The Beginnings of Prenatal Psychology in Poland
Article Sidebar
Opublikowane:
cze 27, 2019
Słowa kluczowe:
prenatal psychology; perinatal psychology; psychology of procreation; reproductive psychology; ecology of procreation; Włodzimierz Fijałkowski
Main Article Content
Abstrakt
Początki psychologii prenatalnej w Polsce
Zainteresowania prenatalnym okresem życia człowieka na terenie psychologii rozpoczęły się około sto lat temu, ale jako odrębny obszar wiedzy zwany psychologią prenatalną wyodrębniła się w latach siedemdziesiątych XX wieku. Rozwój psychologii prenatalnej inaczej przebiegał na zachodzie Europy niż w Polsce. W artykule zwrócono uwagę na te różnice w zakresie przyczyn oraz inspiracji wyłonienia się psychologii prenatalnej i jej rozwoju, „ojca” psychologii prenatalnej, a więc osoby, która wniosła wielki wkład w zainicjowanie zainteresowań prenatalnym rozwojem człowieka, a także dotyczących istotnych dla rozwoju psychologii prenatalnej publikacji, rozumienia psychologii prenatalnej jako psychologii rozwoju człowieka lub interdyscyplinarnej subdyscypliny psychologii, organizacyjnego statusu w psychologii prenatalnej, dominujących paradygmatów i charakteru podejmowanych problemów, adresatów publikacji z zakresu psychologii prenatalnej, psychologii prenatalnej jako przedmiotu badań i elementu dydaktyki na studiach, przydatności/zastosowania wiedzy z psychologii prenatalnej w argumentacji za obroną prawa do życia od poczęcia.
Article Details
Numer
Dział
Artykuły
Bibliografia
Bielawska-Batorowicz, E. (1999). Psychologia prokreacji jako dziedzina badań i obszar praktycznej działalności psychologa. Przegląd Psychologiczny, 42 (1-2), 221-239.
Bielawska-Batorowicz, E., Kornas-Biela, D. (red.) (1992). Z zagadnień psychologii prokreacyjnej. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
Chamberlain, D. (1986). Psychika noworodka: wzrastające dowody kompetencji. Nowiny Psychologiczne, (8-9), 44-52.
Chamberlain, D.B. (1988). Babies remember birth: Extraordinary scientific discoveries about the mind and personality of your newborn. Los Angeles: J.P. Tarcher.
Fijałkowski, W. (1983). Dar rodzenia. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Fijałkowski, W. (2002). Jestem od poczęcia. Pamiętnik dziecka w pierwszej fazie życia. Częstochowa: Wydawnictwo Niedziela.
Fijałkowski, W., Jędrzejewska-Wróbel, R. (1998). Oto jestem! Ilustrowana opowieść o pierwszych miesiącach życia człowieka. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe.
Fornalik, A. (2001). „Oto jestem” – Radość poczęcia i narodzin. W: E. Ozimek (red.), Wychowanie do miłości. Scenariusze lekcji dla szkoły podstawowej (93-96). Poznań: Oficyna Współczesna.
Graber, G.H. (1924). Die Ambivalenz des Kindes (Dissertation). Leipzig–Wien–Zürich: Internationaler Psychoanalytischer Verlag.
Graber, G.H. (red.) (1974). Geist und Psyche. Pränatale Psychologie. München: Kindler Verlag GmbH.
Grabowscy, M.W., Niemyscy, A.M., Wołochowicz, M.P. (1993). Zanim wybierzesz... Przygotowanie do życia w rodzinie. Warszawa: AND Sp.
Janov, A. (1970). The primal scream. New York: Putnam.
Janov, A. (1983). Imprints: The lifelong effects of the birth experience. New York: CowardMcCann.
Janus, L. (2000). Der Seelenraum des Ungeborenen. Pränatale Psychologie und Therapie. Düsseldorf: Walter-Verlag.
Janus, L. (1997). The Enduring Effects of Prenatal Experience: Echoes from the Womb. Northvale, NJ: Jason Aronson, Inc.
