Zarys współczesnej koncepcji resocjalizacji – metodyka i ogólne zasady

Main Article Content

Anna Brzezińska-Rybicka

Abstrakt

Nie istnieją uniwersalne i bezwzględnie skuteczne metody resocjalizacji zarówno w odniesieniu do dorosłych sprawców przestępstw, przebywających w zakładach karnych, jak i młodych osób sprawiających problemy wychowawcze. Postępowanie resocjalizacyjne powinno mocno akcentować konieczność działań kreacyjnych, związanych z rozwojowym potencjałem jednostki. Metodyka resocjalizacji stanowi zbiór zasad i reguł procesu wychowawczo-korekcyjnego, związany z dorosłymi sprawcami przestępstw, a także dziećmi i młodzieżą niedostosowaną społecznie lub zagrożoną takim niedostosowaniem, w kontekście uwarunkowań osobowościowych i środowiskowych. Metodyka pracy resocjalizacyjnej mocno powiązana jest z wieloma dyscyplinami nauki, takimi jak psychologia, socjologia, medycyna i prawo. Integralną częścią metodycznego podejścia do resocjalizacji jest przestrzeganie fundamentalnych zasad wychowania resocjalizującego.

Article Details

Dział
Artykuły
Biogram autora

Anna Brzezińska-Rybicka

Mgr Anna Brzezińska-Rybicka – Główny Inspektor Transportu Drogowego.

