Pogranicze polsko-rosyjskie jako bezpieczna przestrzeń życia człowieka

Main Article Content

Dariusz Jurczak

Abstrakt

Niniejszy artykuł jest próbą ukazania bezpiecznej przestrzeni życia człowieka na pograniczu polsko-rosyjskim. Autor opracowania poprzez badania chce zwrócić uwagę na uwarunkowania, jakie rządzą życiem mieszkańców pogranicza polsko-rosyjskiego. Wśród wielu podziałów barier dokonywanych z punktu widzenia ich funkcji na szczególną uwagę zasługują te, które uwzględniają aspekt rozwoju społeczno-gospodarczego. Wyróżnić można tu bariery typu naturalnego oraz zespół barier charakteryzujących strukturę danego terytorium (przygranicze polsko-rosyjskie), czyli demograficzne, kulturowe, ekonomiczne, organizacyjne i strukturalne. W zakresie lokalnego bezpieczeństwa społecznego (bezpieczeństwa przygranicza) dominującą rolę odgrywa administracja publiczna (rządowa
i samorządowa). Wynika to z zadań państwa i funkcji publicznych podmiotów, które nie konkurują ze sobą gospodarczo i nie są nastawione na zysk. Istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego bezpieczeństwa społecznego w Polsce miały zmiany w systemie administracji publicznej, w tym szczególnie utworzenie samorządu terytorialnego. Model systemu obejmuje sferę wewnętrzną funkcjonowania państwa. Pozwala ustalić, jak funkcjonuje system bezpieczeństwa i poszczególne jego elementy (co i kto o czym decyduje) oraz pozwala na: określenie systemu kierowania bezpieczeństwem społecznym, koordynację elementów wykonawczych systemu bezpieczeństwa, charakteru oddziaływań otoczenia na system, wskazanie regulacji prawnych określających organizację i funkcjonowanie systemu, oddziaływanie systemu na zagrożenia.

Article Details

Dział
Artykuły

Bibliografia

Bączkiewicz, B. Ilnicki, M. Szulca, M. (red.) (2017). Edukacja dla bezpieczeństwa. Charakterystyka współczesnych zagrożeń terrorystycznych. Poznań: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bezpieczeństwa.
Domański, R. (1977). Dynamika systemów przestrzennych. Przegląd Geograficzny, 49 (3), 401-436.
Gęsicka, G. (1996). Instytucje rozwoju lokalnego. Katowice: Wydawnictwo Śląsk.
Gierszewski, J. (2013). Bezpieczeństwo społeczne. Studium z zakresu teorii bezpieczeństwa narodowego. Warszawa: Wydawnictwo Difin.
Grochowski, L., Letkiewicz, A., Misiuk, A. (red.) (2011). Nauka o bezpieczeństwie. istota, przedmiot i kierunki rozwoju. Studia i materiały, T. 1. Szczytno: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie.
Hägerstrand, T. (1957). Migration and Area. W: D. Hannerberg, T. Hägerstrand, B. Odeving (red.), Migration in Sweden (s. 37-44). Lund: Lund Studies in Geography, Ser. B, nr 13.
Hartshorne, R. (1933). Geographic and Political Boundaries in Upper Silesia. Annales of the Association of American Geographers, 23 (4), 195-228.
Jemioło, T., Dawidczyk, A. (2008). Wprowadzenie do metodologii badań bezpieczeństwa. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Obrony Narodowej.
Jurczak, D. (2009). Nielegalna migracja cudzoziemców na pograniczu polsko-niemieckim 1996-2000 (Studium socjologiczne). Olsztyn: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Informatyki i Ekonomii TWP w Olsztynie.
Kołosowski, R.S., Adamski, J. (1999). Strategie rozwoju gospodarczego miast i gmin. Warszawa: Międzykomunalna Spółka Akcyjna MUNICIPIUM S. A., LGPP.
Łoboda, J. (1974). Niektóre geograficzne problemy dyfuzji innowacji. Przegląd Geograficzny, 46 (2), 243-262.
Łukaszewicz, A. (1977). Przestrzenny wymiar wzrostu społeczno-gospodarczego. Region Białostocki, 5, 19-53.
Mackay, R.J. (1958). The Interactance Hypothesis and Boundaries in Canada. Canadian Geographer, 3 (11), 1-8.
Palmowski, T. (red.) (2007). Pogranicze polsko-rosyjskie. Problemy współpracy transgranicznej z Obwodem Kaliningradzkim. Gdynia–Pelplin: Wydawnictwo Bernardinum.
Pierzchała, K. (2006). Poczucie powinności i odpowiedzialności u młodzieży katolickiej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Pierzchała, K. (2013a). Kapelan więzienny w procesie resocjalizacji penitencjarnej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Pierzchała, K. (2013b). „Zagrożenie niedostosowaniem społecznym” w odniesieniu do problemów i potrzeb emocjonalnych młodzieży w rodzinie, w grupie rówieśniczej, w szkole. W: J. Izdebska, A. Popławska (red.), W trosce o współczesną rodzinę. Teoria, badania, wsparcie. Ujęcie interdyscyplinarne (s. 237-252). Białystok: Niepaństwowa Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Białymstoku.
Pierzchała, K. (2013c). W poszukiwaniu związków pomiędzy zagrożeniem niedostosowania społecznego młodzieży a jakość życia. W: M. Jasiński (red.), W poszukiwaniu jakości życia. Ujęcia interdyscyplinarne (s. 475-500). Białystok: Niepaństwowa Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Białymstoku.
Pierzchała, K. (2016). Destygmatyzacja przestępców w świetle Magisterium Kościoła oraz poglądów na resocjalizację. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Pierzchała, K. (2017). Pedagogical and Theological Reflections on the De-Stigmatization Process [Refleksje pedagogiczno-teologiczne nad procesem destygmatyzacji]. Polish Journal of Social Rehabilitation / Resocjalizacja Polska, 13, 17-37.
Rykiel, Z. (1986). Ograniczenia meldunkowe jako bariery przestrzenne. Przegląd Geograficzny, 58, 395-409.
Rykiel, Z. (1991). Rozwój regionów stykowych w teorii i w badaniach empirycznych. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum Polska Akademia Nauk, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania. Prace Habilitacyjne.
Wojtasiewicz, L. (1996). Czynniki i bariery rozwoju lokalnego w aktualnej polityce gospodarczej Polski. Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, 734, 13-22.
Woźniak, R.B. (2009). U podstaw socjoglobalistyki. Koncepcje i zagrożenia. Szczecin: Wydawnictwo Kadruk.
Yuill, R.S. (1965). A Simulation Study of Barrier Effects in Spatial Diffusion Problems. Discussion Papers, 5. Michigan Inter-University Community of Mathematical Geographers. Ann Arbor, MI: University of Michigan.