Janus, L. (1993). Die Psychoanalyse der vorgeburtlichen Lebenszeit und der Geburt. Berlin: Pfaffenweiler: Centaurus-Verlag.
Kornas-Biela, D. (1984). Rozwój dziecka nienarodzonego. Obecność. Materiały Duszpasterskie, (4), 71-91.
Kornas-Biela, D. (1987). Rozwój psychofizyczny dziecka przed urodzeniem. Chrześcijanin w Świecie. Zeszyty OdiSS, (162), 52-66.
Kornas-Biela, D. (1992). Problemy psychologii prenatalnej. W: A. Biela, Cz. Walesa (red.), Problemy współczesnej psychologii (237-309). Lublin: Polskie Towarzystwo Psychologiczne.
Kornas-Biela, D. (1999). Rozwój dziecka przed urodzeniem. W: K. Ostrowska, M. Ryś (red.), Wychowanie do życia w rodzinie. Książka dla nauczycieli, rodziców i wychowawców (223-241). Warszawa: CMPP MEN.
Kornas-Biela, D. (2002). Rozwój dziecka w łonie matki. W: T. Król, M. Ryś (red.), Wędrując ku dorosłości. Wychowanie do życia w rodzinie dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych (143-147). Kraków: Rubikon.
Kornas-Biela, D. (2000b/2004). Okres prenatalny. W: B. Harwas-Napierała, J. Trempała (red.), Psychologia rozwoju człowieka (t. 2, 17-46). Warszawa: PWN.
Kornas-Biela, D. (2010). Pedagogika prenatalna. W: B. Śliwerski (red.), Pedagogika. Subdyscypliny i dziedziny wiedzy o edukacji (t. 4, 149-173). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Pedagogiczne.
Kornas-Biela, D. (2011). Okres prenatalny. W: J. Trempała (red.), Psychologia rozwoju człowieka. Podręcznik akademicki (147-171). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kornas-Biela, D. (1990). Rola psychologa przy wydawaniu orzeczeń o dopuszczalności przerywania ciąży. Nowiny Psychologiczne, (3-4), 125-132.
Kornas-Biela, D. (1993). Wokół początków życia ludzkiego. Warszawa: Nasza Księgarnia.
Kornas-Biela, D. (2009). Pedagogika prenatalna. Nowy obszar nauk o wychowaniu. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Kornas-Biela, D. (2013). Świadek Prawdy. Włodzimierz Fijałkowski. Lublin: Wydawnictwo Archidiecezjalne Gaudium.
Król, T., Maśnik, K., Węglarczyk, G. 1996). Propozycje programów wychowania prorodzinnego dla klas IV-VIII. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Król, T., Ryś, M. (red.) (2002). Wędrując ku dorosłości. Wychowanie do życia w rodzinie dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Kraków: Rubikon.
Leboyer, F. (1975). Birth without violence. New York: Knopf.
Muzioł, E., Sucharska, B. (2001). Program nauczania. Wychowanie do życia w rodzinie. I-III, V-VI. Gdańsk: Wydawnictwo M. Rożak.
Najlepszy start dla twojego dziecka (1995). Warszawa: Stowarzyszenie na Rzecz Naturalnego Rodzenia i Karmienia.
Nowak, I. (2000). Wychowanie do życia w rodzinie. Program nauczania w klasach gimnazjalnych szkoły specjalnej dla dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim. Poznań: Oficyna Współczesna.
Ostrowska, K., Ryś, M. (red.) (1999). Wychowanie do życia w rodzinie. Książka dla nauczycieli, rodziców i wychowawców. Warszawa: CMPP MEN.
Rank, O. (1924). Das Trauma der Geburt und seine Bedeutung für Psychoanalyse. Leipzig: Internationaler Psychoanalytischer Verlag.
Ozimek, E. (2000). Wychowanie do życia w rodzinie. Program nauczania dla szkoły podstawowej V i VI klasy. Poznań: Oficyna Współczesna.
