Wychowanie chrześcijańskie w katechezie szkolnej

Main Article Content

Stanisław Łabendowicz

Abstrakt

Pojęcie „wychowanie chrześcijańskie” jest wieloznaczne i różnie interpretowane. Utożsamia się go z katechezą lub z wychowaniem do wiary. Jest ono „pomocą udzielaną człowiekowi w realizacji jego człowieczeństwa, w nadaniu życiu człowieka ostatecznego sensu rozumianego na ogół jako zjednoczenie człowieka z Bogiem poprzez praktykowanie miłości bliźniego” (DWCH 2). Wychowanie chrześcijańskie w katechezie szkolnej oznacza, że rodzice, nauczyciele i wychowawcy oraz katecheci uwzględniają podstawowe sfery oddziaływań, a zatem sferę fizyczną, emocjonalną, intelektualną, moralną, duchową, religijną, społeczną, a także sferę wartości i wolności. Rozumienie człowieka jako osoby leży u podstaw koncepcji wychowania. Wychowanie podczas szkolnej katechezy zakłada rozwijanie umiejętności, sprawności, zainteresowań oraz posługiwanie się zdobytymi wiadomościami. W związku z tym katecheza powinna obejmować wychowanie biblijne, liturgiczne, moralne i wspólnotowo-misyjne. Wychowanie w katechezie szkolnej ma ukazywać ucznia w perspektywie chrześcijańskiej. Rodzice, a następnie katecheci oraz duszpasterze powinni rozwijać sprawności duchowe i budzić radość z chrześcijańskiego życia.

