Sytuacja wdowy i rodziny po samobójczej śmierci ojca

Main Article Content

Emilia Mulawa

Abstrakt

W artykule został poruszony problem samobójczej śmierci ojca i wiążące się z tym samotne rodzicielstwo matki. Celem rozważań jest przybliżenie problemów, jakie mogą pojawić się w rodzinie po tragedii samobójstwa. W Polsce w 2014 roku 5237 mężczyzn dokonało zamachu samobójczego zakończonego zgonem, co stanowi aż 1668 przypadków więcej niż w 2012 roku. Przytaczając dane statystyczne, możemy wnioskować o wzroście liczby samobójstw w Polsce w ostatnich dwóch latach. Konsekwencją podjęcia przez mężczyznę decyzji o samobójstwie jest zadanie cierpienia jego rodzinie. Samobójstwo staje się zaprzeczeniem istnienia. Ojciec, który decyduje się na akt samounicestwienia, często znajduje się w bardzo trudnej sytuacji życiowej. Zamach samobójczy zakończony zgonem rozpoczyna proces żałoby u bliskich. Wdowa i osierocone dzieci doświadczają nagłej, nieoczekiwanej śmierci bliskiej osoby. Pojawia się wtedy pytanie: Dlaczego to się stało? Przed rodziną staje zadanie rozwiązania osobistych więzi łączących bliskich ze zmarłym i próba zaakceptowania zaistniałej sytuacji. System rodzinny ulega zmianie, następuje modyfikacja podziału obowiązków i ról w rodzinie. Zmienia się sposób komunikacji w rodzinie, zmieniają się rytuały rodzinne. Na wdowę spada odpowiedzialność za zaspokojenie potrzeb dzieci, począwszy od opieki i wychowania, ale także za zapewnienie bytu materialnego. Kobiety nieaktywne zawodowo starają się podjąć pracę, aby zapewnić stabilność finansową, co również oddziałuje na zmiany w aktywności rodziny. Śmierć męża wiąże się z zerwaniem relacji małżeńskiej. Brak kontaktu z drugą osobą, brak relacji opartej na miłości może pogłębiać samotność kobiety. Staje przed nią decyzja o wyborze nowego partnera, która jest rozpatrywana w kategoriach dobra całej rodziny. U owdowiałej kobiety mogą wystąpić problemy zdrowotne, emocjonalne, a nawet izolowanie się od społeczeństwa. Samotne rodzicielstwo staje się wyzwaniem dla kobiety. Ważne jest udzielenie przez matkę wsparcia dzieciom. Zjawisko samobójstwa jest problemem społecznym w naszym kraju. Rodziny, po doświadczeniu takiej tragedii, potrzebują wsparcia, towarzyszenia w cierpieniu, w bólu po stracie.

Article Details

Dział
Artykuły

Bibliografia

Felber M., Jak sobie poradzić ze śmiercią współmałżonka, Kraków: Wydawnictwo WAM 2004.
Graniewska D., Krupa K., Balcerzak-Paradowska B., Samotne matki, samotni ojcowie. O rodzinach niepełnych w Polsce, Warszawa: Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych 1986.
Herbert M., Żałoba w rodzinie: jak pomóc cierpiącym dzieciom i ich rodzinom, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne 2005.
Hołyst B., Kryminologia, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1989.
Hołyst B., Suicydologia, Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis 2002.
Jarosz M., Samobójstwa. Dlaczego teraz?, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2013.
Keirse M., Piętno smutku. Słowa otuchy dla tych, którzy cierpią, Radom: Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne „Polwen” 2005.
Keirse M., Smutek dziecka. Jak pomóc dziecku przeżyć stratę i żałobę, Radom: Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne „Polwen” 2005.
Keirse M., Smutek, strata, żałoba. Jak sobie z nimi radzić? Jak pomóc innym?, Radom: Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne „Polwen” 2004.
Lachowska B., Dzieci osób owdowiałych. Analiza pedagogiczna, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL 1998.
Novak Y., Poradnictwo i terapia w okresie żałoby, w: B. Hołyst (red.), Człowiek w sytuacji trudnej, Warszawa: PTHP 1991, s. 177-182.
Ogryzko-Wiewiórowska M., Rodzina i śmierć, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej 1994.
Ogryzko-Wiewiórowska M., Rodzina w obliczu śmierci. Studium socjologiczne, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej 1992.
Prolong J., Samobójstwo i co dalej?, Poznań: W drodze 2013.
Siwińska E., Pracownik socjalny w obliczu sytuacji rodziny w żałobie, w: M. Czechowska-Bieluga, A. Kanios, L. Adamowska (red.), Nowe przestrzenie działania w pracy socjalnej w wymiarze etyczno-prakseologicznym, Kraków: Impuls 2010, s. 85-91.
Szczepański J., Elementarne pojęcia socjologii, Warszawa: PWN 1970.
Wiśniewska E., Sendecka E., Marcysiak M., Oblicza śmierci, w: E. Krajewska-Kułak, C. Łukaszuk, B. Jankowiak (red.), W drodze do brzegu życia, t. IV, Białystok: AM 2008, s. 35-45.
Zwoliński A., Samobójstwo jako problem osobisty i publiczny, Kraków: Wydawnictwo WAM 2013.