Rola szkoły w profilaktyce i hamowaniu progresji przewlekłych chorób nerek
Article Sidebar
Main Article Content
Abstrakt
Z uwagi na fakt, że wczesne rozpoznanie i podjęcie odpowiedniego leczenia umożliwia spowolnienie każdego procesu chorobowego, istnieje konieczność włączenia szkoły w działania profilaktyczne, dające szansę na wyhamowanie progresji przewlekłych chorób nerek u dzieci. W literaturze przedmiotu spotyka się stwierdzenia, że choroby przewlekłe nerek (PChN) są zjawiskiem narastającym i stanowią problem nie tylko medyczny, ale i społeczny. Dlatego szkoła, z racji pełnionych funkcji, może wykazać się różnorakimi działaniami. Przede wszystkim powinna rozszerzyć działalność edukacyjną i upowszechnić tematykę związaną z rolą nerek dla organizmu człowieka w kontekście działań profilaktycznych i praktyk służącym ich zdrowiu. Ważne są też stosowne działania wychowawcze, gdy do klasy ma dołączyć uczeń z PChN, albo gdy zostanie ona zdiagnozowana u kogoś z tej klasy. Obowiązujące zmiany w polskim prawie oświatowym obligują szkołę do podejmowania spójnych działań edukacyjnych i wychowawczo-profilaktycznych oraz dają szkole większą autonomię w kierowaniu procesem edukacji i organizowaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczniom chorym przewlekle (zatem też i z PChN). Celem badań przeprowadzonych wśród uczniów wybranych szkół lubelskich było zdiagnozowanie istniejącego stanu świadomości w zakresie symptomów i profilaktyki chorób nerek, a także poziomu otwartości na specyficzne potrzeby uczniów, którzy tych chorób doświadczają.
Article Details
Bibliografia
Borzęcka, H., Zajączkowska, M., Majewski, M., Sikora, P., Książek E., Bieniaś, B., Wieczorkiewicz-Płaza, A. (2012). Powikłania przewlekłej sterydoterapii u dzieci z zespołem nerczycowym – obserwacje własne. Family Medicine & Primar Care Review, 14,3, 339-341.
Bułło, B., Gzegzuła, K., Zaorska, M. (1998). Specyficzne potrzeby dziecka z przewlekłą niewydolnością nerek leczonego dializami w środowisku rodzinnym. W: H. Górecka (red.), Bezpieczeństwo rodziny w okresie transformacji ustrojowej (s. 260-266). Olsztyn: Drukarnia i Wydawnictwo DECORA.
Chrzanowska, I. (2015). Pedagogika specjalna. Od tradycji do współczesności. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Demel, M. (2002). Pedagogika zdrowotna. Chowanna, 45, 1 (18), 13-26.
Domagała-Zyśk, E. (2012). Wspieranie ucznia z chorobą przewlekłą w środowisku szkolnym. W: E. Domagała-Zyśk (red.), Uczeń ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w środowisku rówieśniczym (s.111-128). Lublin: Wydawnictwo KUL.
Gaś, Z.B. (2017). Program wychowawczo-profilaktyczny szkoły. Opracowanie i ewaluacja. https:// www.ore.edu.pl/materialy-do-pobrania/category/300-program-wychowawczy-i-program-profilaktyki -szkoły [31.08.2017].
Gołubiew-Konieczna, M. (2011). Dzieci i młodzież przewlekle chora w systemie polskiej oświaty – próba oceny. W: B. Antoszewska (red.), Dziecko przewlekle chore – problemy medyczne, psychologiczne i pedagogiczne (s. 40-54). Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne AKAPIT.
Imiela, J., Lewandowicz, A. (2007). Cystatyna C w diagnostyce przewlekłej choroby nerek. Nefrologia i Dializoterapia Polska, 11, 3.
Kochman, D., Wiśniewska, B. (2016). Problemy biopsychiczne dziecka hospitalizowanego w okresie zaostrzenia zespołu nerczycowego i sposoby ich rozwiązywania przez pielęgniarkę. http://dx. medera.org/10.19251/pwod/2016.2(2) [14.01.2018).