Article Details

Dział
Artykuły

Bibliografia

II Polski Synod Plenarny (1991-1999), Poznań: Pallottinum 2001.
Bagrowicz J., Edukacja religijna współczesnej młodzieży – źródła i cele, Toruń: UMK 2000.
Bagrowicz J., Katecheza jako wychowanie, „Horyzonty Wiary” 1996, nr 7, s. 38-47.
Bagrowicz J., Kościół w katechezie, „Collectanea Theologica” 46 (1976), f. 4, s. 197-206.
Bagrowicz J., Społeczny wymiar odpowiedzialności Kościoła za dzieło edukacji religijnej, „Studia Włocławskie” 11 (2009), s. 118-131.
Binz A., Katecheta: misja, zawód czy powołanie?, w: Z. Marek (red.), W służbie człowiekowi, Kraków 1991, s. 89-101.
Bołoz W., Sposoby odnajdywania norm moralnych, „Horyzonty Wiary” 6 (1995), s. 84-89.
Chałupniak R., Postawa wiary i jej kształtowanie na katechezie, „Katecheta” 44 (2000), nr 7-8, s. 6-11.
Charytański J., W kręgu zadań i treści katechezy, Kraków: WAM 1992.
Długosz A., Jak przygotowywać i oceniać katechezę, Częstochowa: Kuria Matropolitarna−Tygodnik „Niedziela” 1997.
Dziekoński S., Wychowanie religijne, w: R. Chałupniak, J. Kochel, J. Kostorz W. Spyra (red.), Wokół katechezy posoborowej. Księga pamiątkowa dedykowana Ks. Biskupowi Gerardowi Kuszowi, wykładowcy Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, z okazji 65. rocznicy urodzin, Opole: RWWTUO 2004, s. 438.
Dziewiecki M., Odpowiedzialna pomoc wychowawcza, Radom: Wyd. Ave 1999.
Finke M., Pedagogika wiary, Poznań: PWT 1996.
Instrumentum Laboris Synodu Biskupów, Rzym 1977.
Janczewski Z., Katecheza w świadomości młodzieży szkół średnich w rejonie pilskim. Studium socjologiczno-pastoralne, Poznań 2000.
Jan Paweł II, List do młodych całego świata „Parati semper” Ojca Świętego Jana Pawła II z okazji Międzynarodowego Roku Młodzieży, Rzym 1985.
Jan Paweł II, Przyszłość człowieka to sam człowiek. Homilia wygłoszona w czasie Mszy świętej dla rodzin w Portugalii (15 maja 1982), w: J. Żukowicz (red.), Rodzina w nauczaniu Jana Pawła II. Antologia wypowiedzi, Kraków: Wyd. Naukowe PAT 1990, s. 90-93.
Jan Paweł II, Szkoła i religia. Przemówienie do kapłanów diecezji rzymskiej, „L'Osservatore Romano” 4 (1981), s. 14-16.
Jan Paweł II, W imię przyszłości kultury, w: M. Radwan (red.), Jan Paweł II. Wiara i kultura. Dokumenty, przemówienia, homilie, Rzym−Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL 1988, s. 51-68.
Jan Paweł II, Wstańcie, chodźmy, Kraków: WAM 2004.
Jan Paweł II, Wychowanie młodego pokolenia zadaniem wszystkich, http://www.opoka.org. pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/przemowienia/edukacja_03072004.html (dostęp: 14.02. 2015).
Klaus B., Dziecko w rodzinie – zasady katolickiego wychowania, w: W. Szewczyk (red.), Przyszłość ludzkości idzie przez rodzinę, Warszawa: Michalineum 1992, s. 250-261.
Kraszewski J., Katechizować, ale jak?, Płock 1995.
Kubik W., Zasadnicze problemy współczesnej dydaktyki w katechezie, „Ateneum Kapłańskie” 418 (1978), nr 2, s. 230-235.
Kulpaczyński S., Kształtowanie postaw religijnych na katechezie, „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne” 35 (1988), z. 6, s. 83-85.
Kupisiewicz Cz., Podstawy dydaktyki ogólnej, Warszawa: BGW 1994.
Kurzydło D., Koncepcja katechezy dorosłych we współczesnych dokumentach Kościoła, Kraków: WAM 2003.
Lech S., Wymiar liturgiczny, w: M. Majewski (red.), Podstawowe wymiary katechezy, Kraków: Poligrafia Salezjańska 1991, s. 68-69.
Łabendowicz S., Formacja katechetów w dokumentach Kościoła i literaturze katechetyczno-dydaktycznej po Soborze Watykańskim II, Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne 1997.
Łabendowicz S., Katecheza – wymiar biblijny, eklezjalny, liturgiczny, egzystencjalny, ekumeniczny, w: C. Rogowski (red.), Leksykon pedagogiki religii, Warszawa: Verbinum 2007, s. 264-274.
Łabendowicz S., Wychowanie dzieci i młodzieży w katechezie szkolnej, w: M. Zając (red.), XXV lat nauczania religii w szkole, Lublin: Wyd. Natan 2015, s. 191-204.
Łabendowicz S., Wychowanie społeczne w katechezie, „Zeszyty Formacji Katechetów” 42 (2011), nr 2, s. 59-70.
Łabendowicz S., Wychowanie w rodzinie chrześcijańskiej, „Zeszyty Formacji Katechetów” 46 (2012), nr 2, s. 33-40.
Łabendowicz S., Wychowanie w wierze podstawowym zadaniem katechezy, w: S. Łabendowicz (red.), Katecheza w służbie wiary, Radom: Wydawnictwo Diecezji Radomskiej „Ave” 2013, s. 107-120.
