The Unity of the Church in the Theological Works of Rev. Stanisław Nagy SCJ

Keywords: apologetics, ecclesiology, Christian unity, unity of the Church, Marks of the Church

Abstract

The topic of Church unity is one of the most important issues in both ecclesiology and ecumenical theology. The aim of the article is to show, using a diachronic and comparative method, how the concept of Church unity evolved and developed in the theological work of Stanisław Nagy, S.C.J., later a Cardinal. The first paragraph presents the Nagy’s views on Church unity from his apologetic period, which lasted some years after the end of the Vatican Council. The second paragraph presents a new approach to Church unity in Nagy’s thought, which emerged in connection with the ecclesiology of the Second Vatican Council and the inclusion of the Catholic Church into the ecumenical movement. This novelty was expressed in finding common ground between Catholic and Protestant ecclesiology in the recognition of the invisible and visible dimensions of the Church and in clarifying the possibility of a positive assessment of the ecumenical movement in the conciliar documents by applying the distinction between “Christian unity” and “Church unity” present in the decree on ecumenism Unitatis Redintegratio. The ecclesiology of the Church unity present in the writings of Stanisław Nagy, S.C.J., later a Cardinal, is a part of the current of the “hermeneutics of continuity” of which Joseph Ratzinger/Benedict XVI wrote, pointing to the permanence of the identity of the Church.

References

Artemiuk, Przemysław. Renesans apologii. Płock: Płocki Instytut Wydawniczy, 2016.

Benedykt XVI. „Do uczestników sesji plenarnej Kongregacji ds. Duchowieństwa. Rok kapłański będzie czasem pogłębienia misyjnego wymiaru kapłaństwa”. L’Osservatore Romano, wyd. pol., 30 (2009), nr 5: 51–52.

Benedykt XVI. „Wydarzenia, które zachowamy w pamięci i sercu”. L’Osservatore Romano, wyd. pol., 27 (2006), nr 2: 15–20.

Courth. Franz. „Eklezjologia — nauka o Kościele”. W: Franz Courth i Peter Neuner. Podręcznik teologii dogmatycznej. Traktat VII: Eklezjologia — nauka o kościele, red. Wolfgang Beinert, 209–524. Kraków: Wydawnictwo M, 1999.

La Delfa, Rosario. „Unità”. W: Dizionario di Ecclesiologia, red. Gianfranco Calabrese, Philip Goyret i Orazio Francesco Piazza, 1478–1495. Roma: Città Nuova, 2010.

Katechizm Kościoła katolickiego. Poznań: Pallottinum, 1994.

Krasiński, Józef. „Jedność Kościoła”. W: Leksykon Teologii Fundamentalnej, red. Marian Rusecki i in., 554–559. Lublin–Kraków: Wydawnictwo M, 2002.

Kumorek, Adam. Wiarygodność chrześcijaństwa w pismach kard. Stanisława Nagyego SCJ. Tarnów: Biblos, 2017.

Lubac, Henri de. Medytacje o Kościele. Tłum. Izabela Białkowska-Cichoń. Seria: Myśl Teologiczna Kraków: Wydawnictwo WAM, 1997.

Mueller, John Theodore. Dogmatyka chrześcijańska. Podręcznik dla duszpasterzy, nauczycieli i laików. Tłum. Mateusz Osęka, przekład przejrzał Bogumił Jarmulak. Warszawa: Lutheran Heritage Foundation, 2008.

Na drogach życia. Kardynał Stanisław Nagy w rozmowie z ks. Zbigniewem Morawcem SCJ, red. Joanna Lubieniecka i Zbigniew Morawiec. Kraków: Wydawnictwo Księży Sercanów Dehon, 2010.

Nagy, Stanisław. Chrystus w Kościele. Zarys eklezjologii fundamentalnej. Wrocław: Wrocławska Księgarnia Archidiecezjalna, 1982.

Nagy, Stanisław. „Dwa bieguny jedności Kościoła — ‘jedność dana’, ‘jedność zadana’. Communio 1988, nr 2: 15–26.

Nagy, Stanisław. „Elementy nowej wizji Kościoła”. Roczniki Teologiczno-Kanoniczne 23 (1975), z. 2: 37–58.

