Niedostosowanie społeczne dzieci i młodzieży a potencjał socjalizacyjno-terapeutyczny środowiska szkolnego

Main Article Content

Bartosz Zdziech

Abstrakt

Celem artykułu było zaprezentowanie praktycznego, zintegrowanego modelu wychowawczo-terapeutycznego pracy z dziećmi i młodzieżą zagrożoną niedostosowaniem społecznym i niedostosowanych społecznie w środowisku szkolnym. Szczegółowymi celami były: poszerzenie rozumienia procesu kształtowania się niedostosowania społecznego o perspektywę psychologiczną, systemową, relacyjną i komunikacyjną oraz omówienie różnych oddziaływań terapeutycznych pomocnych zarówno w profilaktyce niedostosowania, jak i w aspekcie jego niwelowania. Autor przedstawił metarefleksję nad zjawiskiem profilaktyki niedostosowania społecznego, uwzględniającą m.in. perspektywą podmiotową, teorię więzi i przywiązania, motywację pozytywną i aksjologiczny wymiar relacji osób dorosłych z dziećmi i młodzieżą oraz ich rodzinami. Autor przedstawił także praktyczne pomysły na wykorzystanie technik psychoterapeutycznych w profilaktyce i korekcji niedostosowania społecznego w postaci modelu pracy edukacyjno-terapeutycznej w środowisku szkolnym.

Article Details

Dział
Artykuły

Bibliografia

Borecka-Biernat D. (red.): Sytuacje konfliktu w środowisku rodzinnym, szkolnym i rówieśniczym: jak sobie radzą z nim dzieci i młodzież, Warszawa: Difin 2010.
Bowlby J.: Przywiązanie, Warszawa: PWN 2007.
Chałas K.: Wychowanie ku wartościom. Elementy teorii i praktyki, t. 1, Lublin–Kielce: Wydawnictwo „Jedność” 2003.
Cichoń W.: Wartości – człowiek – wychowanie. Zarys problematyki aksjologiczno-wychowawczej, Kraków: Wydawnictwo UJ 1996.
Czapów Cz.: Wychowanie resocjalizujące, Elementy metodyki i diagnostyki, Warszawa: PWN 1980.
Gabbard G.: Psychiatria psychodynamiczna w praktyce klinicznej, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2000.
Jaraczewska J.M., Krasiejko I. (red.), Dialog Motywujący w teorii i praktyce: motywowanie do zmiany w pracy socjalnej i terapii, Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne Akapit 2012.
Józefik B., Iniewicz G.: Koncepcja przywiązania. Od teorii do praktyki klinicznej, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2008.
Knapp H.: Komunikacja w terapii, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2009.
Kołakowski A. (red.): Zaburzenia zachowania u dzieci. Teoria i praktyka, Sopot: GWP 2013.
Konopczyński M.: Kryzys resocjalizacji, Warszawa: Pedagogium 2013.
Konopczyński M.: Teoretyczne podstawy metodyki kulturotechnicznych oddziaływań resocjalizacyjnych wobec nieletnich, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2006.
Konopczyński M.: Twórcza resocjalizacja, Warszawa: MEN 1995.
Konopnicki J.: Niepowodzenia społeczne, Warszawa: PWN 1971.
Korzeniowski K.: Podmiotowość człowieka, Wrocław: Ossolineum 1983.
Lipkowski O.: Resocjalizacja, Warszawa: WSiP 1987.
Lipkowski O.: Dziecko społecznie niedostosowane i jego resocjalizacja, Warszawa: PZWSz 1972.
Maciaszkowska J.: Pedagogika opiekuńcza, w: W. Pomykało (red.), Encyklopedia pedagogiczna, Warszawa: Fundacja „Innowacja” 1993.
Muszyński H., Ideał i cele wychowania, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne 1974.
Okoń W.: Słownik pedagogiczny, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne 1987.
Opora R.: Ewolucja niedostosowania społecznego jako rezultat zmian w zakresie odporności psychicznej i zniekształceń poznawczych, Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego 2009.
Opora R.: Resocjalizacja, wychowanie i psychokorekcja nieletnich niedostosowanych społecznie, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls” 2010.
Pospiszyl K.: Resocjalizacja. Teoretyczne podstawy oraz przykłady programów oddziaływań, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak” 1998.
Pospiszyl I., Konopczyński M.: Resocjalizacja – w stronę środowiska otwartego, Warszawa: Pedagogium 2007.
Pospiszyl K., Żabczyńska E.: Psychologia dziecka niedostosowanego, Warszawa: PWN 1985.
Pytka L.: Pedagogika resocjalizacyjna. Wybrane zagadnienia teoretyczne, diagnostyczne i metodyczne, Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej 2000.
Pytka L., Zacharuk T.: Zaburzenia przystosowania społecznego dzieci i młodzieży. Aspekty diagnostyczne i teoretyczne, Siedlce: Wyższa Szkoła Rolniczo-Pedagogiczna 1998.
Reykowski J.: Osobowość jako centralny system regulacji i integracji czynności człowieka. W: T. Tomaszewski (red.), Psychologia, Warszawa: PWN 1980.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół, Dz.U. z dnia 15 stycznia 2009 r., nr 4, poz. 17.
Sawicka K.: Socjoterapia, Warszawa: MEN 1999.
Siemionow J.: Niedostosowanie społeczne nieletnich: działania, zmiana, efektywność, Warszawa: Difin 2011.
Stankowski A.: Negatywizm szkolny młodzieży niedostosowanej społecznie, Katowice 1991.
Strelau J. (red.): Psychologia. Podręcznik akademicki, t. 1, Gdańsk: GWP 2000.
Szczęsny W.: Zarys resocjalizacji z elementami patologii społecznej i profilaktyki, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak” 2005.
Szymański A. M.: Niedostosowanie społeczne dzieci i młodzieży: wybrane problemy, Warszawa: Wyższa Szkoła Pedagogiczna Towarzystwa Wiedzy Powszechnej 2013.
Urban B.: Zaburzenia w zachowaniu i przestępczości młodzieży, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2000.
Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty – tekst jednolity, Dz. U nr 19 z 2000 r.
Wolańczyk T.: Zaburzenia emocjonalne i behawioralne u dzieci i młodzieży szkolnej w Polsce, Warszawa: Akademia Medyczna 2002.