Maj A., Kompetencje pedagogiczne nauczyciela religii, „Zeszyty Formacji Katechetów” 60 (2016), nr 4, s. 77-88.
Maj A., Programy wychowawcze szkoły ku szkole wychowującej, „Zeszyty Formacji Katechetów” 12 (2003), nr 4, s. 63-75.
Majewski M., Antropologiczna koncepcja katechezy, Lublin: KUL 1974.
Majewski M., Spotkania katechezy z teologią, Kraków: Poligrafia Salezjańska 1995.
Marek Z., Zbawcze orędzie w posłudze katechetycznej, w: Katecheza Kościoła w świetle Dyrektorium ogólnego o katechizacji, Kraków: Poligrafia Salezjańska 1999, s. 90-118.
Materski E., Odpowiedzialność Kościoła za katechezę, Radom: Wydawnictwo Diecezjalne 1993.
Materski E., „Redemptor hominis” w katechezie, w: Jan Paweł II naucza, t. V, Lublin 1982, s. 136-150.
Medica G., Documento di Base. Komentarz, Torino 1972.
Mierzwiński B., Łowickie przesłanie Jana Pawła II wyzwaniem dla rodziny i szkoły w wychowaniu młodego pokolenia Polaków, „Studia Loviciensia” 9 (2007), s. 43-54.
Mierzwiński B., Pedagogizacja małżonków. Relacje między mężczyzną a kobietą w małżeństwie, „Paedagogia Christiana” 2000, nr 1 (5), s. 189-206.
Murawski R., Ewangelizacyjny charakter katechezy, „Ateneum Kapłańskie” 84 (1992), z. 2, s. 183-186.
Offmański A., Katechizowany podmiotem przemian kulturowych w nauce w szkole, w: J. Stala (red.), Dzisiejszy katechizowany. Stan aktualny i wyzwania, Krakóe: WAM 2002, s. 14-23.
Olbrycht K., Dylematy współczesnego wychowania, „Znak” 43 (1991), s. 43-45.
Osewska E., Formułowanie celów jednostki katechetycznej, „Katecheta” 47 (2003), nr 5, s. 45-48.
Papieska Rada ds. Rodziny, Ludzka płciowość: prawda i znaczenie, Łomianki: Instytut Studiów nad Rodziną 1996.
Pawlina K., Młodzież końca XX wieku, „Ateneum Kapłańskie” 533 (1998), s. 64-66.
Przetacznik-Gierowska M., Makiełło-Jarża G., Psychologia rozwojowa i wychowawcza wieku dziecięcego, Warszawa: WSIP 1992.
Puchalski G., Perspektywy nowej ewangelizacji w nauczaniu Jana Pawła II, „Studia Elbląskie” 3 (2001), s. 231-243.
Ratzinger J., Drogi wiary w dobie współczesnych przemian, „Communio” 12 (1992), nr 2, s. 125-128.
Rejmoniak S., Liturgia w katechezie, w: R. Murawski (red.), Teoretyczne założenia katechezy młodzieżowej, Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie 1989, s. 308-323.
Rusecki M., Wiara odpowiedzią na Boże wezwanie, w: M. Rusecki, Być chrześcijaninem dziś. Teologia dla szkół średnich, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL 1992, s. 57-67.
Skórny Z., Psychologia wychowawcza dla nauczycieli, Warszawa: WSIP 1992.
Skreczko A., Wychowanie, w: E. Ozorowski, Słownik Małżeństwa i Rodziny, Warszawa−Łomianki: ATK 1999, s. 474-476.
Stala J., Współpraca rodziny, szkoły i parafii w dziele wychowania, w: J. Stala (red.), Dydaktyka katechezy, cz. I, Tarnów: Biblos 2004, s. 350-352.
Szpet J., Dydaktyka katechezy, Poznań: UMK 1999.
Szpet J., Ewangelizacyjny wymiar szkolnych lekcji religii, w: S. Dziekoński (red.), Katecheza ewangelizacyjna w rodzinie, parafii, szkole, Warszawa: UKSW 2002, s. 185-204.
Szpet J., Inicjacyjna funkcja katechezy, „Horyzonty Wiary” 7 (1996), nr 3, s. 55-72.
Szpet J., Przyszłość lekcji religii w polskiej szkole, Poznań: Księgarnia Świętego Wojciecha 2002.
Szpet J., Treści i źródła katechezy, w: J. Stala (red.), Dydaktyka katechezy, cz. I, Tarnów: Biblos 2004, s. 128-129.
Szpet J., Jackowiak D., Lekcje religii szkołą wiary, Poznań: Płocki Instytut Wydawniczy 1996.
Sztaba M., Społeczny wymiar wychowania chrześcijańskiego w nauczaniu Kościoła katolickiego, „Katecheta” 55 (2011), nr 5, s. 50-58.
Śnieżyński M., Realizacja zajęć katechezy w podającym toku nauczania (wyniki badań), w: M. Śnieżyński (red.), Katecheta w szkole. Poradnik pedagogiczny, Kraków 1994, s. 189-199.
Tomasik P., Ewangelizacja – katecheza – nauczanie religii w szkole. Wyjaśnienie podstawowych terminów, w: S. Dziekoński (red.), Ewangelizować czy katechizować?, Warszawa: VERBINUM Wydawnictwo Księży Werbistów 2002, s. 23-51.
Wistuba H., Współpraca rodziców z katechetą w nauczaniu wiary, „Katecheta” 14 (1970), s. 254-256.
Wojtyła K., Miłość i odpowiedzialność, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 1986.
Wrońska H., Katecheza podstawowym zadaniem Kościoła, „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne” 37 (1990), z. 6, s. 43-54.