitacja zawodowa osób z niepełnosprawnością w Europie, Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza, Zielona Góra 2012.
Garbat M., Rehabilitacja zawodowa i zatrudnienie chronione osób z niepełnosprawnościami w Polsce – geneza, rozwój i stan obecny, „Niepełnosprawność – zagadnienia, problemy, rozwiązania” 2015, nr I(14), s. 79-106.
Gąciarz B., Lokalne instytucje samorządowe i organizacje pozarządowe jako aktorzy systemu wsparcia dla osób niepełnosprawnych. Diagnoza i rekomendacje, „Trzeci Sektor”, nr 16, wiosna 2009, s. 9-16.
Gąciarz B., Model społeczny niepełnosprawności jako podstawa zmian w polityce społecznej, w: Polscy niepełnosprawni. Od kompleksowej diagnozy do nowego modelu polityki społecznej, red. B. Gąciarz, S. Rudnicki, Wydawnictwa AGH, Kraków 2014, s. 17-43.
Gąciarz B., Przemyśleć niepełnosprawność na nowo. Od instytucji państwa opiekuńczego do integracji i aktywizacji społecznej, „Studia Socjologiczne” 2014, nr 2 (213), s. 15-42.
Gąciarz B., W kierunku nowego modelu polityki społecznej, w: Polscy niepełnosprawni. Od kompleksowej diagnozy do nowego modelu polityki społecznej, red. B. Gąciarz, S. Rudnicki, Wydawnictwa AGH, Kraków 2014, s. 377-391.
Gąciarz B., Grewiński M., Rudnicki S., Geletta K., Usługi publiczne i komercyjne: kierunki zmian systemu indywidualnego wsparcia osób niepełnosprawnych, w: Polscy niepełnosprawni. Od kompleksowej diagnozy do nowego modelu polityki społecznej, red. B. Gąciarz, S. Rudnicki, Wydawnictwa AGH, Kraków 2014, s. 219-234.
Gąciarz B., Kubicki P., Rudnicki S., System instytucjonalnego wsparcia osób niepełnosprawnych w Polsce – diagnoza dysfunkcji, w: Polscy niepełnosprawni. Od kompleksowej diagnozy do nowego modelu polityki społecznej, red. B. Gąciarz, S. Rudnicki, Wydawnictwa AGH, Kraków 2014, s. 105-126.
Juros A., Całościowe planowanie życia (CPŻ) jako metoda przekraczania trudnych sytuacji przez osoby z niepełnosprawnością, w: Integracja osób niepełnosprawnych w społeczności lokalnej, red. A. Juros, W. Otrębski, FŚCEDS, Lublin 1997, s. 133-136.
Juros A., Zakończenie. Poszukiwanie nowych dróg świadczenia usług społecznych, w: Integracja osób niepełnosprawnych w społeczności lokalnej, red. A. Juros, W. Otrębski, FŚCEDS, Lublin 1997, s. 310-321.
Juros K., Razem tworzymy społeczeństwo, czyli integracja społeczna osób chorujących psychicznie, w: Dajmy szansę. Zatrudnienie i praca w perspektywie zdrowia psychicznego. Poradnik o charakterze samopomocowym, red. A. Juros, M. Kruk, Wydawnictwo KUL, Lublin 2010, s. 109-115.
Juros A., Biały A., Partnerstwo w praktyce przedsiębiorstw ekonomii społecznej. Dobre praktyki, Lubelska Spółdzielnia Socjalna Koziołek, Lublin 2011.
Juros A., Biały A., Polski i niemiecki model ekonomii społecznej w zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Porównanie doświadczeń i możliwości adaptacji niemieckich rozwiązań w województwie lubelskim, w: Ekonomia społeczna w zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Polski i niemiecki model ekonomii społecznej w zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, red. A. Juros, A. Biały, Fundacja Rozwoju Lubelszczyzny, Lublin 2014, s. 58-127.
Juros A., Biały A., Polityka Unii Europejskiej na rzecz poprawy sytuacji osób z niepełnosprawnościami w obszarze zatrudnienia, „Roczniki Teologiczne” 64(2017), z. 1, s. 5-24.
Kamińska O., Analiza podstaw prawnych funkcjonowania rehabilitacji zawodowej w Polsce. Obowiązujące przepisy, w: Rehabilitacja zawodowa – stan aktualny i proponowane zmiany, red. G. Uścińska, A. Wilmowska-Pietruszyńska, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa 2014, s. 47-93.
Kiernan W.E., Zmiany w postrzeganiu osób z niepełnosprawnością, „LOS – Czasopismo Samopomocy Społecznej”, nr 3 (26), marzec 1998, s. 20-23.
Kiernan W.E., Polityka społeczna i rehabilitacja na poziomie lokalnym, „LOS – Czasopismo Samopomocy Społecznej”, nr 4 (27), kwiecień 1998, s. 20-22.
Komorowska O., Osoba niepełnosprawna w Polsce i w Niemczech – wybrane aspekty prawne, „Studia Prawno-Ekonomiczne” 83(2011), s. 311-322.
Koprowska M., Wiśniewski W., Problem efektywności regionalnego systemu aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych na przykładzie województwa wielkopolskiego, w: Problemy polityki społecznej. Wybrane zagadnienia teoretyczne i praktyczne, red. M.F. Gawrycki, M. Krupecka, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu, Poznań 2012, s. 281-300.