Poród wydarzeniem rodzinnym (1995). Warszawa: Stowarzyszenie na Rzecz Naturalnego Rodzenia i Karmienia.
Rodzicielstwo bez porażek (1998). Warszawa: Stowarzyszenie na Rzecz Naturalnego Rodzenia i Karmienia.
Ryś, M. (1998). O miłości, małżeństwie i rodzinie. Przygotowanie do życia w rodzinie dla młodzieży szkół ponadpodstawowych. Warszawa: Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna ADAM.
Verny, T., Kelly, J. (1981). The Secret Life of the Unborn Child. New York, Bantam Dell Publ. Group, Inc.
Węglarczyk, G. (1996). Przekazywanie życia. W: T. Król (red.), Wędrując ku dorosłości. Przygotowanie do życia w rodzinie dla uczniów starszych klas szkoły podstawowej (128-145). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Zajdel, M., Siciński, M. (1999). Wychowanie do życia w rodzinie (w oparciu o naukę katolicką). Częstochowa: EDUCATOR.
Bielawska-Batorowicz, E., Kornas-Biela, D. (red.) (1992). Z zagadnień psychologii prokreacyjnej. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
Chamberlain, D. (1986). Psychika noworodka: wzrastające dowody kompetencji. Nowiny Psychologiczne, (8-9), 44-52.
Chamberlain, D.B. (1988). Babies remember birth: Extraordinary scientific discoveries about the mind and personality of your newborn. Los Angeles: J.P. Tarcher.
Fijałkowski, W. (1983). Dar rodzenia. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Fijałkowski, W. (2002). Jestem od poczęcia. Pamiętnik dziecka w pierwszej fazie życia. Częstochowa: Wydawnictwo Niedziela.
Fijałkowski, W., Jędrzejewska-Wróbel, R. (1998). Oto jestem! Ilustrowana opowieść o pierwszych miesiącach życia człowieka. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe.
Fornalik, A. (2001). „Oto jestem” – Radość poczęcia i narodzin. W: E. Ozimek (red.), Wychowanie do miłości. Scenariusze lekcji dla szkoły podstawowej (93-96). Poznań: Oficyna Współczesna.
Graber, G.H. (1924). Die Ambivalenz des Kindes (Dissertation). Leipzig–Wien–Zürich: Internationaler Psychoanalytischer Verlag.
Graber, G.H. (red.) (1974). Geist und Psyche. Pränatale Psychologie. München: Kindler Verlag GmbH.
Grabowscy, M.W., Niemyscy, A.M., Wołochowicz, M.P. (1993). Zanim wybierzesz... Przygotowanie do życia w rodzinie. Warszawa: AND Sp.
Janov, A. (1970). The primal scream. New York: Putnam.
Janov, A. (1983). Imprints: The lifelong effects of the birth experience. New York: CowardMcCann.
Janus, L. (2000). Der Seelenraum des Ungeborenen. Pränatale Psychologie und Therapie. Düsseldorf: Walter-Verlag.
Janus, L. (1997). The Enduring Effects of Prenatal Experience: Echoes from the Womb. Northvale, NJ: Jason Aronson, Inc.
Janus, L. (1993). Die Psychoanalyse der vorgeburtlichen Lebenszeit und der Geburt. Berlin: Pfaffenweiler: Centaurus-Verlag.
Kornas-Biela, D. (1984). Rozwój dziecka nienarodzonego. Obecność. Materiały Duszpasterskie, (4), 71-91.
Kornas-Biela, D. (1987). Rozwój psychofizyczny dziecka przed urodzeniem. Chrześcijanin w Świecie. Zeszyty OdiSS, (162), 52-66.
Kornas-Biela, D. (1992). Problemy psychologii prenatalnej. W: A. Biela, Cz. Walesa (red.), Problemy współczesnej psychologii (237-309). Lublin: Polskie Towarzystwo Psychologiczne.
Kornas-Biela, D. (1999). Rozwój dziecka przed urodzeniem. W: K. Ostrowska, M. Ryś (red.), Wychowanie do życia w rodzinie. Książka dla nauczycieli, rodziców i wychowawców (223-241). Warszawa: CMPP MEN.
