Związek poziomu rozwoju zabawy w udawanie z nasileniem symptomów autyzmu u dzieci z ASD w wieku przedszkolnym i młodszym szkolnym

Main Article Content

Karolina Krzysztofik
Katarzyna Mariańczyk

Abstrakt

Udawanie w zabawie stanowi podwalinę dalszego rozwoju społecznego małego dziecka, a deficyt w rozwoju tej umiejętności skutkuje jego trudnościami w nawiązywaniu i podtrzymywaniu relacji rówieśniczych. Taka trudność stanowi kluczową charakterystykę funkcjonowania dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu (ASD). Badacze zauważają u nich również znacznie obniżony poziom rozwoju umiejętności udawania w zabawie oraz jego związek z nasileniem symptomów autyzmu. Jednakże brak w literaturze precyzyjnego określenia, których symptomów autyzmu związek ten dotyczy.


W celu określenia związków między poziomem rozwoju umiejętności zabawy w udawanie a nasileniem poszczególnych symptomów autyzmu zaprojektowano i przeprowadzono badania w grupie 38 dzieci z ASD, w wieku między 4,0 a 9,3 lat. Wykorzystano następujące narzędzia: Skalę Nasilenia Syndromu Autyzmu SNSA-R (Krzysztofik, Otrębski, 2016) oraz III podskalę: Zabawa w udawanie, zaczerpniętą ze Skali SToMM (Krzysztofik, 2016).


Uzyskane wyniki wskazują na istnienie związku między poziomem rozwoju umiejętności zabawy w udawanie a nasileniem symptomów autyzmu (szczególnie w zakresie deficytów w interakcjach społecznych i komunikowaniu). Wyniki te znajdują swoje implikacje dla rehabilitacji osób z ASD.

Article Details

Dział
Artykuły

Bibliografia

American Psychiatric Association (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (wyd. 5). Washington DC: APA.
Baird, G., Simonoff, E., Pickles, A., Chandler, S., Loucas, T., Meldrum, D., Charman, T. (2006). Prevalence of disorders of the autism spectrum in a population cohort of children in South Thames: the Special Needs and Autism Project (SNAP). Lancet, 368 (9531), 210-215.
Baron-Cohen, S. (1987). Autism and symbolic play. British Journal of Developmental Psychology, 5 (2), 139-148.
Baron-Cohen, S. (1995). Mindblindness: An Essay on Autism and Theory of Mind. Cambridge: The MIT Press.
Chan, P., Chen, C., Feng, H., Lee, Y., Chen, K. (2016). Theory of Mind Deficit Is Associated with Pretend Play Performance, but Not Playfulness, in Children with Autism Spectrum Disorder. Hong Kong Journal of Occupational Therapy, 28, 43-52.
Fein, G.G. (1981). Pretend play in childhood: An integrative review. Child Development, 52, 1095-1118.
Frith, U. (2008). Autyzm. Wyjaśnienie tajemnicy (przekł. M. Hernik, G. Krajewski). Gdańsk: GWP.
Gopnik, A. (2010). Dziecko filozofem. Co dziecięce umysły mówią nam o prawdzie, miłości oraz sensie życia (przekł. M. Trzcińska). Warszawa: Prószyński i S-ka.
Hadwin, J., Baron-Cohen, S., Howlin, P., Hill, K. (1996). Can we teach children with autism to understand emotions, belief and pretence? Development and Psychopatology, 8, 345-365.
Howlin, P., Baron-Cohen, S., Hadwin, J. (1999). Teaching children with autism to mind-read: a practical guide. Chichester, West Sussex: John Wiley and Sons.
Kang, E., Klein, E.F., Lillard, A.S., Lerner, M.D. (2016). Predictors and Moderators of Spontaneous Pretend Play in Children with and without Autism Spectrum Disorder. Frontiers in Psychology, 7.
Krzysztofik, K. (2016). Skala Mechanizmu Teorii Umysłu (SToMM). Lublin: KPReh KUL.
Krzysztofik, K., Otrębski, W. (2016). Skala Nasilenia Syndromu Autyzmu – Rewitalizacja. Lublin: KPReh KUL.
Lang, R., Machalicek, W., Rispolic, M., O’Reilly, M., Sigafoose, J., Lancioni, G., Peters-Scheffer, N., Diddeng, R. (2014). Play skills taught via behavioral intervention generalize, maintain, and persist in the absence of socially mediated reinforcement in children with autism. Research in Autism Spectrum Disorders, 8, 860-872.
Lee, Y., Chan, P., Lin, S., Chen, C., Huang, C., Chen, K. (2016). Correlation patterns between pretend play and playfulness in children with autism spectrum disorder, developmental delay, and typical development. Research in Autism Spectrum Disorders, 24, 29-38.
Leslie, A.M. (1987). Pretense and representation: the origin of “the theory of mind”. Psychological Review, 4, 412-426.
Piaget, J. (1962). Play, dreams and imitation. New York. Wydawnictwo Norton.
Szulman, A. (1996). Skala Nasilenia Syndromu Autyzmu. Lublin: KPReh KUL.
Ungerer, J.A., Sigman, M. (1981). Symbolic Play and Language Comprehension in Autistic Children. Journal of the American Academy of Child Psychiatry, 20, 318-337.