Konopczyńki, M., Borowik, J., Chlebowski, P., Kolemba, M., Szorc, K., Szada-Borzyszkowska, J., Wieczorek, M. (2017). Program wychowawczo-profilaktyczny szkoły i placówki oświatowej. Materiały szkoleniowe dla nauczycieli konsultantów i doradców metodycznych. Warszawa: ORE.
Lisiecki, A., Ratajczak, L., Krenz-Niedbała, M., Kozłowska-Rajewicz, A. (2008). Fizjologia z elementami anatomii i histologii. W: Praca zbiorowa, Biologia jedność i różnorodność. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne PWN.
Maciarz, A. (1998). Psychoemocjonalne i wychowawcze problemy dzieci przewlekle chorych. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Matuszewska, M., Umławska, W., Felińczak, A., Kuriata, E., Grzebieluch, J., Kiedik, D., Fal, A.M. (2012). Ocena poziomu rozwoju fizycznego dzieci z zespołem nerczycowym. Family Medicine & Primary Care Review, 14(1), 37-42.
Nowicka, A. (2001). Psychospołeczna integracja dzieci przewlekle chorych w szkole podstawowej, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Pałasz-Szczęsna, M. (2010). Społeczna świadomość w zakresie przewlekłej choroby nerek – wyniki sondażu TNS OBOP dla Fleishmann-Hillard, 21-24.01.2010. https://rpo.lodzkie.pl/images/ 2016/ 354 [11.02.2018].
Parczewska, T. (2012). Doświadczenie koleżeństwa i przyjaźni przez dzieci z chorobami przewlekłymi. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Raniszewska-Wyrwa, A. (2013). Doświadczenie somatycznej choroby przewlekłej a poczucie jakości życia. Perspektywa filozoficzno-psychospołczna. Pielęgniarstwo Polskie, 1(47), 37-41.
Rubik, J. (2008). Szczepienia u pacjentów nefrologicznych – kiedy i jakie szczepionki są konieczne? Klinika Pediatryczna, 16, 350-353.
Rutkowski, B. (2007). Przewlekła choroba nerek – wyzwanie XXI wieku. Przewodnik Lekarski, 2 (94), 80-87.
Rutkowski, B. (2008). Wczesne rozpoznawanie przewlekłej choroby nerek. Medycyna po Dyplomie, 12, 99-103.
Rutkowski, B. (2009). Aktualne problemy diagnostyki chorób nerek. Forum Nefrologiczne, 2 (1), 45-49.
Schirmeier, J. (1973). Patofizjologia nerek. W: L. Heilmeyer (red.), Patofizjologia szczegółowa. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich.
Słownik Języka Polskiego PWN. https://sjp.pwn.pl [14.02.2018].
Sobieszczańska-Droździel, A., Zajączkowska, M.M., Droździel, P. (2013). Sytuacja demograficzno-społeczna oraz uwarunkowania środowiskowe dzieci z zespołem nerczycowym. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 19(1).
Supranowicz, P., Miller, M., Urban, E. (2000). Potrzeby uczniów w zakresie edukacji zdrowotnej. Pediatria Polska, 75(1), 15-23.
Włodarczyk, E. (2016). Program Wczesnego Wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek dla mieszkańców województwa łódzkiego Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego https://rpo.lodzkie. pl/images/2016/354 [16.01.2018].
Zięba, M., Ławska, W., Dębska, G. (2011). Skuteczność edukacji zdrowotnej dotyczącej profilaktyki nadwagi i otyłości wśród uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Kraków: Oficyna Wydawnicza AFM.
Ziółkowska, B. (2010). Dziecko chore w domu, w szkole i u lekarza. Jak wspomagać rozwój dzieci przewlekle chorych. Gdańsk: GWP.
Ziółkowska, H. (2010). Przewlekła choroba nerek u dzieci. Nowa Pediatria, 2, 50-66.
Ziółkowska, H., Bałasz-Chmielewska, I., Grenda, R., Musiał, K., Ogarek, I., Szczepańska, M., Zachwieja, J., Żurowska, A. (2015). Zalecenia Polskiego Towarzystwa Nefrologii Dziecięcej (PTNFD) dotyczące postępowania z dzieckiem z zespołem nerczycowym. Forum Nefrologów, 8(4), 238-256.