Kornas-Biela, D. (2002). Rozwój dziecka w łonie matki. W: T. Król, M. Ryś (red.), Wędrując ku dorosłości. Wychowanie do życia w rodzinie dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych (143-147). Kraków: Rubikon.
Kornas-Biela, D. (2000b/2004). Okres prenatalny. W: B. Harwas-Napierała, J. Trempała (red.), Psychologia rozwoju człowieka (t. 2, 17-46). Warszawa: PWN.
Kornas-Biela, D. (2010). Pedagogika prenatalna. W: B. Śliwerski (red.), Pedagogika. Subdyscypliny i dziedziny wiedzy o edukacji (t. 4, 149-173). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Pedagogiczne.
Kornas-Biela, D. (2011). Okres prenatalny. W: J. Trempała (red.), Psychologia rozwoju człowieka. Podręcznik akademicki (147-171). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kornas-Biela, D. (1990). Rola psychologa przy wydawaniu orzeczeń o dopuszczalności przerywania ciąży. Nowiny Psychologiczne, (3-4), 125-132.
Kornas-Biela, D. (1993). Wokół początków życia ludzkiego. Warszawa: Nasza Księgarnia.
Kornas-Biela, D. (2009). Pedagogika prenatalna. Nowy obszar nauk o wychowaniu. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Kornas-Biela, D. (2013). Świadek Prawdy. Włodzimierz Fijałkowski. Lublin: Wydawnictwo Archidiecezjalne Gaudium.
Król, T., Maśnik, K., Węglarczyk, G. 1996). Propozycje programów wychowania prorodzinnego dla klas IV-VIII. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Król, T., Ryś, M. (red.) (2002). Wędrując ku dorosłości. Wychowanie do życia w rodzinie dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Kraków: Rubikon.
Leboyer, F. (1975). Birth without violence. New York: Knopf.
Muzioł, E., Sucharska, B. (2001). Program nauczania. Wychowanie do życia w rodzinie. I-III, V-VI. Gdańsk: Wydawnictwo M. Rożak.
Najlepszy start dla twojego dziecka (1995). Warszawa: Stowarzyszenie na Rzecz Naturalnego Rodzenia i Karmienia.
Nowak, I. (2000). Wychowanie do życia w rodzinie. Program nauczania w klasach gimnazjalnych szkoły specjalnej dla dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim. Poznań: Oficyna Współczesna.
Ostrowska, K., Ryś, M. (red.) (1999). Wychowanie do życia w rodzinie. Książka dla nauczycieli, rodziców i wychowawców. Warszawa: CMPP MEN.
Rank, O. (1924). Das Trauma der Geburt und seine Bedeutung für Psychoanalyse. Leipzig: Internationaler Psychoanalytischer Verlag.
Ozimek, E. (2000). Wychowanie do życia w rodzinie. Program nauczania dla szkoły podstawowej V i VI klasy. Poznań: Oficyna Współczesna.
Poród wydarzeniem rodzinnym (1995). Warszawa: Stowarzyszenie na Rzecz Naturalnego Rodzenia i Karmienia.
Rodzicielstwo bez porażek (1998). Warszawa: Stowarzyszenie na Rzecz Naturalnego Rodzenia i Karmienia.
Ryś, M. (1998). O miłości, małżeństwie i rodzinie. Przygotowanie do życia w rodzinie dla młodzieży szkół ponadpodstawowych. Warszawa: Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna ADAM.
Verny, T., Kelly, J. (1981). The Secret Life of the Unborn Child. New York, Bantam Dell Publ. Group, Inc.
Węglarczyk, G. (1996). Przekazywanie życia. W: T. Król (red.), Wędrując ku dorosłości. Przygotowanie do życia w rodzinie dla uczniów starszych klas szkoły podstawowej (128-145). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Zajdel, M., Siciński, M. (1999). Wychowanie do życia w rodzinie (w oparciu o naukę katolicką). Częstochowa: EDUCATOR.