Positive and Negative Aspects of Discipline Perception in the History of Education and Contemporary Educational Literature

Main Article Content

Ewelina Świdrak

Abstrakt

Pozytywne i negatywne aspekty postrzegania dyscypliny w historii wychowania i współczesnej literaturze pedagogicznej


Celem artykułu jest ukazanie wielowymiarowości rozumienia pojęcia dyscypliny oraz konsekwencji wieloznaczności tego pojęcia dla współczesnej praktyki edukacyjnej. Na podstawie analizy literatury dotyczącej historii wychowania i edukacji oraz wybranych koncepcji wychowania wyróżniono dwa najważniejsze rozumienia dyscypliny. Dyscyplina jest z jednej strony postrzegana negatywnie, jako przymus zewnętrzny, a z drugiej pozytywnie − jako pożądana społecznie wewnętrzna cecha organizacji i porządku zwana samodyscypliną. Wydaje się jednak, że te dwa rozumienia nie stoją ze sobą w sprzeczności i niezależnie, jak rozumie się zjawisko dyscyplinowania, jest ono użyteczne w zależności od wieku, cech osobowości i sytuacji wychowanka.

Article Details

Dział
Artykuły

Bibliografia

Bartnicka K., Szybiak I., Zarys historii wychowania, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie “Żak” 2001.
Danek A., Dyscyplina a wychowanie, “Wychowawca” 2006, No. 11.
Dewey J., Szkoła a społeczeństwo, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie “Żak” 2005.
Edwards C.H., Dyscyplina i kierowanie klasą, Warszawa: PWN 2006.
Gordon T., Wychowanie w samodyscyplinie, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX 1997.
Harwas-Napierała B., Trempała J., Psychologia rozwoju człowieka, vol. II, Warszawa: PWN 2001.
Hessen S., Podstawy pedagogiki, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie “Żak” 1997.
Hołysz K., Kierowanie klasą i dyscyplina, “Wychowawca” 2006, No. 11.
Jundziłł I., Nagrody i kary w wychowaniu, Warszawa: Nasza Księgarnia 1986.
Kot S., Historia wychowania, vol. II, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie “Żak” 1994.
Kot S., Historia wychowania, vol. I, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie “Żak” 1995.
Krzywosz-Ryniewicz B., Dyscyplina w szkole – kontrola zachowania i uczenia się, in: Powinności wychowawcze nauczyciela. O teorii i praktyce wychowania w szkole, ed. J.Lubowiecka, Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego 2004, pp.114-128.
Kucha R., Pedagogika Marii Montessori, in: Pedagogika. Podręcznik akademicki, ed. B.Śliwerski, Z. Kwieciński, vol. I, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie “Żak” 2006.
Kupisiewicz Cz., Z dziejów teorii i praktyki wychowania, Kraków: Impuls 2012.
Linde M.S.B., Słownik języka polskiego, vol. I: A-F, Lwów: Wydawnictwo “Gutenberg Print” 1854.
Lipiec J., Fenomenologia krzywdy, in: Krzywda. Zagadnienie teoretyczne i problemy praktyki. Podręcznik akademicki, ed. W. Tulibacki, Olsztyn: Olsztyńska Szkoła Wyższa im. Józefa Rusieckiego 2003, pp. 21-35.
Łaszczewska K., Nie ma wychowania bez dyscypliny, “Wychowawca” 2007, No. 2.
Mieszalski S., O przymusie i dyscyplinie w klasie szkolnej, Warszawa: WSiP 1997.
Murawska A., Dyscyplina, in: Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, ed. T. Pilch, vol. I, Warszawa Wydawnictwo Akademickie “Żak” 2003.
Okoń W., Nowy słownik pedagogiczny, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie “Żak” 2004.
Pilch T., Kara w wychowaniu, in: Kara w nauce i kulturze, ed. J. Utrat-Milecki, Warszawa Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego 2009.
Pedagogika: leksykon, ed. B. Milerski, B. Śliwerski, Warszawa: PWN 2000.
Robertson J., Jak zapewnić dyscyplinę, ład i uwagę w klasie, Warszawa: WSiP 1998.
Sztobryn S., Pedagogika nowego wychowania, in: Pedagogika. Podręcznik akademicki, ed. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie “Żak 2006.
Szachniuk P., Dyscyplina w klasie – jak ją utrzymać?, “Dyrektor Szkoły” 2005, No. 10, pp.51-53.
Śliwerski B., Współczesne teorie i nurty wychowania, Kraków: Impuls 1998.