Bibliografia

Aronson, E. (2009). Człowiek – istota społeczna. Tł. J. Radzicki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Bałandynowicz, A. (1996). Probacja. Wychowanie do wolności. Warszawa: Zakład Poligraficzny „Primum”.
Bałandynowicz, A. (2015). Probacja sprawiedliwość karząca. Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer.
Bańko, M. (red.) (2014). Wielki słownik wyrazów obcych PWN (copyright 2003). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Clarke, D. (2005). Zachowania prospołeczne i antyspołeczne. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Curwen, B., Palmer, S., Ruddell, P. (2006). Poznawczo-behawioralna terapia krótkoterminowa. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Czapów, Cz. (1978). Wychowanie resocjalizujące. Elementy metodyki i diagnostyki. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Czapów, Cz., Jedlewski, S. (1971). Pedagogika resocjalizacyjna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Duraj-Nowakowa, K. (2002). Nauczyciel, kultura – osoba – zawód. Kielce: Akademia Świętokrzyska im. J. Kochanowskiego.
Goffman, E. (2005). Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości. Tł. A. Dzierżyńska, J. Tokarska-Bakir. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Hołda, Z., Postulski, K. (2005). Kodeks karny wykonawczy. Komentarz. Gdańsk: Wydawnictwo Arche.
Jaworska, A. (2008). Metody oddziaływań w polskim modelu penitencjarnym. W: A. Jaworska (red.), Kryminologia i kara kryminalna. Wybrane zagadnienia. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Jaworska, A. (2009). Terapia alternatywna w resocjalizacji penitencjarnej. Słupsk: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej.
Jaworska A. (2010). Prewencja recydywy przestępczej – innowacje w resocjalizacji penitencjarnej. Probacja, 1, 21-35.
Jaworska, A. (2012a). Metody resocjalizacji. W: A. Jaworska (red.), Leksykon resocjalizacji (s. 123-132). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Jaworska, A. (2012b). Rola religii w resocjalizacji penitencjarnej. W: A. Jaworska (red.), Leksykon resocjalizacji (s. 343-347). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Jaworska, A. (2012c). Rola sztuki w resocjalizacji penitencjarnej. W: A. Jaworska (red.), Leksykon resocjalizacji (s. 353-360). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Jaworska, A. (2012d). Kary i nagrody w resocjalizacji penitencjarnej. W: A. Jaworska (red.), Leksykon resocjalizacji (s. 83-87). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Jaworska, A. (2012e). Rola edukacji w resocjalizacji instytucjonalnej. W: A. Jaworska (red.), Leksykon resocjalizacji (s. 323-326). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Jaworska, A. (2012f). Rola kultury fizycznej w resocjalizacji. W: A. Jaworska (red.), Leksykon resocjalizacji (s. 327-335). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Kalinowski, M. (2008). Resocjalizacja w ujęciu pedagogicznym. Struktura procesu resocjalizacji. W: B. Urban, J.M. Stanik (red.), Resocjalizacja. Teoria i praktyka pedagogiczna (t. 1, s. 234-236). Warszawa: Pedagogium, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kapuściński, A. (2003). Konferencja kapelanów. Forum Penitencjarne, 4.
Karłyk-Ćwik, A. (2009). Kompetencje zawodowe pedagogów w pracy z nieletnimi agresorami. Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”.
Konopczyński, M. (2008). Współczesne nurty w resocjalizacji. Cztery koncepcje resocjalizacji. W: B. Urban, J.M. Stanik (red.), Resocjalizacja. Teoria i praktyka pedagogiczna (t. 1, s. 205-208). Warszawa: Pedagogium, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Konopczyński, M. (2010). Metody twórczej resocjalizacji. Teoria i praktyka wychowawcza. (copyright 2006). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Konopczyński, M. (2015). Pedagogika resocjalizacyjna. W stronę działań kreujących. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Kowalczyk-Jamnicka, M. Szykut, M. (red.) (2016). Demoralizacja, resocjalizacja i readaptacja. Aktualne problemy, wyzwania i możliwości. Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne
„Akapit”.
Kwieciński, Z., Śliwerski, B. (red.) (2003). Pedagogika, podręcznik akademicki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Machel, H. (1994). Wprowadzenie do pedagogiki penitencjarnej. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Machel, H. (2003). Więzienie jako instytucja karna i resocjalizacyjna. Gdańsk: Wydawnictwo Arche.
Milewska, E. (1986). Diagnoza psychologiczna w procesie karnym. W: K. Ostrowska, E. Milewska (red.), Diagnozowanie psychologiczne w kryminologii. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Teologii Katolickiej.
Millon, T., Davis, R. (red.) (2005). Zaburzenia osobowości we współczesnym świecie. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
Mudrecka, I. (2004). Z zagadnień pedagogiki resocjalizacyjnej. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Niewiadomska, I. (2016). Polski model resocjalizacji penitencjarnej. Teka Komisji Prawniczej (OL PAN, Lublin), 100-122.
Olubiński, A. (1990). Rola społeczna a procesy socjalizacji i wychowania. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 52 (2), 267-284.
Opora, R. (2009). Ewolucja niedostosowania społecznego jako rezultat zmian w zakresie odporności psychicznej i zniekształceń poznawczych. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Opora, R. (2010). Resocjalizacja. Wychowanie i psychokorekcja nieletnich niedostosowanych społecznie. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Pawela, S. (2003). Prawo karne wykonawcze. Zarys Wykładu. Kraków: Kantor Wydawniczy „Zakamycze”.
Pierzchała, K. (2013). Kapelan więzienny w procesie resocjalizacji penitencjarnej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Pierzchała, K. (2016). Destygmatyzacja przestępców w świetle Magisterium Kościoła oraz poglądów na resocjalizację. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Pierzchała, K. (2017). Wina – prawo – kara. Prawne i psychopedagogiczne aspekty resocjalizacji penitencjarnej [Fault – Law − Penalty. Legal and Psycho and Pedagogical Aspects of Penitentiary Rehabilitation]. Probacja, 2, 91-117.
Pospiszyl, K. (1998). Resocjalizacja. Teoretyczne podstawy oraz przykłady programów oddziaływań. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Pospiszyl, K. (2008). Współczesne prądy w naukach społecznych a teoria i praktyka resocjalizacyjna. Psychologiczne podstawy resocjalizacji. W: B. Urban, J.M. Stanik (red.), Resocjalizacja. Teoria i praktyka pedagogiczna (t. 1, s. 77-94). Warszawa: Pedagogium, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Pytka, L. (2005). Pedagogika resocjalizacyjna. Wybrane zagadnienia teoretyczne, diagnostyczne i metodyczne. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej.
Pytka, L., Zacharuk, T. (1995). Zaburzenia przystosowania społecznego dzieci i młodzieży. Aspekty diagnostyczne i terapeutyczne. Siedlce: WSPR.
Richmond, M. (1917). Social Diagnosis. New York: Russell Sage Foundation.
Senat RP (2015). Resocjalizacja – zarys problematyki. Warszawa: Biuro Analiz i Dokumentacji.
Sikorski, J. (1994). Duszpasterstwo więzienne. Spojrzenie wstecz – rzeczywistość – perspektywy. W: M. Chmielewski (red.), Kościół w Polsce wobec potrzebujących. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Sikorski, W. (2009). Werbalne i niewerbalne oddziaływania w psychoterapii. Warszawa: Wydawnictwo Difin.
Strzelecka, A. (1987). Korygowanie zaburzeń rozwoju społecznego w klasie szkolnej. Katowice: Dział Wydawnictw i Poligrafii IKN-ODN.
Szczepaniak, P. (2005). Kara pozbawienia wolności a wychowanie. Przegląd Więziennictwa Polskiego, 49.
Świtka, J., Kuć, M. (red.) (2007). Duszpasterstwo więzienne w pracy penitencjarnej. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Urban, B. (red.) (2001). Dewiacje wśród młodzieży. Uwarunkowania i profilaktyka. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Urban, B. (2005). Zachowania dewiacyjne młodzieży w interakcjach rówieśniczych. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Winiarski, M. (2008). Wykluczenie społeczne dzieci i młodzieży – prorodzinne formy przeciwdziałania. Pedagogika Społeczna, 28(2), 23-24.
Wysocka, E. (2018) (copyright 2008). Diagnoza w resocjalizacji. Obszary problemowe i modele rozwiązań w ujęciu psychopedagogicznym. Warszawa: Wydawnictwo
Naukowe PWN.