Nagy, Stanisław. „Jedność jako znamię Kościoła”. Roczniki Teologiczno-Kanoniczne 17 (1970), z. 2: 5–30.

Nagy, Stanisław. Kościół na drogach jedności. Wrocław: Wrocławska Księgarnia Archidiecezjalna, 1985.

Nagy, Stanisław. „Niektóre aspekty dzisiejszego traktatu o Kościele”. Collectanea Theologica 30 (1959), nr 1–4: 109–123.

Nagy, Stanisław. „Nowe elementy teologii jedności Kościoła”. Colloqium Salutis 8 (1976): 19–32.

Nagy, Stanisław. „Problematyka eklezjologiczna we współczesnej teologii fundamentalnej. Roczniki Teologiczno-Kanoniczne 23 (1976), z. 2: 5–22.

Nagy, Stanisław. „Sens katolickiej rewolucji ekumenicznej”. W: Tajemnica człowieka. Wokół osoby i myśli ks. Wincentego Granata, red. Irena Szumił, 377–395. Lublin: TN KUL, 1984.

Nagy, Stanisław. „Trwałe wartości ‘Dekretu o ekumenizmie’ oraz ich wpływ na katolicką postawę ekumeniczną. W: Święta tajemnica jedności. Dekret o ekumenizmie po dwudziestu latach. red. Wacław Hryniewicz i Piotr Jaskóła. Seria: Teologia w dialogu 5, 25–36. Lublin 1988.

„Obrona Wyznania Augsburskiego”. W: Księgi wyznaniowe Kościoła Luterańskiego, 165–325. Bielsko-Biała: Wydawnictwo Augustana, 2003.

Philips, Gérard. La Chiesa e il suo mistero nel Concilio Vaticano II. Storia, testo e commento della Costituzione Lumen Gentium. Milano: Jaca Book, 1993.

Pié-Ninot, Salvadore. Introduzione alla ecclesiologia. Casale Monferrato: Piemme, 1994.

Pius XI. Encyklika Mortalium animos (06.01.1928). Warszawa: Te Deum, 2001.

Podhajski, Maksym. „The Unity of the Church in the Ecumenical Dialogue between the Roman Catholic Church and the World Council of Churches”. Rocznik Teologii Katolickiej 16 (2017), nr 3: 303–315.

Rusecki, Marian, Przewodniczący Komitetu Nauk Teologicznych Polskiej Akademii Nauk. „Recenzja dorobku naukowego i prakseologiczno-eklezjalnego Kardynała prof. dra hab. Stanisława Nagyego w sprawie nadania tytułu doktora honoris causa Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu”. W: Kardynał Profesor Stanisław Nagy SCJ Doktor honoris causa Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu, red. Grzegorz Sokołowski i Andrzej Nowicki, 23–34. Wrocław–Kraków: Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu, 10 maja 2009.

Salamon, Dariusz. „Prezentacja sylwetki Jubilata ks. kard. Stanisława Nagyego”. Sympozjum 11(2007), nr 1 (16): 7–16.

Seweryniak, Henryk. Apologia pokolenia JPII. Płock: Płocki Instytut Wydawniczy, 2006.

Seweryniak, Henryk, Kierownik Katedry Prakseologii Apologijnej i Eklezjologii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie,. „Recenzja dorobku naukowego Kardynała prof. dra hab. Stanisława Nagyego w sprawie nadania tytułu doktora honoris causa Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu”. W: Kardynał Profesor Stanisław Nagy SCJ Doktor honoris causa Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu, red. Grzegorz Sokołowski i Andrzej Nowicki, 35–50. Wrocław–Kraków: Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu, 10 maja 2009.

„New Delhi Statement on Unity”. WCC 3rd Assembly, New Delhi, 1961, The Church’s unity. Dostęp 28.09.21. https://www.oikoumene.org/resources/documents/new-delhi-statement-on-unity.

Święte Oficjum. Instrukcja Ecclesia Catholica, 20 grudnia 1949 r. AAS 42 (1950): 142–147.

Z myślą o moim Kościele. Z kard. Stanisławem Nagym SCI rozmawia ks. inf. Ireneusz Skubiś. Częstochowa: Księgarnia Niedziela, 2011.

Published
2022-08-24
Section
Articles