Morus M., Księżopolska K., Żuchowski G., Zakłady aktywności zawodowej w 2013 r. Informacja z badania, Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, [Warszawa], styczeń 2014.
Morysińska A., Sochańska-Kawiecka M., Makowska-Belta E., Zielińska D., Milczarek D., Zakrzewska-Materys E., Kumieniecka A., Badanie sytuacji warsztatów terapii zajęciowej. Raport końcowy z badania, Laboratorium Badań Społecznych Sp. z o.o., Warszawa, wrzesień 2014.
Najwyższa Izba Kontroli, Wykorzystanie przez samorządy powiatowe środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Informacja o wynikach kontroli, Warszawa 2015.
Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2011. Raport z wyników, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2014.
Nieradko-Iwanicka B., Iwanicki J., Zakłady aktywności zawodowej: rola w systemie rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych i perspektywy dalszego rozwoju, „Problemy Higieny i Epidemiologii” 2010, nr 2(91), s. 329-331.
O’Brien J., Lovett H., Finding a way toward everyday lives. The contribution of person-centered planning, Pennysylvania Office of Mental Retardation, Harrisburg, Pennysylvania 1993 (ERIC Document Reproduction Service No. ED356596).
Piasecki M., Niepełnosprawny w życiu społecznym, „LOS – Czasopismo Samopomocy Społecznej”, nr 4 (27), kwiecień 1998, s. 2-4, 7.
Pradela A., Żabińska I., Uwarunkowania zatrudnienia osób niepełnosprawnych w województwie śląskim, Pracownia Komputerowa Jacka Skalmierskiego, Gliwice 2015.
Realizacja przez Polskę zobowiązań wynikających z „Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych”. Sprawozdanie Rzecznika Praw Obywatelskich 2012-2014, Warszawa 2015.
Rohrmann A., Schädler J., Od opieki instytucjonalnej do asysty osobistej. Usługi społeczne w obszarze wsparcia ludzi z niepełnosprawnością, w: Podręcznik usług społecznych – przykład Niemiec, red. A. Evers, R.G. Heinze, T. Olk, przekład: K. Sosnowska, Seria: Współczesna Polityka Społeczna, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Janusza Korczaka w Warszawie, Warszawa 2013, s. 482-501.
Rozmus P., Co hamuje, a co przyspiesza aktywizującą i integrującą politykę społeczną? Źródła sukcesów i niepowodzeń instytucji wsparcia osób niepełnosprawnych w Polsce, w: Polscy niepełnosprawni. Od kompleksowej diagnozy do nowego modelu polityki społecznej, red. B. Gąciarz, S. Rudnicki, Wydawnictwa AGH, Kraków 2014, s. 127-156.
Slany K., Osoby niepełnosprawne w świetle Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2011 r. – wybrane aspekty, „Niepełnosprawność – zagadnienia, problemy, rozwiązania” 2014, nr II(11), s. 44-62.
Rymsza M., Rehabilitacja zawodowa osób niepełnosprawnych a zatrudnienie socjalne w sektorze gospodarki społecznej: problem dualności systemów wsparcia, w: Polityka aktywizacji w Polsce. Usługi reintegracji w sektorze gospodarki społecznej, red. M. Grewiński, M. Rymsza, Wyższa Szkoła Pedagogiczna TWP w Warszawie, Warszawa 2011, s. 180-193.
Rymsza M., Giermanowska E., Polityka integracji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych w Polsce: duże nakłady, małe efekty, „Trzeci Sektor”, nr 16, wiosna 2009, s. 2-8.
Sobiesiak P., Jak zmienić polski system integracji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych?, „Trzeci Sektor”, nr 16, wiosna 2009, s. 52-55.
Stańko I., Rola pracy w integracji osób niepełnosprawnych w społeczeństwie równych szans, „Socius. Polsko-niemieckie pismo o osobach z niepełnosprawnościami” 2009, nr 2, s. 2-4.
Stineman R.M., Morningstar M.E., Bishop B., Turnbull H.R., Role of Families in Transition Planning for Young Adults with Disabilities: Toward a Method of Person-Centered Planning, „Journal of Vocational Rehabilitation” 1993, nr 3, s. 52-61.
Ustawa Zasadnicza Republiki Federalnej Niemiec z dnia 23 maja 1949 r. Grundgesetz für die Bundesrepublik Deutschland, tłum. B. Banaszak, A. Malicka, w: Konstytucje państw Unii Europejskiej, red. W. Staśkiewicz, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2011, s. 519-563.
Żółciak T., Niepełnosprawnie wydane miliardy, „Dziennik Gazeta Prawna”, nr 95 (3988), 19 maja 2015, s. A4.
Dane dotyczące zakładów pracy chronionej i stanu zatrudnienia (aktualizacja na dzień 26 marca 2014 r.), http://www.niepelnosprawni.gov.pl/niepelnosp rawnosc-w-liczbach-/dane-od-wojewodow-o-zpch/ (dostęp: 20.04.2014).
6 million severely disabled people are living in Germany, Statistisches Bundesamt, https: //www.destatis.de/EN/PressServices/Press/pr/2016/10/ PE16_381_227.html (dostęp: 27.01. 2018).
Scheibner U., Niemieckie Warsztaty dla Osób Niepełnosprawnych, referat wygłoszony przez Bernda Conrada w dniu 3 października 2006 w Hotelu Sobieski w Warszawie, http://www. bagwfbm.eu/file/223 (dostęp: 20.04.2014).
Copyright (c) 2018 Roczniki Teologiczne
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
